Health care of Kyrgyzstan
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Log in

Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medical services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan)

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medical services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan)
Полный текст  

PDF (RUS)
Abstract About the authors References

Abstract

Introduction. Cardiovascular diseases are the leading cause of death world wide. About 17.9 million people die from them annually, which is 31% of all deaths worldwide. Of these deaths, 85% were due to Ischemic heart disease (IHD) and stroke. IHD is one of the most common causes of death in many countries. Millions of people suffer from this disease, and it has a significant impact on the lives of patients, their families and society as a whole. In this regard, the study of the prevalence and mortality from IHD, as well as the identification of the causes, risk factors is very relevant. Objective of the study: to assess the prevalence, mortality and risk factors for the development of ischemic heart disease to develop recommendations for health protection and promotion, prevention of IHD in Kyrgyzstan. Materials and methods. The material for the research was medical and statistical indicators of the Center for Electronic Health of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, the National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic, the World Health Organization. A content analysis of official sources was conducted. A retrospective epidemiological study of prevalence, morbidity, and mortality was carried out for the period 2000-2019. Statistical data processing was performed using the Microsoft Excel application package. Results. The analysis of population morbidity revealed the prevalence of various pathologies, among which the most attention is drawn to respiratory diseases, diseases of the digestive system, infectious and parasitic diseases, diseases of the genitourinary system, as well as injuries and poisoning. In the structure of causes of mortality, the main place is occupied by diseases of the circulatory system (52.3%), followed by neoplasms (10.5%), respiratory diseases (6.8%), COVID-19 (6.1%), injuries and poisoning (5.6%) and conditions that arose in the perinatal period (4.0%). When analyzing the nosological forms of circulatory diseases, coronary heart disease (CHD) ranks first, followed by stroke, hypertension, cardiomyopathy, myocarditis and endocarditis, as well as other circulatory diseases. It was found that mortality from CHD is 2.5-3.0 times higher than that from stroke and 22.3 times higher than that from other circulatory diseases. Analysis of risk factors contributing to mortality showed that rational nutrition is of the greatest importance, accounting for 25% of the total number of risk factors. This figure in Kyrgyzstan is 6% higher than similar data in the countries of the WHO European Region and 10% higher than in the countries of the European Union. High blood pressure is in second place in terms of significance, followed by tobacco use, high cholesterol, high body mass index and air pollution. These data emphasize the need to develop and implement comprehensive measures to prevent diseases and improve public health. Conclusion. Population growth, ageing society and high prevalence of non-communicable diseases, along with increased exposure to risk factors, contribute to the growth of mortality and disability (including coronary heart disease, stroke, cancer and other pathologies). This highlights the need for urgent and cost-effective preventive measures by the Cabinet of Ministers of the Kyrgyz Republic to maintain and strengthen public health. There are problems at all levels of health care (preventive, diagnostic, therapeutic and rehabilitation) in the fight against cardiovascular diseases that require immediate solutions. Preventive measures (primary, secondary and tertiary prevention) are not implemented at the proper level. The Public Health Service of Kyrgyzstan, responsible for the coordination and implementation of preventive initiatives, faces insufficient funding and is mainly focused on the prevention of infectious diseases. This leads to ineffective activities, out dated infrastructure and a lack of human resources. As a result, the current health care system is unable to cope with new challenges, especially in the context of epidemics of new diseases such as cardiovascular diseases, neoplasms, chronic obstructive pulmonary disease, diabetes mellitus and COVID-19.

About the authors

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек,  Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика

Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, MD, PhD, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

References

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Madureira Lima J., Rechel B.  Кыргызстан: обзор системы здравоохранения. «Системы здравоохранения: время перемен», 2022 г.; 24(3): 152 c.
2. Программа Правительства Кыргызской Республики по охране здоровья населения и развитию системы  здравоохранения на 2019-2030 годы «Здоровый человек – процветающая страна», утвержденная Постановлением Правительства КР  от 20 декабря 2018 года № 600.
3. Садырбеков К. К. Особенности финансирования службы общественного здравоохранения Кыргызской Республики.  Вестник Международного университета Кыргызстана – 2021. – 7 с.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Обзор организации неотложной помощи и реабилитации при инфаркте  миокарда и инсульте в Кыргызстане. Копенгаген: Европейское региональное бюро ВОЗ; 2017 г.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, № 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats assessed in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016 

1. Moldoisaeva S., Kaliev M., Sydykova A., Muratalieva E., Ismailov M., Madureira Lima J., Rechel B. Kyrgyzstan: review of the health care system. “Health Systems: Time for Change”, 2022; 24(3): 152 p.
2. The Program of the Government of the Kyrgyz Republic for the Protection of Population Health and Development of the Health Care System for 2019-2030 “A Healthy Person is a Prosperous Country”, approved by the Resolution of the Government of the Kyrgyz Republic dated December 20, 2018, No. 600.
3. Sadyrbekov K.K. Features of Financing the Public Health Service of the Kyrgyz Republic. Bulletin of the International University of Kyrgyzstan - 2021. - 7 p.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Review of the organization of emergency care and rehabilitation for myocardial infarction and stroke in Kyrgyzstan. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2017.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, No. 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats appreciated in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Мадурейра Лима Дж., Речел Б. Кыргызстан: обзор саламаттык сактоо системалары. "Саламаттык сактоо системалары: Өзгөрүү мезгили", 2022; 24(3): 152 б.
2. Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Калктын саламаттыгын сактоо жана саламаттык сактоо системасын өнүктүрүү программасы 2019-2030-жылдарга «Дени сак адам – гүлдөгөн өлкө» Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн токтому менен бекитилген 2018-жылдын 20-декабрындагы No 600.
3. Садырбеков К.К. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо кызматын каржылоонун өзгөчөлүктөрү.  Батыш Кыргызстан Эл аралык университетинин лакабы – 2021. – 7 б.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Миокард инфарктында тез жардам жана реабилитацияны уюштурууну карап чыгуу. Кыргызстанда окардит жана инсульт. Копенгаген: ДСУнун Европа региондук бюросу; 2017
5. Якаб М, Хоукинс Л, Лоринг Б, Телло Дж, Эргудер Т, Контас М. Better noncommunicable Disputes: challenges and  op Саламаттык сактоо системалары үчүн мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын өлкөсүнө баа берүү. Копенгаген: ДСУнун Европа аймактык бюросу: 2014-ж.
6. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык-санитардык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б.
7. Кубатбек К.Садырбеков, Коомдук саламаттыкты сактоонун стратегиялык менеджменти. BIO Web Conf.: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция “Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн жана сергек жашоо образынын медициналык-биологиялык жана педагогикалык негиздери” (MBFA 2024). 2024, Т.120, № 01013, 6 б.
8. Кыргызстан STEPS сурамжылоосу 2013: маалымат баракчасы. Копенгаген: Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун Европа боюнча аймактык бюросу; 2015.
9. Туруктуу ST-сегменттин европалык бийиктиги жок бейтаптардагы курч коронардык синдромдорду  башкаруу Кардиология коому (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. ДСУнун колдоосу менен Кыргыз Республикасында бааланган туз жана транс-майлар. Копенгаген: ДСУнун Европа боюнча Регионалдык бюросу; 2016

Keywords
Global health threats , Ischemic heart disease , Primary health care , Public health , Medical care disease prevention , Health promotion , Noncommunicable diseases
Для цитирования

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. Глобальные угрозы общественному здоровью в 21 веке: качество и доступность медицинских услуг при ишемической болезни сердца (Кыргызстан). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 4, с.105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
For citation

Sadyrbekov K.K., Duyshenov D.A.Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medi
cal services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan).Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan 2024 ,
No.4, p. 105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. 21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан). "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 105-113  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Authors Sadyrbekov K.K., Duishenov D.A.
Link doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Pages 105-113
Keywords Global health threats , Ischemic heart disease , Primary health care , Public health , Medical care disease prevention, Health promotion , Noncommunicable diseases
Russian
Об авторах

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек,  Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Полный текст

PDF (RUS)
Список литературы

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Madureira Lima J., Rechel B.  Кыргызстан: обзор системы здравоохранения. «Системы здравоохранения: время перемен», 2022 г.; 24(3): 152 c.
2. Программа Правительства Кыргызской Республики по охране здоровья населения и развитию системы  здравоохранения на 2019-2030 годы «Здоровый человек – процветающая страна», утвержденная Постановлением Правительства КР  от 20 декабря 2018 года № 600.
3. Садырбеков К. К. Особенности финансирования службы общественного здравоохранения Кыргызской Республики.  Вестник Международного университета Кыргызстана – 2021. – 7 с.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Обзор организации неотложной помощи и реабилитации при инфаркте  миокарда и инсульте в Кыргызстане. Копенгаген: Европейское региональное бюро ВОЗ; 2017 г.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, № 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats assessed in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016 
Для цитирования

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. Глобальные угрозы общественному здоровью в 21 веке: качество и доступность медицинских услуг при ишемической болезни сердца (Кыргызстан). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 4, с.105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
English
About authors

Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, MD, PhD, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
References

1. Moldoisaeva S., Kaliev M., Sydykova A., Muratalieva E., Ismailov M., Madureira Lima J., Rechel B. Kyrgyzstan: review of the health care system. “Health Systems: Time for Change”, 2022; 24(3): 152 p.
2. The Program of the Government of the Kyrgyz Republic for the Protection of Population Health and Development of the Health Care System for 2019-2030 “A Healthy Person is a Prosperous Country”, approved by the Resolution of the Government of the Kyrgyz Republic dated December 20, 2018, No. 600.
3. Sadyrbekov K.K. Features of Financing the Public Health Service of the Kyrgyz Republic. Bulletin of the International University of Kyrgyzstan - 2021. - 7 p.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Review of the organization of emergency care and rehabilitation for myocardial infarction and stroke in Kyrgyzstan. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2017.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, No. 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats appreciated in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016
For citation

Sadyrbekov K.K., Duyshenov D.A.Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medi
cal services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan).Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan 2024 ,
No.4, p. 105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Kyrgyz
Авторлор жөнүндө

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Шилтемелер

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Мадурейра Лима Дж., Речел Б. Кыргызстан: обзор саламаттык сактоо системалары. "Саламаттык сактоо системалары: Өзгөрүү мезгили", 2022; 24(3): 152 б.
2. Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Калктын саламаттыгын сактоо жана саламаттык сактоо системасын өнүктүрүү программасы 2019-2030-жылдарга «Дени сак адам – гүлдөгөн өлкө» Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн токтому менен бекитилген 2018-жылдын 20-декабрындагы No 600.
3. Садырбеков К.К. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо кызматын каржылоонун өзгөчөлүктөрү.  Батыш Кыргызстан Эл аралык университетинин лакабы – 2021. – 7 б.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Миокард инфарктында тез жардам жана реабилитацияны уюштурууну карап чыгуу. Кыргызстанда окардит жана инсульт. Копенгаген: ДСУнун Европа региондук бюросу; 2017
5. Якаб М, Хоукинс Л, Лоринг Б, Телло Дж, Эргудер Т, Контас М. Better noncommunicable Disputes: challenges and  op Саламаттык сактоо системалары үчүн мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын өлкөсүнө баа берүү. Копенгаген: ДСУнун Европа аймактык бюросу: 2014-ж.
6. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык-санитардык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б.
7. Кубатбек К.Садырбеков, Коомдук саламаттыкты сактоонун стратегиялык менеджменти. BIO Web Conf.: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция “Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн жана сергек жашоо образынын медициналык-биологиялык жана педагогикалык негиздери” (MBFA 2024). 2024, Т.120, № 01013, 6 б.
8. Кыргызстан STEPS сурамжылоосу 2013: маалымат баракчасы. Копенгаген: Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун Европа боюнча аймактык бюросу; 2015.
9. Туруктуу ST-сегменттин европалык бийиктиги жок бейтаптардагы курч коронардык синдромдорду  башкаруу Кардиология коому (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. ДСУнун колдоосу менен Кыргыз Республикасында бааланган туз жана транс-майлар. Копенгаген: ДСУнун Европа боюнча Регионалдык бюросу; 2016
Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. 21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан). "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 105-113  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Views: 92
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support