Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан)

21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан)
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Жүрөк-кан тамыр оорулары дүйнө жүзү боюнча өлүмдүн негизги себеби болуп саналат. Алар жыл сайын болжол менен 17,9 миллион адамды өлтүрүп, дүйнө жүзү боюнча бардык өлүмдөрдүн 31% түзөт. Бул өлүмдөрдүн 85%ы жүрөктүн ишемиялык оорусунан (ЖИО) жана инсульттан болгон. ЖИО көптөгөн өлкөлөрдө өлүмдүн эң кеңири таралган себептеринин бири болуп саналат. Миллиондогон адамдар бул оорудан жапа чегишет жана бул оорулуулардын, алардын үй бүлөлөрүнүн жана бүтүндөй коомдун жашоосуна олуттуу таасирин тийгизет. Ушуга байланыштуу ЖИО таралышын жана өлүмүн изилдөө, ошондой эле себептерин жана тобокелдик факторлорун аныктоо абдан актуалдуу. Изилдөөнүн максаты. Кыргызстанда жүрөктүн ишемиялык оорусунун таралышын, өлүмүн жана тобокелдик факторлорун баалоо, ден соолукту сактоо жана чыңдоо, жүрөктүн ишемиялык оорусунун алдын алуу боюнча сунуштарды иштеп чыгуу. Материалдар жана методдор. Изилдөө үчүн материал болуп Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин Электрондук ден соолук борборунун, Кыргыз Республикасынын Улуттук статистикалык комитетинин жана Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун медициналык-статистикалык көрсөткүчтөрү алынды. Расмий булактар дан алынган маалыматтардын мазмунуна талдоо жүргүзүлдү. 2000-2019-жылдар аралыгында таралышынын, оорунун жана өлүмдүн ретроспективдүү эпидемиологиялык изилдөөсү жүргүзүлгөн. Статистикалык маалыматтарды иштеп чыгуу Microsoft Excel тиркеме пакетинин жардамы менен аткарылган. Натыйжалар. Калктын оорулуулугун талдоодо ар кандай патологиялардын басымдуу экендиги аныкталган, алардын арасында дем алуу органдарынын оорулары, тамак сиңирүү органдарынын оорулары, инфекциялык жана мите оорулары, сийдик-жыныс системасынын оорулары, ошондой эле жаракаттар жана уулануулар көбүрөөк көңүл Өлүмдүн себептеринин түзүмүндө негизги орунду кан айлануу системасынын оорулары (52,3%) ээлейт, андан кийин шишик оорулары (10,5%), дем алуу органдарынын оорулары (6,8%), COVID-19 (6,1%), жаракаттар жана уулануулар турат. (5,6%) жана перинаталдык мезгилде пайда болгон оорулар (4,0%). Кан айлануу системасынын ооруларынын нозологиялык формаларын талдоодо биринчи орунда жүрөктүн ишемиялык оорусу (ЖИО), андан кийин инсульт, гипертония, кардиомиопатия, миокардит жана эндокардит, ошондой эле кан айлануу системасынын башка оорулары турат.Жүрөктүн ишемиялык оорусунан өлүм инсульттан 2,5-3,0 эсе, кан айлануу системасынын башка ооруларынан 22,3 эсе жогору экени аныкталган. Өлүмгө өбөлгө түзгөн тобокелдик факторлорун талдоодо, тобокелдик факторлорунун жалпы санынын 25% түзгөн рационалдуу тамактануу эң чоң мааниге ээ экенин көрсөттү. Кыргызстанда бул көрсөткүчтү Европа аймагындагы өлкөлөрүнүн көрсөткүчөрү менен салыштырганда 6% жогору экен, Евросоюз өлкөлөрүндөгү көрсөткүчөрү менен - 10% жогору экен. Экинчи орунда кан басымы жогору адамдар, андан кийин тамеки чегүү, холестеролу жана дененин массасынын индекси жогору жана абанын булганышы турат. Бул маалыматтар оорунун алдын алуу жана калктын ден соолугун чыңдоо боюнча комплекстүү иш-чараларды иштеп чыгуу жана ишке ашыруу зарылдыгын көрсөтүп турат. Жыйынтыктар. Калктын көбөйүшү, коомдун картаюусу жана жугуштуу эмес оорулардын кеңири таралышы, тобокелдик факторлорунун таасиринин көбөйүшү менен бирге өлүмдүн жана майыптуулуктун (анын ичинде жүрөктүн ишемиялык оорусу, инсульт, рак жана башка патологиялар) көбөйүшүнө шарт түзөт. Бул калктын саламаттыгын сактоо жана чыцдоо боюнча Кыргыз Республикасынын Министрлер Кабинети тарабынан кечиктирилгис жана үнөмдүү профилактикалык иш-чаралардын зарылдыгын көрсөтүп турат. Жүрөк-кан тамыр ооруларына каршы күрөшүүдө медициналык жардамдын бардык деңгээлдеринде (профилактикалык, диагностикалык, терапиялык жана реабилитациялык) тез арада чечүүнү талап кылган көйгөйлөр бар экендигин билдирет. Алдын алуу иш-чаралары (биринчи, экинчи жана үчүнчү деңгээлдеги профилактика) талаптагыдай деңгээлде жүргүзүлбөйт. Кыргызстандын алдын алуу демилгелерин координациялоо жана ишке ашыруу үчүн жооптуу коомдук саламаттыкты сактоо кызматы жетишсиз каржылоого туш болуп жана жугуштуу ооруларын алдын алууга кана басым жасайт. Бул натыйжасыз операцияларга, эскирген инфраструктурага жана адам ресурстарынын жетишсиздигине алып келет. Натыйжада, азыркы саламаттыкты сактоо системасы жаңы чакырыктарга туруштук бере албайт, өзгөчө жүрөккан тамыр оорулары, жаңы шишиктер, өпкөнүн өнөкөт обструктивдүү оорусу, кант диабети жана COVID-19 сыяктуу жаңы оорулардын эпидемиясында

Авторлор жөнүндө

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек,  Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика

Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, MD, PhD, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Madureira Lima J., Rechel B.  Кыргызстан: обзор системы здравоохранения. «Системы здравоохранения: время перемен», 2022 г.; 24(3): 152 c.
2. Программа Правительства Кыргызской Республики по охране здоровья населения и развитию системы  
здравоохранения на 2019-2030 годы «Здоровый человек – процветающая страна», утвержденная Постановлением Правительства КР  от 20 декабря 2018 года № 600.
3. Садырбеков К. К. Особенности финансирования службы общественного здравоохранения Кыргызской Республики.  
Вестник Международного университета Кыргызстана – 2021. – 7 с.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Обзор организации неотложной помощи и реабилитации при инфаркте  
миокарда и инсульте в Кыргызстане. Копенгаген: Европейское региональное бюро ВОЗ; 2017 г.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  
opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  
Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, № 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  
European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats assessed in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016 

1. Moldoisaeva S., Kaliev M., Sydykova A., Muratalieva E., Ismailov M., Madureira Lima J., Rechel B. Kyrgyzstan: review of the health care system. “Health Systems: Time for Change”, 2022; 24(3): 152 p.
2. The Program of the Government of the Kyrgyz Republic for the Protection of Population Health and Development of the Health Care System for 2019-2030 “A Healthy Person is a Prosperous Country”, approved by the Resolution of the Government of the Kyrgyz Republic dated December 20, 2018, No. 600.
3. Sadyrbekov K.K. Features of Financing the Public Health Service of the Kyrgyz Republic. Bulletin of the International University of Kyrgyzstan - 2021. - 7 p.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Review of the organization of emergency care and rehabilitation for myocardial infarction and stroke in Kyrgyzstan. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2017.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  
opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  
Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, No. 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  
European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats appreciated in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Мадурейра Лима Дж., Речел Б. Кыргызстан: обзор саламаттык сактоо системалары. "Саламаттык сактоо системалары: Өзгөрүү мезгили", 2022; 24(3): 152 б.
2. Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Калктын саламаттыгын сактоо жана саламаттык сактоо системасын өнүктүрүү программасы 2019-2030-жылдарга «Дени сак адам – гүлдөгөн өлкө» Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн токтому менен бекитилген 2018-жылдын 20-декабрындагы No 600.
3. Садырбеков К.К. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо кызматын каржылоонун өзгөчөлүктөрү.  
Батыш Кыргызстан Эл аралык университетинин лакабы – 2021. – 7 б.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Миокард инфарктында тез жардам жана реабилитацияны уюштурууну карап чыгуу. Кыргызстанда окардит жана инсульт. Копенгаген: ДСУнун Европа региондук бюросу; 2017
5. Якаб М, Хоукинс Л, Лоринг Б, Телло Дж, Эргудер Т, Контас М. Better noncommunicable Disputes: challenges and  
op Саламаттык сактоо системалары үчүн мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын өлкөсүнө баа берүү. Копенгаген: ДСУнун Европа аймактык бюросу: 2014-ж.
6. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык-санитардык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б.
7. Кубатбек К.Садырбеков, Коомдук саламаттыкты сактоонун стратегиялык менеджменти. BIO Web Conf.: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция “Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн жана сергек жашоо образынын медициналык-биологиялык жана педагогикалык негиздери” (MBFA 2024). 2024, Т.120, № 01013, 6 б.
8. Кыргызстан STEPS сурамжылоосу 2013: маалымат баракчасы. Копенгаген: Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун Европа боюнча аймактык бюросу; 2015.
9. Туруктуу ST-сегменттин европалык бийиктиги жок бейтаптардагы курч коронардык синдромдорду  
башкаруу Кардиология коому (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. ДСУнун колдоосу менен Кыргыз Республикасында бааланган туз жана транс-майлар. Копенгаген: ДСУнун Европа боюнча Регионалдык бюросу; 2016

Для цитирования

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. Глобальные угрозы общественному здоровью в 21 веке: качество и доступность медицинских услуг при ишемической болезни сердца (Кыргызстан). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 4, с.105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

For citation

Sadyrbekov K.K., Duyshenov D.A.Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medi
cal services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan).Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan 2024 ,
No.4, p. 105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. 21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан). "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 105-113  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

Авторлор Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113
Беттер 105-113
Негизги сөздөр Ден-соолукка глобалдык коркунучтар, Жүрөктүн ишемиялык оорусу, Баштапкы медициналык-санитардык жардам, Коомдук саламаттыкты сактоо, Медициналык жардам оорунун алдын алуу, Ден соолукту чыңдоо, Жугуштуу эмес оорулар
Орусча
Об авторах

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек,  Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Madureira Lima J., Rechel B.  Кыргызстан: обзор системы здравоохранения. «Системы здравоохранения: время перемен», 2022 г.; 24(3): 152 c.
2. Программа Правительства Кыргызской Республики по охране здоровья населения и развитию системы  
здравоохранения на 2019-2030 годы «Здоровый человек – процветающая страна», утвержденная Постановлением Правительства КР  от 20 декабря 2018 года № 600.
3. Садырбеков К. К. Особенности финансирования службы общественного здравоохранения Кыргызской Республики.  
Вестник Международного университета Кыргызстана – 2021. – 7 с.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Обзор организации неотложной помощи и реабилитации при инфаркте  
миокарда и инсульте в Кыргызстане. Копенгаген: Европейское региональное бюро ВОЗ; 2017 г.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  
opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  
Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, № 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  
European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats assessed in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016 

Для цитирования

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. Глобальные угрозы общественному здоровью в 21 веке: качество и доступность медицинских услуг при ишемической болезни сердца (Кыргызстан). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 4, с.105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

Англисче
About authors

Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, MD, PhD, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic

References

1. Moldoisaeva S., Kaliev M., Sydykova A., Muratalieva E., Ismailov M., Madureira Lima J., Rechel B. Kyrgyzstan: review of the health care system. “Health Systems: Time for Change”, 2022; 24(3): 152 p.
2. The Program of the Government of the Kyrgyz Republic for the Protection of Population Health and Development of the Health Care System for 2019-2030 “A Healthy Person is a Prosperous Country”, approved by the Resolution of the Government of the Kyrgyz Republic dated December 20, 2018, No. 600.
3. Sadyrbekov K.K. Features of Financing the Public Health Service of the Kyrgyz Republic. Bulletin of the International University of Kyrgyzstan - 2021. - 7 p.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Review of the organization of emergency care and rehabilitation for myocardial infarction and stroke in Kyrgyzstan. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2017.
5. Jakab M, Hawkins L, Loring B, Tello J, Ergüder T, Kontas M. Better noncommunicable disease outcomes: challenges and  
opportunities for health systems. Kyrgyzstan country assessment. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe: 2014.
6. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p.
7. Kubatbek K. Sadyrbekov, Strategic management of public health. BIO Web Conf.: XIII International Scientific and Practical  
Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024, Vol.120, No. 01013, 6 p.
8. Kyrgyzstan STEPS survey 2013: fact sheet. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2015.
9. Management of Acute Coronary Syndromes in Patients Presenting without Persistent ST-Segment Elevation of the  
European Society of Cardiology (ESC). Eur Heart J 2016;37(3):267–315.
10. Salt and trans-fats appreciated in Kyrgyz Republic with WHO support. Copenhagen: WHO Regional Office for Europe; 2016

For citation

Sadyrbekov K.K., Duyshenov D.A.Global Public Health Threats in the 21st century: quality and availability of medi
cal services for Ischemic Heart Disease (Kyrgyzstan).Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan 2024 ,
No.4, p. 105-113. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Молдоисаева С., Калиев М., Сыдыкова А., Мураталиева Э., Исмаилов М., Мадурейра Лима Дж., Речел Б. Кыргызстан: обзор саламаттык сактоо системалары. "Саламаттык сактоо системалары: Өзгөрүү мезгили", 2022; 24(3): 152 б.
2. Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн Калктын саламаттыгын сактоо жана саламаттык сактоо системасын өнүктүрүү программасы 2019-2030-жылдарга «Дени сак адам – гүлдөгөн өлкө» Кыргыз Республикасынын Өкмөтүнүн токтому менен бекитилген 2018-жылдын 20-декабрындагы No 600.
3. Садырбеков К.К. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо кызматын каржылоонун өзгөчөлүктөрү.  
Батыш Кыргызстан Эл аралык университетинин лакабы – 2021. – 7 б.
4. Farrington J, Pezzella FR, Yakovlev A, Rotar O. Миокард инфарктында тез жардам жана реабилитацияны уюштурууну карап чыгуу. Кыргызстанда окардит жана инсульт. Копенгаген: ДСУнун Европа региондук бюросу; 2017
5. Якаб М, Хоукинс Л, Лоринг Б, Телло Дж, Эргудер Т, Контас М. Better noncommunicable Disputes: challenges and  
op Саламаттык сактоо системалары үчүн мүмкүнчүлүктөр. Кыргызстандын өлкөсүнө баа берүү. Копенгаген: ДСУнун Европа аймактык бюросу: 2014-ж.
6. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык-санитардык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б.
7. Кубатбек К.Садырбеков, Коомдук саламаттыкты сактоонун стратегиялык менеджменти. BIO Web Conf.: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция “Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн жана сергек жашоо образынын медициналык-биологиялык жана педагогикалык негиздери” (MBFA 2024). 2024, Т.120, № 01013, 6 б.
8. Кыргызстан STEPS сурамжылоосу 2013: маалымат баракчасы. Копенгаген: Дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун Европа боюнча аймактык бюросу; 2015.
9. Туруктуу ST-сегменттин европалык бийиктиги жок бейтаптардагы курч коронардык синдромдорду  
башкаруу Кардиология коому (ESC). Eur Heart J. 2016;37(3):267–315.
10. ДСУнун колдоосу менен Кыргыз Республикасында бааланган туз жана транс-майлар. Копенгаген: ДСУнун Европа боюнча Регионалдык бюросу; 2016

Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Дуйшенов Д.А. 21-кылымда калктын ден соолугуна глобалдык коркунучтар: жүрөктүн ишемиялык оорусу мезгилиндеги медициналык кызматтын сапаты жана жеткиликтүүлүгү (Кыргызстан). "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 105-113  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.14.105.113

Көрүүлөр: 91
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support