Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Бишкек шаары шартында улгайган жаштагылардын медициналык- социалдык аспектилери

Бишкек шаары шартында улгайган жаштагылардын медициналык- социалдык аспектилери
Полный текст Full text Толук текст  

Корутунду

Калктын карышыы азыркы дүйнөдөгү эң маанилүү демографиялык процесстердин бири, ал татаал, көп факторлуу, медициналык-социалдык проблема болуп саналат. Калктын тез картаюу тенденциялары негизинен глобалдуу болуп саналат, айрыкча аз жана орто кирешелүү өлкөлөрдө 60 жаштан ашкан адамдардын үлүшү үч эсеге көбөйүшү күтүлөт - 46 миллионго (2015), 147 миллионго (2050). Мындай көрүнүштөр Кыргыз Республикасы үчүн да болжолдонууда, анда 1999-жылдан бери 50 жаштан ашкан адамдар (12,0%) 2019-жылга карата 16%га чейин өскөн жана улгайган адамдардын эң жогорку үлүшү борбор калаанын тургундарына 14,7%дан 17,9% га чейин туура келет. Анын үстүнө, бул процесстердин бардыгы кыргызстандыктардын өмүрүнүн орточо узактыгынын олуттуу өсүшү менен коштолуп, республика боюнча орточо эсеп менен 67,0 жаштан 71,5 жашка чейин түзөт, ал эми Бишкек шаарында 68,4 жаштан 74,6 жашка чейин. Ушунун фонунда Кыргыз мамлекетинин саламаттыкты сактоосунун жана социалдык камсыздоосунун заманбап системасында калкка геронтологиялык жардам көрсөтүүчү кадрдык ресурстар жана уюмдар иш жүзүндө жок. Ошондуктан, калктын каруу процессине натыйжалуу көңүл буруу үчүн, коомдук саламаттыкты сактоо системасынын улгайган курактагы адамдардын функцияларынын төмөндөшүн алдын алууга, башка бирөөлөрдүн жардамына муктаждыгын болтурбай коюга мамилеси керек. Өлкөнүн мамлекеттик мекемелери үчүн демографиялык кырдаалга жана анын жакынкы үч он жылдыкка бол- жолдоо үчүн мониторинг жүргүзүү механизмин өркүндөтүү менен улгайган адамдар үчүн жагымдуу шарттарды түзүү үчүн мындай мамилени тез арада ишке ашыруу зарыл.

Авторлор жөнүндө

Сулейманова Гульмира Токтасыновна, аспирант Научно-производственного объединения «Профилактическая медицина» Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, заведующая отделом платных медицинских услуг государственного учреждения «Клиническая больница Управления делами Президента и Правительства Кыргызской Республики», Бишкек, Кыргызская Республика;
Курманова Айдана Рустамовна, аспирант Научно-производственного объединения «Профилактическая медицина» Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика;
Касиев Накен Касиевич, д.м.н., профессор, заведующий кафедрой общественного здоровья и здравоохранения, Кыргызско-Российского славянского университета им. Б.Н. Ельцина,Бишкек, Кыргызская Республика;
Касымова Рано Оморовна, д.м.н., профессор,  кафедры гигиены Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина,Бишкек, Кыргызская Республика.

Suleymanova Gulmira Toktasynovna, graduate student of the Scientific and Production Association "Preventive Medicine" of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, head of the department of paid medical services of the state institution "Clinical Hospital of the Presidential and Government Administration of the Kyrgyz Republic," Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kurmanova Aidana Rustamovna, graduate student of the Scientific and Production Association "Preventive Medicine" of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kasiev Naken Kasievich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Head of the Department of Public Health and Health, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kasymova Rano Omorovna, MD, Professor,  Department of Hygiene, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic.

Сулейманова Гульмира Токтасыновна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин «Алдын алуучу медицина» Илимий өндүрүштүк бирикмесинин аспиранты, «Кыргыз Республикасынын Президентинин жана Өкмөтүнүн Аппаратынын Клиникалык ооруканасы» мамлекеттик мекемесинин акы төлөнүүчү медициналык кызмат көрсөтүү бөлүмүнүн башчысы. Республикасы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы;

Курманова Айдана Рустамовна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин «Алдын алуучу медицина» Илимий өндүрүштүк бирикмесинин аспиранты, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы;

Касиев Накен Касиевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, Б.Н. атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин Коомдук саламаттыкты сактоо жана саламаттыкты сактоо кафедрасынын башчысы. Ельцин, Бишкек, Кыргыз Республикасы;

Касымова Рано Оморовна, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н. Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин гигиена кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы.

Шилтемелер

1. Стратегия и план действий в поддержку здорового старения в Европе, 2012–2020 гг. – Режим доступа: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf. [Strategiya i plan dejstvij v podderzhku zdorovogo stareniya v Evrope, 2012–2020 gg. – Rezhim dostupa: https://www.euro. who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf]
2. Арстангалиева З. Ж., Чернышкова Е. В., Андриянов С.В.Здоровьесбережение пожилых людей как проблема социологии медицины (обзор) // Саратовский научно-медицинский журнал – 2014. – Т.10, № 4. – С. 670 674. [Arstangalieva Z. ZH., Chernyshkova E. V., Andriyanov S.V. Zdorov'e sberezhenie pozhilyh lyudej kak problema sociologii mediciny (obzor) // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal – 2014. – T.10, № 4. – S. 670 674.]
3. Новокрещенова И. Г., Сенченко И. К. Качество оказания медицинской помощи пожилым в амбулаторно-поликлинических условиях: по данным социологического исследования // Саратовский научно-медицинский журнал. – 2014. – Т.10, № 1. –С.21–26. [Novokreshchenova I. G., Senchenko I. K. Kachestvo okazaniya medicinskoj pomoshchi pozhilym v ambulatorno-poliklinicheskih usloviyah: po dannym sociologicheskogo issledovaniya // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal. – 2014. – T.10, №1. – S.21–26.]
4. Пожилые люди в Кыргызской Республике: отчет статистического исследования. http://www.stat.kg/ media /publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf. [Pozhilye lyudi v Kyrgyzskoj Respublike: otchet statisticheskogo issledovaniya.http://www.stat.kg/ media /publicationarchive /f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf.]
5. Колпина Л.В. Геронтологический эйджизм в практиках медицинского и социального обслуживания населения // Социологические исследования. – 2015. № 5. - С. 72-77.[Kolpina L.V. Gerontologicheskij ejdzhizm v praktikah medicinskogo i social'nogo obsluzhivaniya naseleniya // Sociologicheskie issledovaniya. – 2015. № 5. - S. 72-77.]
6. Сулейманова Г.Т., Акматов И.М., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Социально гигиенические условия жизни пожилого населения Кыргызской Республики // Здравоохранение Кыргызстана. - 2021. - № 1. - С. 124-133.[Sulejmanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social'no gigienicheskie usloviya zhizni pozhilogo naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki // Zdravoohranenie Kyrgyzstana. - 2021. - № 1. - S. 124-133.]
7. Старение в XXI веке: триумф и вызов. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/[Starenie v XXI veke: triumf i vyzov. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. -http://www. unfpa.org/]
8. Итоги Первой национальной переписи населения Кыргызской Республики 1999 года.

 http://www.stat.kg/stat.files/census.pdfItogi Pervoj nacional'noj perepisi naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki 1999 goda. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf
9. Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики 2009 года. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/[Perepis'naseleniya i zhilishchnogo fonda Kyrgyzskoj Respubliki 2009 goda. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/]
10. Демографический ежегодник Кыргызской Республики, 2015-2019 гг. 

http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Demograficheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki, 2015-2019 gg. http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki]
11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.
12. Дартау Л.А. Феномен здоровья: концепция и прикладные аспекты // Проблемы управления - 2005. -№5. - С. 92 - 98.[Dartau L.A. Fenomen zdorov'ya: koncepciya i prikladnye aspekty // Problemy upravleniya - 2005. -№5. - S. 92 - 98.]
13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.
14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.
15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. -Vol. 301. - P. 1731-1733.
16. Психология старости или геронтология: Методическое пособие: для социальных работников, специалистов по социальной работе, сотрудников ГАУ «КЦСОН города Каменска-Уральского» /Сост. О.М. Галахова, 2016. — 39 с.[Psihologiya starosti ili gerontologiya: Metodicheskoe posobie:dlya social'nyh rabotnikov,specialistov po social'noj rabote, sotrudnikov GAU «KCSON goroda Kamenska-Ural'skogo» /Sost. O.M. Galahova, 2016. — 39 s.]
17. Статистический ежегодник Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Statisticheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki.– Rezhim dostupa:

 http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/]
18. СН КР 30-01:2020. Строительные нормы Кыргызской Республики. Система нормативных документов в строительстве. -Режим доступа - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523.[SN KR 30-01:2020. Stroitel'nye normy Kyrgyzskoj Respubliki. Sistema normativnyh dokumentov v stroitel'stve. - Rezhim dostupa - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523]
19. Национальный статистический комитет КР. Жилищный фонд. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond [Nacional'nyj statisticheskij komitet KR. ZHilishchnyj fond. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond]
20. Анарбаева С. Как улучшить транспортное обеспечение г. Бишкек? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Researchreport_Anarbaeva.pdf [Anarbaeva S. Kak uluchshit' transportnoe obespechenie g. Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf]
21. Исследование по совершенствованию городского транспорта в Бишкеке. - 2013 г. - https://openjicareport.jica.go.jp/ pdf/12127627_01.pdf [Issledovanie po sovershenstvovaniyu gorodskogo transporta v Bishkeke. - 2013 g. - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf]
22. Рыжков А.Ю. Микроавтобусы и транспортная политика. Примеры Бишкека и Махачкалы // Urban Studies and Practices. –2016. - Vol.1, N 1. – P. 55-69. – Режим доступа: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351. [Ryzhkov A.YU. Mikroavtobusy i transportnaya politika. Primery Bishkeka i Mahachkaly // Urban Studies and Practices. – 2016.- Vol.1,N 1. – P. 55-69. – Rezhim dos Сулейманова Г.Т. жана башкалар Кыргызстандын саламаттык сактооtupa: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351]
23. Кыргызская Республика и регионы. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony [Kyrgyzskaya Respublika i regiony. – Rezhim dostupa: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulletenkyrgyzskaya-respublika-i-regiony]
24. Здоровье населения и деятельность организаций здравоохранения Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://cez.med.kg [Zdorov'e naseleniya i deyatel'nost' organizacij zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki. – Rezhim dostupa: http://cez.med.kg]

1. Strategy and action plan for healthy aging in Europe 2012–2020 – Available from: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf

2. Arstangaliyeva Z. Zh., Chernyshkova E.V., Andriyanov S.V. Health preservation of the elderly as a problem of sociology of medicine (review) // Saratovskiy nauchno-meditsinskiy zhurnal [Saratov Journal of Medical Scientific Research]. - 2014. - VOL.10, No. 4. - P. 670 674.

3. Novokreshenova I. G., Senchenko I. K. The quality of medical care for the elderly in outpatient settings: according to a sociological study // Saratovskiy nauchno-meditsinskiy zhurnal [Saratov Journal of Medical Scientific Research]. - 2014. - VOL.10, No. 1. - P.21–26.

4. Elderly people in the Kyrgyz Republic: report of a statistical study. http://www.stat.kg/media/publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf

5. Kolpina L.V. Gerontological ageism in the practice of medical and social services to the population // Sotsiologicheskie issledovaniya [Sociological studies]. - 2015. - No. 5. - P.72-77.

6. Suleimanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social and hygienic conditions of life of the elderly population of the Kyrgyz Republic // Zdravookhranenie Kyrgyzstana [Healthcare of Kyrgyzstan]. - 2021. – N 1. - P.124-133.

7. Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/

8. Results of the First National Population Census of the Kyrgyz Republic in 1999. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf

9. Population and Housing Census of the Kyrgyz Republic 2009. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/

10. Demographic Yearbook of the Kyrgyz Republic, 2015-2019 http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/

11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.

12. Dartau L.A. Phenomenon of Health: concept and applied aspects // Problemy upravleniya [Problems of Management]. - 2005. -№5. – P. 92-98.

13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.

14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.

15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. - Vol. 301. - P. 1731-1733.

16. Psychology of old age or gerontology: Methodological guide: for social workers, social work specialists, employees of the State autonomous institution «Integrated Center for Social Services for the Population» of the city of Kamensk-Uralsky" / Comp. O.M. Galakhova, 2016. - 39 p.

17. Statistical Yearbook of the Kyrgyz Republic. – Access mode: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/

18. SN KR 30-01:2020. Construction norms of the Kyrgyz Republic. The system of normative documents in construction. - Access mode - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523

19. National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic. Housing stock. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond/

20. How to improve transport provision in Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf

21. Study on improving urban transport in Bishkek. - 2013 - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf

22. Ryzhkov A.Yu. Minibuses and transport policy. Examples of Bishkek and Makhachkala // Urban Studies and Practices. - 2016. - Vol.1, N 1. - P. 55-69. – Access Mode: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351

23. Kyrgyz Republic and regions. – Available from: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony/

24. Health of the population and activities of healthcare organizations of the Kyrgyz Republic. – Available from: http://cez.med.kg

1. Стратегия и план действий в поддержку здорового старения в Европе, 2012–2020 гг. – Режим доступа: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf. [Strategiya i plan dejstvij v podderzhku zdorovogo stareniya v Evrope, 2012–2020 gg. – Rezhim dostupa: https://www.euro. who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf]
2. Арстангалиева З. Ж., Чернышкова Е. В., Андриянов С.В.Здоровьесбережение пожилых людей как проблема социологии медицины (обзор) // Саратовский научно-медицинский журнал – 2014. – Т.10, № 4. – С. 670 674. [Arstangalieva Z. ZH., Chernyshkova E. V., Andriyanov S.V. Zdorov'e sberezhenie pozhilyh lyudej kak problema sociologii mediciny (obzor) // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal – 2014. – T.10, № 4. – S. 670 674.]
3. Новокрещенова И. Г., Сенченко И. К. Качество оказания медицинской помощи пожилым в амбулаторно-поликлинических условиях: по данным социологического исследования // Саратовский научно-медицинский журнал. – 2014. – Т.10, № 1. –С.21–26. [Novokreshchenova I. G., Senchenko I. K. Kachestvo okazaniya medicinskoj pomoshchi pozhilym v ambulatorno-poliklinicheskih usloviyah: po dannym sociologicheskogo issledovaniya // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal. – 2014. – T.10, №1. – S.21–26.]
4. Пожилые люди в Кыргызской Республике: отчет статистического исследования. http://www.stat.kg/ media /publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf. [Pozhilye lyudi v Kyrgyzskoj Respublike: otchet statisticheskogo issledovaniya.http://www.stat.kg/ media /publicationarchive /f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf.]
5. Колпина Л.В. Геронтологический эйджизм в практиках медицинского и социального обслуживания населения // Социологические исследования. – 2015. № 5. - С. 72-77.[Kolpina L.V. Gerontologicheskij ejdzhizm v praktikah medicinskogo i social'nogo obsluzhivaniya naseleniya // Sociologicheskie issledovaniya. – 2015. № 5. - S. 72-77.]
6. Сулейманова Г.Т., Акматов И.М., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Социально гигиенические условия жизни пожилого населения Кыргызской Республики // Здравоохранение Кыргызстана. - 2021. - № 1. - С. 124-133.[Sulejmanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social'no gigienicheskie usloviya zhizni pozhilogo naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki // Zdravoohranenie Kyrgyzstana. - 2021. - № 1. - S. 124-133.]
7. Старение в XXI веке: триумф и вызов. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/[Starenie v XXI veke: triumf i vyzov. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. -http://www. unfpa.org/]
8. Итоги Первой национальной переписи населения Кыргызской Республики 1999 года.

 http://www.stat.kg/stat.files/census.pdfItogi Pervoj nacional'noj perepisi naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki 1999 goda. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf
9. Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики 2009 года. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/[Perepis'naseleniya i zhilishchnogo fonda Kyrgyzskoj Respubliki 2009 goda. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/]
10. Демографический ежегодник Кыргызской Республики, 2015-2019 гг. 

http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Demograficheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki, 2015-2019 gg. http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki]
11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.
12. Дартау Л.А. Феномен здоровья: концепция и прикладные аспекты // Проблемы управления - 2005. -№5. - С. 92 - 98.[Dartau L.A. Fenomen zdorov'ya: koncepciya i prikladnye aspekty // Problemy upravleniya - 2005. -№5. - S. 92 - 98.]
13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.
14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.
15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. -Vol. 301. - P. 1731-1733.
16. Психология старости или геронтология: Методическое пособие: для социальных работников, специалистов по социальной работе, сотрудников ГАУ «КЦСОН города Каменска-Уральского» /Сост. О.М. Галахова, 2016. — 39 с.[Psihologiya starosti ili gerontologiya: Metodicheskoe posobie:dlya social'nyh rabotnikov,specialistov po social'noj rabote, sotrudnikov GAU «KCSON goroda Kamenska-Ural'skogo» /Sost. O.M. Galahova, 2016. — 39 s.]
17. Статистический ежегодник Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Statisticheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki.– Rezhim dostupa:

 http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/]
18. СН КР 30-01:2020. Строительные нормы Кыргызской Республики. Система нормативных документов в строительстве. -Режим доступа - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523.[SN KR 30-01:2020. Stroitel'nye normy Kyrgyzskoj Respubliki. Sistema normativnyh dokumentov v stroitel'stve. - Rezhim dostupa - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523]
19. Национальный статистический комитет КР. Жилищный фонд. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond [Nacional'nyj statisticheskij komitet KR. ZHilishchnyj fond. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond]
20. Анарбаева С. Как улучшить транспортное обеспечение г. Бишкек? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Researchreport_Anarbaeva.pdf [Anarbaeva S. Kak uluchshit' transportnoe obespechenie g. Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf]
21. Исследование по совершенствованию городского транспорта в Бишкеке. - 2013 г. - https://openjicareport.jica.go.jp/ pdf/12127627_01.pdf [Issledovanie po sovershenstvovaniyu gorodskogo transporta v Bishkeke. - 2013 g. - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf]
22. Рыжков А.Ю. Микроавтобусы и транспортная политика. Примеры Бишкека и Махачкалы // Urban Studies and Practices. –2016. - Vol.1, N 1. – P. 55-69. – Режим доступа: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351. [Ryzhkov A.YU. Mikroavtobusy i transportnaya politika. Primery Bishkeka i Mahachkaly // Urban Studies and Practices. – 2016.- Vol.1,N 1. – P. 55-69. – Rezhim dos Сулейманова Г.Т. жана башкалар Кыргызстандын саламаттык сактооtupa: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351]
23. Кыргызская Республика и регионы. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony [Kyrgyzskaya Respublika i regiony. – Rezhim dostupa: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulletenkyrgyzskaya-respublika-i-regiony]
24. Здоровье населения и деятельность организаций здравоохранения Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://cez.med.kg [Zdorov'e naseleniya i deyatel'nost' organizacij zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki. – Rezhim dostupa: http://cez.med.kg]

Для цитирования

Сулейманова Г.Т., Курманова А.Р., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Медико-социальные аспекты пожилого возраста в условиях г. Бишкек. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 1, с. 114-122.
https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

For citation

Suleymanova G.T., Kurmanova A.R., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Medical and social aspects of the elderly age in the conditions of the city Bishkek. Health care of Kyrgyzstan 2022, No. 1, pp. 114-122. 

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

Цитата үчүн

Сулейманова Г.Т., Курманова А.Р., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Бишкек шаары шартында улгайган жаштагылардын медициналык-социалдык аспектилери. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, №1, с.114-122. 
 https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

Авторлор Сулейманова Г.Т., Курманова А.Р., Касиев Н.К., Касымова Р.О.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114
Беттер 114-122
Негизги сөздөр улгайган адамдар, демография, медико-социалдык жардам, шаар чөйрөсү, социалдык-гигиеналык шарттар, жашоо узактыгы
Орусча
Об авторах

Сулейманова Гульмира Токтасыновна, аспирант Научно-производственного объединения «Профилактическая медицина» Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, заведующая отделом платных медицинских услуг государственного учреждения «Клиническая больница Управления делами Президента и Правительства Кыргызской Республики», Бишкек, Кыргызская Республика;
Курманова Айдана Рустамовна, аспирант Научно-производственного объединения «Профилактическая медицина» Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика;
Касиев Накен Касиевич, д.м.н., профессор, заведующий кафедрой общественного здоровья и здравоохранения, Кыргызско-Российского славянского университета им. Б.Н. Ельцина,Бишкек, Кыргызская Республика;
Касымова Рано Оморовна, д.м.н., профессор,  кафедры гигиены Кыргызско-Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина,Бишкек, Кыргызская Республика.

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Стратегия и план действий в поддержку здорового старения в Европе, 2012–2020 гг. – Режим доступа: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf. [Strategiya i plan dejstvij v podderzhku zdorovogo stareniya v Evrope, 2012–2020 gg. – Rezhim dostupa: https://www.euro. who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf]
2. Арстангалиева З. Ж., Чернышкова Е. В., Андриянов С.В.Здоровьесбережение пожилых людей как проблема социологии медицины (обзор) // Саратовский научно-медицинский журнал – 2014. – Т.10, № 4. – С. 670 674. [Arstangalieva Z. ZH., Chernyshkova E. V., Andriyanov S.V. Zdorov'e sberezhenie pozhilyh lyudej kak problema sociologii mediciny (obzor) // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal – 2014. – T.10, № 4. – S. 670 674.]
3. Новокрещенова И. Г., Сенченко И. К. Качество оказания медицинской помощи пожилым в амбулаторно-поликлинических условиях: по данным социологического исследования // Саратовский научно-медицинский журнал. – 2014. – Т.10, № 1. –С.21–26. [Novokreshchenova I. G., Senchenko I. K. Kachestvo okazaniya medicinskoj pomoshchi pozhilym v ambulatorno-poliklinicheskih usloviyah: po dannym sociologicheskogo issledovaniya // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal. – 2014. – T.10, №1. – S.21–26.]
4. Пожилые люди в Кыргызской Республике: отчет статистического исследования. http://www.stat.kg/ media /publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf. [Pozhilye lyudi v Kyrgyzskoj Respublike: otchet statisticheskogo issledovaniya.http://www.stat.kg/ media /publicationarchive /f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf.]
5. Колпина Л.В. Геронтологический эйджизм в практиках медицинского и социального обслуживания населения // Социологические исследования. – 2015. № 5. - С. 72-77.[Kolpina L.V. Gerontologicheskij ejdzhizm v praktikah medicinskogo i social'nogo obsluzhivaniya naseleniya // Sociologicheskie issledovaniya. – 2015. № 5. - S. 72-77.]
6. Сулейманова Г.Т., Акматов И.М., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Социально гигиенические условия жизни пожилого населения Кыргызской Республики // Здравоохранение Кыргызстана. - 2021. - № 1. - С. 124-133.[Sulejmanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social'no gigienicheskie usloviya zhizni pozhilogo naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki // Zdravoohranenie Kyrgyzstana. - 2021. - № 1. - S. 124-133.]
7. Старение в XXI веке: триумф и вызов. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/[Starenie v XXI veke: triumf i vyzov. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. -http://www. unfpa.org/]
8. Итоги Первой национальной переписи населения Кыргызской Республики 1999 года.

 http://www.stat.kg/stat.files/census.pdfItogi Pervoj nacional'noj perepisi naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki 1999 goda. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf
9. Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики 2009 года. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/[Perepis'naseleniya i zhilishchnogo fonda Kyrgyzskoj Respubliki 2009 goda. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/]
10. Демографический ежегодник Кыргызской Республики, 2015-2019 гг. 

http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Demograficheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki, 2015-2019 gg. http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki]
11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.
12. Дартау Л.А. Феномен здоровья: концепция и прикладные аспекты // Проблемы управления - 2005. -№5. - С. 92 - 98.[Dartau L.A. Fenomen zdorov'ya: koncepciya i prikladnye aspekty // Problemy upravleniya - 2005. -№5. - S. 92 - 98.]
13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.
14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.
15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. -Vol. 301. - P. 1731-1733.
16. Психология старости или геронтология: Методическое пособие: для социальных работников, специалистов по социальной работе, сотрудников ГАУ «КЦСОН города Каменска-Уральского» /Сост. О.М. Галахова, 2016. — 39 с.[Psihologiya starosti ili gerontologiya: Metodicheskoe posobie:dlya social'nyh rabotnikov,specialistov po social'noj rabote, sotrudnikov GAU «KCSON goroda Kamenska-Ural'skogo» /Sost. O.M. Galahova, 2016. — 39 s.]
17. Статистический ежегодник Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Statisticheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki.– Rezhim dostupa:

 http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/]
18. СН КР 30-01:2020. Строительные нормы Кыргызской Республики. Система нормативных документов в строительстве. -Режим доступа - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523.[SN KR 30-01:2020. Stroitel'nye normy Kyrgyzskoj Respubliki. Sistema normativnyh dokumentov v stroitel'stve. - Rezhim dostupa - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523]
19. Национальный статистический комитет КР. Жилищный фонд. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond [Nacional'nyj statisticheskij komitet KR. ZHilishchnyj fond. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond]
20. Анарбаева С. Как улучшить транспортное обеспечение г. Бишкек? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Researchreport_Anarbaeva.pdf [Anarbaeva S. Kak uluchshit' transportnoe obespechenie g. Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf]
21. Исследование по совершенствованию городского транспорта в Бишкеке. - 2013 г. - https://openjicareport.jica.go.jp/ pdf/12127627_01.pdf [Issledovanie po sovershenstvovaniyu gorodskogo transporta v Bishkeke. - 2013 g. - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf]
22. Рыжков А.Ю. Микроавтобусы и транспортная политика. Примеры Бишкека и Махачкалы // Urban Studies and Practices. –2016. - Vol.1, N 1. – P. 55-69. – Режим доступа: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351. [Ryzhkov A.YU. Mikroavtobusy i transportnaya politika. Primery Bishkeka i Mahachkaly // Urban Studies and Practices. – 2016.- Vol.1,N 1. – P. 55-69. – Rezhim dos Сулейманова Г.Т. жана башкалар Кыргызстандын саламаттык сактооtupa: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351]
23. Кыргызская Республика и регионы. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony [Kyrgyzskaya Respublika i regiony. – Rezhim dostupa: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulletenkyrgyzskaya-respublika-i-regiony]
24. Здоровье населения и деятельность организаций здравоохранения Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://cez.med.kg [Zdorov'e naseleniya i deyatel'nost' organizacij zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki. – Rezhim dostupa: http://cez.med.kg]

Для цитирования

Сулейманова Г.Т., Курманова А.Р., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Медико-социальные аспекты пожилого возраста в условиях г. Бишкек. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 1, с. 114-122.
https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

Англисче
About authors

Suleymanova Gulmira Toktasynovna, graduate student of the Scientific and Production Association "Preventive Medicine" of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, head of the department of paid medical services of the state institution "Clinical Hospital of the Presidential and Government Administration of the Kyrgyz Republic," Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kurmanova Aidana Rustamovna, graduate student of the Scientific and Production Association "Preventive Medicine" of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kasiev Naken Kasievich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Head of the Department of Public Health and Health, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic;
Kasymova Rano Omorovna, MD, Professor,  Department of Hygiene, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic.

Full text

PDF (RUS)

References

1. Strategy and action plan for healthy aging in Europe 2012–2020 – Available from: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf

2. Arstangaliyeva Z. Zh., Chernyshkova E.V., Andriyanov S.V. Health preservation of the elderly as a problem of sociology of medicine (review) // Saratovskiy nauchno-meditsinskiy zhurnal [Saratov Journal of Medical Scientific Research]. - 2014. - VOL.10, No. 4. - P. 670 674.

3. Novokreshenova I. G., Senchenko I. K. The quality of medical care for the elderly in outpatient settings: according to a sociological study // Saratovskiy nauchno-meditsinskiy zhurnal [Saratov Journal of Medical Scientific Research]. - 2014. - VOL.10, No. 1. - P.21–26.

4. Elderly people in the Kyrgyz Republic: report of a statistical study. http://www.stat.kg/media/publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf

5. Kolpina L.V. Gerontological ageism in the practice of medical and social services to the population // Sotsiologicheskie issledovaniya [Sociological studies]. - 2015. - No. 5. - P.72-77.

6. Suleimanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social and hygienic conditions of life of the elderly population of the Kyrgyz Republic // Zdravookhranenie Kyrgyzstana [Healthcare of Kyrgyzstan]. - 2021. – N 1. - P.124-133.

7. Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/

8. Results of the First National Population Census of the Kyrgyz Republic in 1999. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf

9. Population and Housing Census of the Kyrgyz Republic 2009. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/

10. Demographic Yearbook of the Kyrgyz Republic, 2015-2019 http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/

11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.

12. Dartau L.A. Phenomenon of Health: concept and applied aspects // Problemy upravleniya [Problems of Management]. - 2005. -№5. – P. 92-98.

13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.

14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.

15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. - Vol. 301. - P. 1731-1733.

16. Psychology of old age or gerontology: Methodological guide: for social workers, social work specialists, employees of the State autonomous institution «Integrated Center for Social Services for the Population» of the city of Kamensk-Uralsky" / Comp. O.M. Galakhova, 2016. - 39 p.

17. Statistical Yearbook of the Kyrgyz Republic. – Access mode: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/

18. SN KR 30-01:2020. Construction norms of the Kyrgyz Republic. The system of normative documents in construction. - Access mode - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523

19. National Statistical Committee of the Kyrgyz Republic. Housing stock. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond/

20. How to improve transport provision in Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf

21. Study on improving urban transport in Bishkek. - 2013 - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf

22. Ryzhkov A.Yu. Minibuses and transport policy. Examples of Bishkek and Makhachkala // Urban Studies and Practices. - 2016. - Vol.1, N 1. - P. 55-69. – Access Mode: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351

23. Kyrgyz Republic and regions. – Available from: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony/

24. Health of the population and activities of healthcare organizations of the Kyrgyz Republic. – Available from: http://cez.med.kg

For citation

Suleymanova G.T., Kurmanova A.R., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Medical and social aspects of the elderly age in the conditions of the city Bishkek. Health care of Kyrgyzstan 2022, No. 1, pp. 114-122. 

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Сулейманова Гульмира Токтасыновна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин «Алдын алуучу медицина» Илимий өндүрүштүк бирикмесинин аспиранты, «Кыргыз Республикасынын Президентинин жана Өкмөтүнүн Аппаратынын Клиникалык ооруканасы» мамлекеттик мекемесинин акы төлөнүүчү медициналык кызмат көрсөтүү бөлүмүнүн башчысы. Республикасы, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы;

Курманова Айдана Рустамовна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин «Алдын алуучу медицина» Илимий өндүрүштүк бирикмесинин аспиранты, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы;

Касиев Накен Касиевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, Б.Н. атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин Коомдук саламаттыкты сактоо жана саламаттыкты сактоо кафедрасынын башчысы. Ельцин, Бишкек, Кыргыз Республикасы;

Касымова Рано Оморовна, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н. Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин гигиена кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы.

Толук текст

PDF (RUS)

Шилтемелер

1. Стратегия и план действий в поддержку здорового старения в Европе, 2012–2020 гг. – Режим доступа: https://www.euro.who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf. [Strategiya i plan dejstvij v podderzhku zdorovogo stareniya v Evrope, 2012–2020 gg. – Rezhim dostupa: https://www.euro. who.int/__data/assets/pdf_file/0010/175546/RC62wd10Rev1-Rus.pdf]
2. Арстангалиева З. Ж., Чернышкова Е. В., Андриянов С.В.Здоровьесбережение пожилых людей как проблема социологии медицины (обзор) // Саратовский научно-медицинский журнал – 2014. – Т.10, № 4. – С. 670 674. [Arstangalieva Z. ZH., Chernyshkova E. V., Andriyanov S.V. Zdorov'e sberezhenie pozhilyh lyudej kak problema sociologii mediciny (obzor) // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal – 2014. – T.10, № 4. – S. 670 674.]
3. Новокрещенова И. Г., Сенченко И. К. Качество оказания медицинской помощи пожилым в амбулаторно-поликлинических условиях: по данным социологического исследования // Саратовский научно-медицинский журнал. – 2014. – Т.10, № 1. –С.21–26. [Novokreshchenova I. G., Senchenko I. K. Kachestvo okazaniya medicinskoj pomoshchi pozhilym v ambulatorno-poliklinicheskih usloviyah: po dannym sociologicheskogo issledovaniya // Saratovskij nauchno-medicinskij zhurnal. – 2014. – T.10, №1. – S.21–26.]
4. Пожилые люди в Кыргызской Республике: отчет статистического исследования. http://www.stat.kg/ media /publicationarchive/f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf. [Pozhilye lyudi v Kyrgyzskoj Respublike: otchet statisticheskogo issledovaniya.http://www.stat.kg/ media /publicationarchive /f008a6e0-09e4-4e0f-b8b1-b1462869ba73.pdf.]
5. Колпина Л.В. Геронтологический эйджизм в практиках медицинского и социального обслуживания населения // Социологические исследования. – 2015. № 5. - С. 72-77.[Kolpina L.V. Gerontologicheskij ejdzhizm v praktikah medicinskogo i social'nogo obsluzhivaniya naseleniya // Sociologicheskie issledovaniya. – 2015. № 5. - S. 72-77.]
6. Сулейманова Г.Т., Акматов И.М., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Социально гигиенические условия жизни пожилого населения Кыргызской Республики // Здравоохранение Кыргызстана. - 2021. - № 1. - С. 124-133.[Sulejmanova G.T., Akmatov I.M., Kasiev N.K., Kasymova R.O. Social'no gigienicheskie usloviya zhizni pozhilogo naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki // Zdravoohranenie Kyrgyzstana. - 2021. - № 1. - S. 124-133.]
7. Старение в XXI веке: триумф и вызов. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. - http://www.unfpa.org/[Starenie v XXI veke: triumf i vyzov. - http://www.unfpa.org/Aging in the 21st century: triumph and challenge. -http://www. unfpa.org/]
8. Итоги Первой национальной переписи населения Кыргызской Республики 1999 года.

 http://www.stat.kg/stat.files/census.pdfItogi Pervoj nacional'noj perepisi naseleniya Kyrgyzskoj Respubliki 1999 goda. http://www.stat.kg/stat.files/census.pdf
9. Перепись населения и жилищного фонда Кыргызской Республики 2009 года. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/[Perepis'naseleniya i zhilishchnogo fonda Kyrgyzskoj Respubliki 2009 goda. http://stat.kg/ru/statisticheskie-perepisi/]
10. Демографический ежегодник Кыргызской Республики, 2015-2019 гг. 

http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Demograficheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki, 2015-2019 gg. http://stat.kg/ru/publications/demograficheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki]
11. WHO Regional office for Europe (1963) Health protection of the elderly and the aged, and the prevention of premature ageing. Report on a seminar convened by the WHO, Kiev, 14-22 May 1963, Copenhagen (document EURO-245). – 30 p.
12. Дартау Л.А. Феномен здоровья: концепция и прикладные аспекты // Проблемы управления - 2005. -№5. - С. 92 - 98.[Dartau L.A. Fenomen zdorov'ya: koncepciya i prikladnye aspekty // Problemy upravleniya - 2005. -№5. - S. 92 - 98.]
13. Shkolnikova M., Shalnova S , Shkolnikov V. et al. Biological mechanisms of disease and death in Moscow: rationale and design of the survey on Stress Aging and Health in Russia (SAHR) // BMC Publ. Health - 2009. - Vol.9. - P. 293. doi:10.1186/1471 - 2458 - 9 - 293.
14. Donatelle R.J. Health: The Basics. Boston: Allyn and Bacon, 2001.
15. Mair W., Goymer P., Pletcher S.D., Partridge L. Demography of dietary restriction and death in Drosophila // Science. - 2003. -Vol. 301. - P. 1731-1733.
16. Психология старости или геронтология: Методическое пособие: для социальных работников, специалистов по социальной работе, сотрудников ГАУ «КЦСОН города Каменска-Уральского» /Сост. О.М. Галахова, 2016. — 39 с.[Psihologiya starosti ili gerontologiya: Metodicheskoe posobie:dlya social'nyh rabotnikov,specialistov po social'noj rabote, sotrudnikov GAU «KCSON goroda Kamenska-Ural'skogo» /Sost. O.M. Galahova, 2016. — 39 s.]
17. Статистический ежегодник Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/[Statisticheskij ezhegodnik Kyrgyzskoj Respubliki.– Rezhim dostupa:

 http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-ezhegodnik-kyrgyzskoj-respubliki/]
18. СН КР 30-01:2020. Строительные нормы Кыргызской Республики. Система нормативных документов в строительстве. -Режим доступа - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523.[SN KR 30-01:2020. Stroitel'nye normy Kyrgyzskoj Respubliki. Sistema normativnyh dokumentov v stroitel'stve. - Rezhim dostupa - http://cbd.minjust.gov.kg/act/view/ru-ru/200523]
19. Национальный статистический комитет КР. Жилищный фонд. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond [Nacional'nyj statisticheskij komitet KR. ZHilishchnyj fond. http://stat.kg/ru/statistics/zhilishnyj-fond]
20. Анарбаева С. Как улучшить транспортное обеспечение г. Бишкек? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Researchreport_Anarbaeva.pdf [Anarbaeva S. Kak uluchshit' transportnoe obespechenie g. Bishkek? - https://soros.kg/wp-content/uploads/2018/12/Research-report_Anarbaeva.pdf]
21. Исследование по совершенствованию городского транспорта в Бишкеке. - 2013 г. - https://openjicareport.jica.go.jp/ pdf/12127627_01.pdf [Issledovanie po sovershenstvovaniyu gorodskogo transporta v Bishkeke. - 2013 g. - https://openjicareport.jica.go.jp/pdf/12127627_01.pdf]
22. Рыжков А.Ю. Микроавтобусы и транспортная политика. Примеры Бишкека и Махачкалы // Urban Studies and Practices. –2016. - Vol.1, N 1. – P. 55-69. – Режим доступа: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351. [Ryzhkov A.YU. Mikroavtobusy i transportnaya politika. Primery Bishkeka i Mahachkaly // Urban Studies and Practices. – 2016.- Vol.1,N 1. – P. 55-69. – Rezhim dos Сулейманова Г.Т. жана башкалар Кыргызстандын саламаттык сактооtupa: https://doi.org/10.17323/usp.v1i1.8351]
23. Кыргызская Республика и регионы. – Режим доступа: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulleten-kyrgyzskaya-respublika-i-regiony [Kyrgyzskaya Respublika i regiony. – Rezhim dostupa: http://stat.kg/ru/publications/statisticheskij-byulletenkyrgyzskaya-respublika-i-regiony]
24. Здоровье населения и деятельность организаций здравоохранения Кыргызской Республики. – Режим доступа: http://cez.med.kg [Zdorov'e naseleniya i deyatel'nost' organizacij zdravoohraneniya Kyrgyzskoj Respubliki. – Rezhim dostupa: http://cez.med.kg]

Цитата үчүн

Сулейманова Г.Т., Курманова А.Р., Касиев Н.К., Касымова Р.О. Бишкек шаары шартында улгайган жаштагылардын медициналык-социалдык аспектилери. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, №1, с.114-122. 
 https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg20223117114

Көрүүлөр: 4858
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support