Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасында парентералдык вирустук «В» жана «С» гепатиттерине көзөмөл системасын баалоо, 2020-ж.

Кыргыз Республикасында парентералдык вирустук «В» жана «С» гепатиттерине көзөмөл системасын баалоо, 2020-ж.
Полный текст Full text Толук текст  

Корутунду

Жыл сайын дүйнөдө 4 миллионго жакын курч гепатит В (КГВ) учуру катталат, 7 миллион адам өнөкөт В гепатитин (ӨГВ) диагнозу менен аныкталат. С гепатитинин вирусун (ВГС) жуктургандардын 85%дан ашыгы циррозго жана боордун биринчи рагына алып келүүчү өнөкөт түрү пайда болот. Азыркы этапта дарылоо чоң экономикалык чыгымдарды жана узак мөөнөттүү дарылоону талап кылат. Өнөкөт вирустук гепатит (ӨВГ) калктын ар кандай топторунун арасында кеңири таралышы, клиникалык формаларынын жана натыйжаларынын ар түрдүүлүгү (анын ичинде боор циррозу жана боордун биринчи рагы) калктын ден соолугуна олуттуу зыян келтирет. 2013-жылдан бери Кыргыз Республикасында вирус гепатити менен байланышкан оорунун узак мөөнөттүү динамикасынын маалыматтарына ылайык, кийинки он жылдыктарда оорунун каттоонун сакталышы менен болжолдонгон. 8 жылдык динамикада (2013-2020-жылдар) ооруга чалдыгуу деңгээлин төмөндөтүү тенденциясы байкалууда. Курч вирустук гепатиттин 155 учурунун ичинен 79 учур (51%) оорунун себеби аныкталган. Эпидемиологиялык изилдөө көрсөткөндөй, көпчүлүк учурларда пациент узак инкубациялык мезгилге байланыштуу инфекциянын мүмкүн болуучу жолдорун эстей албайт. Жана бул тобокелдик факторлорун аныктоодо көйгөй. Ошондой эле, саламаттыкты сактоо мекемелеринде В гепатит вирусунун диагностикасы туураланган эмес, бул медициналык кызматкерлердин арасында (2020-жылы ооруларды ташуучулардын арасында ВГВ-179, ВСВ-112, профилактикалык кароонун жүрүшүндө биринчи жолу аныкталган), ал эми медицина кызматкерлеринин ара- сында ооругандардын деңгээли өтө төмөн (ВВГ-0 жана СВГ-1 жаңы аныкталган учурлар, ал эми ӨГВ - 5 учур). Парентералдык вирустук гепатит дагы эле кеңири таралган инфекция болгондуктан, оору бүгүнкү күндө дагы актуалдуу бойдон калууда.Кыргыз Республикасында парентералдык гепатитке эпидемиялык көзөмөл жүргүзүүнүн маалыматтары эпидемияга мониторинг жүргүзүү, пландаштыруу жана аныктоо үчүн пайдалуу. Макалада Кыргыз Республикасындагы ВГВга учурдагы баалоочу эпидемиялык көзөмөл боюнча маалыматтар камтылган. Сунуштар системанын күчтүү жана алсыз жактарын сүрөттөп берилген.

Авторлор жөнүндө

Алымкулова Венера Алымкуловна, магистрант Казахского Национального Медицинского Университета Центрально-Азиатской программы обучения полевой эпидемиологии, Алматы,Республика Казахстан. Врач эпидемиолог Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора, Бишкек, Кыргызская Республика;
Набирова Диляра Азизовна, Старший советник по полевой эпидемиологии, Программы обучения эпидемиологии в Центральной Азии, Центра по контролю и профилактике заболеваний США, Алматы, Республика Казахстан;
Оторбаева Динагуль Сатаровна, начальник управления профилактики инфекционных, паразитарных заболеваний и эпидемиологического надзора Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора,Бишкек, Кыргызская Республика.

Alymkulova Venera Alymkulovna, Central Asian Field Epidemiology Training Program, Master student of the Kazakh National Medical University named after. S.D. Asfendiyarova, Almaty, Kazakhstan. Epidemiologist of the Department of Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveillance of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek;
Nabirova Dilyara Azizovna, Senior Advisor on Field Epidemiology, Central Asia Epidemiology Training Program, Center for Disease Control and Prevention, USA, Almaty, Republic of Kazakhstan;
Otorbayeva Dinagul Satarovna, Head of the Department of Prevention of Infectious, Parasitic Diseases and Epidemiological Supervision of the Department of Disease Prevention and Public Sanitary and Epidemiological
Supervision, Bishkek, Kyrgyz Republic.

Алымкулова Венера Алымкуловна, С.Д.Асфендиярова Казак улуттук медициналык университетинин Борбордук Азия талаа эпидемиологиясын окутуу программасынын магистранты, Алматы, Казакстан Республикасы. Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы;

Набирова Диляра Азизовна, АКШнын Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы эпидемиологиялык окутуу программасынын эпидемиологиялык бөлүмүнүн улук кеңешчиси, Алматы, Казакстан Республикасы;

Оторбаева Динагүл Сатаровна, Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин инфекциялык, мите ооруларды алдын алуу жана эпидемиологиялык көзөмөлдөө бөлүмүнүн башчысы, Бишкек , Кыргыз Республикасы.

Шилтемелер

1. О.И. Кондратова Профилактика парентеральных вирусных гепатитов 2021. Партизанского района г.Минска C. 1–6. [O.I. Kondratova Profilaktika parenteral'nyh virusnyh gepatitov 2021. Partizanskogo rajona g.Minska C. 1–6.]

2. Муниципальное бюджетное учреждение здравоохранения "Городская поликлиника № 5 г. Вирусные гепатиты можно предупредить. OnLine- консультация педиатра 2019. Ростов на Дану. C. 3–6.[Municipal'noe byudzhetnoe uchrezhdenie zdravoohraneniya "Gorodskaya poliklinika № 5 g. Virusnye gepatity mozhno predupredit'. OnLine- konsul'taciya pediatra 2019. Rostov na Danu. C. 3–6.]
3. А. В. Полянина, Т. Н. Быстрова. Эпидемиологическая характеристика вируса гепатита в в условиях массовой вакцинопрофилактики. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.[A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiologicheskaya harakteristika virusa gepatita v v usloviyah massovoj vakcinoprofilaktiki. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.]
4. Ю.М. Амбалов Ю. Вирусные гепатиты. Издание второе, исправленное и дополненное. Ростов-на-Дону 2015г. 272 с.[Yu.M.Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015g. 272 s.]
5. Информационная бюллетень «Санитарно-эпидемиологическая служба и здоровье населении», №1 январь 2016 г. C. 7. Informacionnaya byulleten' «Sanitarno-epidemiologicheskaya sluzhba i zdorov'e naselenii», №1 yanvar' 2016 g. C. 7.
6. «Отчет о работе центра профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора за 2013 по 2020 г.» Форма 18.[«Otchet o rabote centra profilaktiki zabolevanij i gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora za 2013 po 2020 g.» Forma 18.]
7. Приказ Минидстерство здравоохранения Кыргызской Республики №524 от 20.07.2018 "Об утверждении руководства по эпидемиологическому надзору за вирусными гепатитами в Кыргызской Республике".[Prikaz Minidsterstvo zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki №524 ot 20.07.2018 "Ob utverzhdenii rukovodstva po epidemiologicheskomu nadzoru za virusnymi gepatitami v Kyrgyzskoj Respublike".]

1.O.I. Kondratova Prevention of parenteral viral hepatitis 2021. Partizansky district of Minsk. pp. 1–6.

2. Municipal budgetary healthcare institution "City polyclinic No. 5. Viral hepatitis can be prevented. OnLine consultation of a pediatrician 2019. Rostov-on-Dana. pp. 3–6.
3. A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiological characteristics of the hepatitis B virus in conditions of mass vaccination. medial-journal.ru 2019. (2). pp. 10–39.
4. Yu.M. Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015. 272 s.
5. In formation bulletin "Sanitary and epidemiological service and public health", No. 1 January 2016. pp. 7.
6. "Report on the work of the Center for Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveil lance for 2013 to 2020" Form 18.
7. Order of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic No. 524 dated July 20, 2018 "On approval of the guidelines for epidemiological surveillance of viral hepatitis in the Kyrgyz Republic".

 

1. О.И. Кондратова Профилактика парентеральных вирусных гепатитов 2021. Партизанского района г.Минска C. 1–6. [O.I. Kondratova Profilaktika parenteral'nyh virusnyh gepatitov 2021. Partizanskogo rajona g.Minska C. 1–6.]

2. Муниципальное бюджетное учреждение здравоохранения "Городская поликлиника № 5 г. Вирусные гепатиты можно предупредить. OnLine- консультация педиатра 2019. Ростов на Дану. C. 3–6.[Municipal'noe byudzhetnoe uchrezhdenie zdravoohraneniya "Gorodskaya poliklinika № 5 g. Virusnye gepatity mozhno predupredit'. OnLine- konsul'taciya pediatra 2019. Rostov na Danu. C. 3–6.]
3. А. В. Полянина, Т. Н. Быстрова. Эпидемиологическая характеристика вируса гепатита в в условиях массовой вакцинопрофилактики. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.[A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiologicheskaya harakteristika virusa gepatita v v usloviyah massovoj vakcinoprofilaktiki. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.]
4. Ю.М. Амбалов Ю. Вирусные гепатиты. Издание второе, исправленное и дополненное. Ростов-на-Дону 2015г. 272 с.[Yu.M.Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015g. 272 s.]
5. Информационная бюллетень «Санитарно-эпидемиологическая служба и здоровье населении», №1 январь 2016 г. C. 7. Informacionnaya byulleten' «Sanitarno-epidemiologicheskaya sluzhba i zdorov'e naselenii», №1 yanvar' 2016 g. C. 7.
6. «Отчет о работе центра профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора за 2013 по 2020 г.» Форма 18.[«Otchet o rabote centra profilaktiki zabolevanij i gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora za 2013 po 2020 g.» Forma 18.]
7. Приказ Минидстерство здравоохранения Кыргызской Республики №524 от 20.07.2018 "Об утверждении руководства по эпидемиологическому надзору за вирусными гепатитами в Кыргызской Республике".[Prikaz Minidsterstvo zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki №524 ot 20.07.2018 "Ob utverzhdenii rukovodstva po epidemiologicheskomu nadzoru za virusnymi gepatitami v Kyrgyzskoj Respublike".]

Для цитирования

Алымкулова В.А., Набирова Д.А.,Оторбаева Д.С.Оценка системы эпиднадзора за парентеральными вирусными гепатитами «В» и «С» в Кыргызской Республике, 2020 год. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 1, с. 89-96. https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389

For citation

Alymkulova V.A., Nabirova D., Otorbaeva D.S. Evaluation of the surveillance system for parenteral viral hepatitis "B" and "C" in the Kyrgyz Republic, 2020. Health care of Kyrgyzstan 2022,No. 1, pp. 89-96.
https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389

Цитата үчүн

Алымкулова В.А., Набирова Д.А.,Оторбаева Д.С.Кыргыз Республикасында парентералдык вирустук «В» жана «С» гепатиттерине көзөмөл системасын баалоо, 2020-ж. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, № 1, с. 89-96. https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389 

Авторлор Алымкулова В.А., Набирова Д.А., Оторбаева Д.С.
Ссылка doi.org https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389
Беттер 89-96
Негизги сөздөр вирустук гепатит, эпидкөзөмөл, системаны баалоо, парентералдык, өнөкөт вирустук гепатит
Орусча
Об авторах

Алымкулова Венера Алымкуловна, магистрант Казахского Национального Медицинского Университета Центрально-Азиатской программы обучения полевой эпидемиологии, Алматы,Республика Казахстан. Врач эпидемиолог Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора, Бишкек, Кыргызская Республика;
Набирова Диляра Азизовна, Старший советник по полевой эпидемиологии, Программы обучения эпидемиологии в Центральной Азии, Центра по контролю и профилактике заболеваний США, Алматы, Республика Казахстан;
Оторбаева Динагуль Сатаровна, начальник управления профилактики инфекционных, паразитарных заболеваний и эпидемиологического надзора Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора,Бишкек, Кыргызская Республика.

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. О.И. Кондратова Профилактика парентеральных вирусных гепатитов 2021. Партизанского района г.Минска C. 1–6. [O.I. Kondratova Profilaktika parenteral'nyh virusnyh gepatitov 2021. Partizanskogo rajona g.Minska C. 1–6.]

2. Муниципальное бюджетное учреждение здравоохранения "Городская поликлиника № 5 г. Вирусные гепатиты можно предупредить. OnLine- консультация педиатра 2019. Ростов на Дану. C. 3–6.[Municipal'noe byudzhetnoe uchrezhdenie zdravoohraneniya "Gorodskaya poliklinika № 5 g. Virusnye gepatity mozhno predupredit'. OnLine- konsul'taciya pediatra 2019. Rostov na Danu. C. 3–6.]
3. А. В. Полянина, Т. Н. Быстрова. Эпидемиологическая характеристика вируса гепатита в в условиях массовой вакцинопрофилактики. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.[A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiologicheskaya harakteristika virusa gepatita v v usloviyah massovoj vakcinoprofilaktiki. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.]
4. Ю.М. Амбалов Ю. Вирусные гепатиты. Издание второе, исправленное и дополненное. Ростов-на-Дону 2015г. 272 с.[Yu.M.Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015g. 272 s.]
5. Информационная бюллетень «Санитарно-эпидемиологическая служба и здоровье населении», №1 январь 2016 г. C. 7. Informacionnaya byulleten' «Sanitarno-epidemiologicheskaya sluzhba i zdorov'e naselenii», №1 yanvar' 2016 g. C. 7.
6. «Отчет о работе центра профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора за 2013 по 2020 г.» Форма 18.[«Otchet o rabote centra profilaktiki zabolevanij i gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora za 2013 po 2020 g.» Forma 18.]
7. Приказ Минидстерство здравоохранения Кыргызской Республики №524 от 20.07.2018 "Об утверждении руководства по эпидемиологическому надзору за вирусными гепатитами в Кыргызской Республике".[Prikaz Minidsterstvo zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki №524 ot 20.07.2018 "Ob utverzhdenii rukovodstva po epidemiologicheskomu nadzoru za virusnymi gepatitami v Kyrgyzskoj Respublike".]

Для цитирования

Алымкулова В.А., Набирова Д.А.,Оторбаева Д.С.Оценка системы эпиднадзора за парентеральными вирусными гепатитами «В» и «С» в Кыргызской Республике, 2020 год. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 1, с. 89-96. https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389

Англисче
About authors

Alymkulova Venera Alymkulovna, Central Asian Field Epidemiology Training Program, Master student of the Kazakh National Medical University named after. S.D. Asfendiyarova, Almaty, Kazakhstan. Epidemiologist of the Department of Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveillance of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek;
Nabirova Dilyara Azizovna, Senior Advisor on Field Epidemiology, Central Asia Epidemiology Training Program, Center for Disease Control and Prevention, USA, Almaty, Republic of Kazakhstan;
Otorbayeva Dinagul Satarovna, Head of the Department of Prevention of Infectious, Parasitic Diseases and Epidemiological Supervision of the Department of Disease Prevention and Public Sanitary and Epidemiological
Supervision, Bishkek, Kyrgyz Republic.

Full text

PDF (RUS)

References

1.O.I. Kondratova Prevention of parenteral viral hepatitis 2021. Partizansky district of Minsk. pp. 1–6.

2. Municipal budgetary healthcare institution "City polyclinic No. 5. Viral hepatitis can be prevented. OnLine consultation of a pediatrician 2019. Rostov-on-Dana. pp. 3–6.
3. A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiological characteristics of the hepatitis B virus in conditions of mass vaccination. medial-journal.ru 2019. (2). pp. 10–39.
4. Yu.M. Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015. 272 s.
5. In formation bulletin "Sanitary and epidemiological service and public health", No. 1 January 2016. pp. 7.
6. "Report on the work of the Center for Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveil lance for 2013 to 2020" Form 18.
7. Order of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic No. 524 dated July 20, 2018 "On approval of the guidelines for epidemiological surveillance of viral hepatitis in the Kyrgyz Republic".

 

For citation

Alymkulova V.A., Nabirova D., Otorbaeva D.S. Evaluation of the surveillance system for parenteral viral hepatitis "B" and "C" in the Kyrgyz Republic, 2020. Health care of Kyrgyzstan 2022,No. 1, pp. 89-96.
https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Алымкулова Венера Алымкуловна, С.Д.Асфендиярова Казак улуттук медициналык университетинин Борбордук Азия талаа эпидемиологиясын окутуу программасынын магистранты, Алматы, Казакстан Республикасы. Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы;

Набирова Диляра Азизовна, АКШнын Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы эпидемиологиялык окутуу программасынын эпидемиологиялык бөлүмүнүн улук кеңешчиси, Алматы, Казакстан Республикасы;

Оторбаева Динагүл Сатаровна, Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин инфекциялык, мите ооруларды алдын алуу жана эпидемиологиялык көзөмөлдөө бөлүмүнүн башчысы, Бишкек , Кыргыз Республикасы.

Толук текст

PDF (RUS)

Шилтемелер

1. О.И. Кондратова Профилактика парентеральных вирусных гепатитов 2021. Партизанского района г.Минска C. 1–6. [O.I. Kondratova Profilaktika parenteral'nyh virusnyh gepatitov 2021. Partizanskogo rajona g.Minska C. 1–6.]

2. Муниципальное бюджетное учреждение здравоохранения "Городская поликлиника № 5 г. Вирусные гепатиты можно предупредить. OnLine- консультация педиатра 2019. Ростов на Дану. C. 3–6.[Municipal'noe byudzhetnoe uchrezhdenie zdravoohraneniya "Gorodskaya poliklinika № 5 g. Virusnye gepatity mozhno predupredit'. OnLine- konsul'taciya pediatra 2019. Rostov na Danu. C. 3–6.]
3. А. В. Полянина, Т. Н. Быстрова. Эпидемиологическая характеристика вируса гепатита в в условиях массовой вакцинопрофилактики. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.[A. V. Polyanina, T. N. Bystrova. Epidemiologicheskaya harakteristika virusa gepatita v v usloviyah massovoj vakcinoprofilaktiki. medial-journal.ru 2019. (2). C. 10–39.]
4. Ю.М. Амбалов Ю. Вирусные гепатиты. Издание второе, исправленное и дополненное. Ростов-на-Дону 2015г. 272 с.[Yu.M.Ambalov Yu. Virusnye gepatity. Izdanie vtoroe, ispravlennoe i dopolnennoe. Rostov-na-Donu 2015g. 272 s.]
5. Информационная бюллетень «Санитарно-эпидемиологическая служба и здоровье населении», №1 январь 2016 г. C. 7. Informacionnaya byulleten' «Sanitarno-epidemiologicheskaya sluzhba i zdorov'e naselenii», №1 yanvar' 2016 g. C. 7.
6. «Отчет о работе центра профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора за 2013 по 2020 г.» Форма 18.[«Otchet o rabote centra profilaktiki zabolevanij i gosudarstvennogo sanitarno-epidemiologicheskogo nadzora za 2013 po 2020 g.» Forma 18.]
7. Приказ Минидстерство здравоохранения Кыргызской Республики №524 от 20.07.2018 "Об утверждении руководства по эпидемиологическому надзору за вирусными гепатитами в Кыргызской Республике".[Prikaz Minidsterstvo zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki №524 ot 20.07.2018 "Ob utverzhdenii rukovodstva po epidemiologicheskomu nadzoru za virusnymi gepatitami v Kyrgyzskoj Respublike".]

Цитата үчүн

Алымкулова В.А., Набирова Д.А.,Оторбаева Д.С.Кыргыз Республикасында парентералдык вирустук «В» жана «С» гепатиттерине көзөмөл системасын баалоо, 2020-ж. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, № 1, с. 89-96. https://doi.org/10.51350/zdravkg2022311389 

Көрүүлөр: 4524
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support