Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кирүү

Ишемиялык инсулттун иммун жана вегетативдуу мүнөздөмөлөруу

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Ишемиялык инсулттун иммун жана вегетативдуу мүнөздөмөлөруу
Полный текст  

PDF (RUS)
Корутунду Авторлор жөнүндө Шилтемелер

Корутунду

Киришүү. Калктын реестрлеринин маалыматтары боюнча инсульттун таралышы жылына 100 000 калкка 257,9га жетет, ишемиялык инсульттун үлүшү 80-92% түзөт. Бул оорунун көп факторлуулугуна байланыштуу. Тоолуу климатта гематокриттин жогорулашы жана кандын илешкектүүлүгүнүн негизги факторлору болуп артериялык гипертензия жана атеросклероз диагнозу коюлат; Бул процесстерди жөнгө салууга иммундук жана вегетативдик нерв системалары катышат. Мээнин ишемиясынын ар кандай деңгээлдеринде жана оордуктарында алардын адаптациялоо жөндөмдүүлүгүн изилдөө кызыктуу болот. Изилдөөнүн максаты. Биринчилик ишемиялык инсульт менен ооруган бейтаптардагы эң курч, курч мезгилде, жапыз тоолуу шарттарда иммунологиялык жана вегетативдик көрсөткүчтөрдүн көз карандылыгын изилдөө. Оорунун патогенезин жана оордугун тактоо. Материалдар жана ыкмалар. Биринчилик ишемиялык инсульт менен ооруган 52 бейтап жана дисциркулятордук энцефалопатия менен ооруган 59 бейтаптын когорттук изилдөөсү жүргүзүлгөн. Төмөнкү топтор аныкталды: 1-топ – сол орто мээ артериясынын бассейнинде ишемиялык инсульт менен ооругандар (18 пациент); 2-топ – мээнин ортоңку артериясынын аймагындагы ишемиялык инсульт менен ооруган бейтаптар (11 пациент), 3-топ – вертебробазилярдык системада ишемиялык инсульт менен ооругандар (15 пациент) жана салыштыруу тобу –дисциркулятордук энцефалопатиянын I стадиялары менен ооругандар. II (59 адам). Өлүм менен аяктаган сегиз бейтап өзүнчө сүрөттөлгөн (1-сүрөт). Инсульттун оордугу Гусев жана Скворцова шкаласы боюнча бааланган. Кардиоинтервалография жана иммунологиялык изилдөөлөр инсульт менен ооруган бейтаптарга оорунун 1-жана 10-күнүндө, ал эми дисциркулятордук энцефалопатия менен ооруган бейтаптарга ооруканага жаткырылгандын биринчи күнүндө жүргүзүлгөн. Натыйжалар Биринчилик ишемиялык инсультта иммундук жана вегетативдик системалардын өз ара аракети жабыркоонун жайгашкан жерине жана оорунун оордугуна жараша болот. Оң жактагы орто мээ артериясынын аймагында инсульт менен ооруган пациенттерде системалардын өз ара аракеттенүүсү жогору болгон, олуттуу көз карандылык көрсөткүчтөрдүн 57±4,5% көрсөттү, бул мээнин инсультуна караганда - 41±3,5% жана сол жарым шарда инсульт - 21±2%. Инсульт канчалык оор болсо, вегетативдик жана иммундук системалардын параметрлеринин ортосундагы корреляция ошончолук азыраак болгон. Жыйынтыгы. Алгачкы ишемиялык инсультта толкундардын симпатикалык спектри лимфоциттердин субпопуляциялары менен, ал эми парасимпатикалык жана борбордук регулятивдик схемалар цитокиндер дин профилдик көрсөткүчтөрү менен көбүрөөк корреляцияланат. Инсульттун курч мезгилинде сол жактагы орто мээ артериясынын аймагында симпатикалык активдүүлүктүн төмөндөшү иммуносупрессия жана цитокин профилинин көрсөткүчтөрү менен байланышкан. Оң жарым шарда фокус менен симпатикотония клеткалык жана гуморалдык иммунитеттин активаторлорунун деңгээли менен айкалышат. Мээ сабагында инсульт болгон учурда вегетативдик нерв системасынын эки бөлүгүнүн тең активдүүлүгү гуморалдык иммунитеттин факторлору жана цитокиндик профилдик көрсөткүчтөр менен байланышкан. Курч мезгилде симпатикалык жөнгө салуунун ролу гуморалдык жөнгө салуучу механизмдер аркылуу ишемиялык фокусту санитардык тазалоо болгон.

Авторлор жөнүндө

Чекеева Наргиза Токтогуловна, Врач невролог Национального Госпиталя при Министерстве Здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика
Шлейфер Светлана Григорьевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики Кыргызско-Российского Славянского Университета им.Б.Н.Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика

Кулов Болот Бейшеналиевич, доктор медицинских наук, профессор, кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики, Кыргызско-Российского Славянского Университета им. Б.Н. Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика
Андрианова Елена Владимирована, кандидат медицинских наук, доцент кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики Кыргызско-Российского Славянского Университета им.Б.Н.Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика

Chekeyeva Nargiza Toktogulovna, Neurologist, National Hospital under the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic
Shleyfer Svatlana Grigorevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics of the Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kulov Bolot Beishenalievich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic
Andriyanova elena Vladimirovna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics of the Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic

Чекеева Наргиза Токтогуловна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигине караштуу Улуттук госпиталдын невропатологу, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шлейфер Светлана Григорьевна, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Россия Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасынын доценти, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Кулов Болот Бейшеналиевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Россия Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Андрианова Елена Владимирована, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасынын доценти, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Клочихина О.А., Стаховская Л.В., Полунина Е.А., Страхов О.А., Клочихина М.М. Эпидемиология и прогноз уровня за
болеваемости и смертности от инсульта в разных возрастных группах по данным территориально-популяционного реги
стра. Журнал неврологии и психиатрии им. С.С. Корсакова. Спецвыпуски. 2019;119(8‑2):5‑12. [Klochikhina O.A., Stakho
vskaya L.V., Polunina E.A., Strakhov O.A., Klochikhina M.M. Epidemiology and forecast of morbidity and mortality from stro
ke in different age groups according to the territorial population register. Journal of Neurology and Psychiatry named after. S.S.
Korsakov. Special issues. 2019;119(8‑2):5‑12 ]
2. Суслина З.А., Варакин Ю.Я. Эпидемиологические аспекты изучения инсульта. Время подводить итоги. Анналы клини
ческой и экспериментальной неврологии. — 2007 — т. 1, № 2. — с. 22–28. . [ Suslina Z.A., Varakin Yu.Ya. Epidemiological
aspects of the study of stroke. Time to take stock. Annals of Clinical and Experimental Neurology. - 2007 - vol. 1, no. 2. - p. 22–
28. ]
3. Пирадов, М. А. Инсульт: пошаговая инструкция: руководство для врачей / М. А. Пирадов, М. Ю. Максимова, М. М. Та
нашян. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2019. – 267 с.: рис . [Piradov, M. A. Stroke: step-by-step instructions: a guide for doctors / M.
A. Piradov, M. Yu. Maksimova, M. M. Tanashyan. – M.: GEOTAR-Media, 2019. – 267 pp.: fig.]
4. Фадеев, П.А. Инсульт / П.А. Фадеев. - М.: Мир и Образование, 2020. - 727 c. [ Fadeev, P.A. Stroke / P.A. Fadeev. - M.:
Peace and Education, 2020. - 727 p.]
5. Ырысова, М. Б. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости населения цереброваскуляр
ными болезнями в Кыргызской Республике / М. Б. Ырысова, О. Т. Касымов // Вестник Авиценны. – 2019. – Т. 21. – № 3.
– С. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479. [ Yrysova, M. B. Epidemiological analysis of the level of preva
lence and morbidity of the population with cerebrovascular diseases in the Kyrgyz Republic / M. B. Yrysova, O. T. Kasymov //
Bulletin of Avicenna. – 2019. – T. 21. – No. 3. – P. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Миррахимов М.М. Очерки о влиянии горного климата Средней Азии на организм – Кыргызстан: 1964. – 212с. [Mirrak
himov M.M. Essays on the influence of the mountain climate of Central Asia on the body - Kyrgyzstan: 1964. - 212 p. ]

7. Лупинская З.А. Эндотелий. функция и дисфункция / З.А. Лупинская, А.Г. Зарифьян, Т.Ц Гурович, С.Г. Шлейфер. – Б.:
КРСУ, 2008. – 373 c. [ Lupinskaya Z.A. Endothelium. function and dysfunction / Z.A. Lupinskaya, A.G. Zarifyan, T.Ts Gurovich,
S.G. Shleifer. – B.: KRSU, 2008. – 373 p. ]
8. Кулов, Б.Б. Первичная и вторичная профилактика инсультов / Б. Б. Кулов, Э. А. Козлова // Медицина Кыргызстана. – 20
09. – № 5. – С. 42-45. – EDN YIRZSR. [ Kulov, B.B. Primary and secondary prevention of strokes / B. B. Kulov, E. A. Kozlova
// Medicine of Kyrgyzstan. – 2009. – No. 5. – P. 42-45. – EDN YIRZS ]
9. Мусабекова, Т. О. Диагностика и лечение острых нарушений мозгового кровообращения (госпитальный этап, острейший
и острый периоды) [Текст]: учеб.-метод.пособие / Т. О. Мусабекова; под ред. А. М. Мурзалиева. – Бишкек: [б.и.], 2015.
– 75 с. [ Musabekova, T. O. Diagnosis and treatment of acute disorders of cerebral circulation (hospital stage, acute and acute
periods) [Text]: educational methodological manual / T. O. Musabekova; edited by A. M. Murzalieva. – Bishkek: [b.i.], 2015. –
75 p ]
10. Козлов В.А. Клиническая иммунология / В.А. Козлов, А.А. Савченко, И.В. Кудрявцев, И.Г. Козлов, Д.А. Кудлай, А.П.
Продеус, А.Г. Борисов. - Красноярск: Поликор, 2020. - 386 с. ISBN 978-5-6044565-6-9 [Kozlov V.A. Clinical immunology
/ V.A. Kozlov, A.A. Savchenko, I.V. Kudryavtsev, I.G. Kozlov, D.A. Kudlay, A.P. Prodeus, A.G. Borisov. - Krasnoyarsk: Polikor,
2020. - 386 p. ISBN 978-5-6044565-6-9 ]
11. Ярец Ю.И. Интерпретация результатов иммунограммы / Ю.И. Ярец, – Гомель: ГУ «РНПЦ РМиЭЧ», 2020. – 38 с [ Yarets
Yu.I. Interpretation of immunogram results / Yu.I. Yarets, - Gomel: State Institution "RSPC RMiECH", 2020. - 38 p ]
12. Шлейфер С.Г. и соавт. Цитотоксический эффект лимфоцитов с кардиолипином у больных с острой и хронической ише
мией мозга // Центрально-Азиатский медицинский журнал, 2004- №10, П18-135-137 [Shleifer S.G. et al. Cytotoxic effect
of lymphocytes with cardiolipin in patients with acute and chronic cerebral ischemia // Central Asian Medical Journal, 2004- No.
10, P18-135-137]

13. Бебинов Е. М. Динамика остановки дыхания и его возобновления при острой гипобарической гипоксии в разные сроки
горной адаптации и реадаптации / Е. М. Бебинов, Л. В. Щербак, В. А. Вейберов [и др.] // Агаджаняновские чтения: Ма
териалы II Всероссийской научно-практической конференции. Москва: Российский университет дружбы народов (РУДН),
2018. – С. 51-52. [ Bebinov E. M. Dynamics of respiratory arrest and its resumption during acute hypobaric hypoxia at different
periods of mountain adaptation and readaptation / E. M. Bebinov, L. V. Shcherbak, V. A. Veyberov [et al.] // Agadzhanyanovskie
Readings: Materials of the II All-Russian Scientific and Practical Conference. Moscow: Peoples' Friendship University of Russia
(RUDN), 2018. – pp. 51-52. ]
14. Андрианова Е. В., Шлейфер С. Г., Лупинская З. А. [и др.] Характер корреляционных связей показателей системной ге
модинамики и кардиоинтервалографии у больных атеросклеротической дисциркуляторной энцефалопатией / Е. В. Анд
рианова, С. Г. Шлейфер, З. А. Лупинская [и др.] // Наука и новые технологии. – 2011. – № 6. – С. 82-84. [ Andrianova E.
V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [et al.] The nature of correlations between indicators of systemic hemodynamics and cardio
intervalography in patients with atherosclerotic dyscirculatory encephalopathy / E. V. Andrianova, S. G. Shleifer, Z. A. Lupinskaya
[etc.] // Science and new technologies. – 2011. – No. 6. – P. 82-84. ]
15. Кандыба, Д. В. Инсульт / Д. В. Кандыба // Российский семейный врач. – 2016. – Т. 20, № 3. – С. 5–15 [ Kandyba, D.V.
Stroke / D.V. Kandyba // Russian family doctor. – 2016. – T. 20, No. 3. – P. 5–15 ]
16. Макаров, А.Ю. Клиническая неврология. Избранное / Макаров Андрей Юрьевич. - М.: Фолиант, 2017. - 667 c. [Makarov,
A.Yu. Clinical neurology. Favorites / Makarov Andrey Yurievich. - M.: Foliant, 2017. - 667 p. ]
17. Гусев Е. И., Скворцова В. И. Ишемия головного мозга. М.: Медицина, 2001. 328 с. [ Gusev E. I., Skvortsova V. I. Cerebral
ischemia. M.: Medicine, 2001. 328 p. ]
18. Баевский Р.М. Анализ вариабельности сердечного ритма: физиологические основы и основные методы проведения / Р.
М. Баевский, А.Г. Черникова // Cardiometry. – 2017. – № 10. – C.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.6676. [ Baevsky
R.M. Analysis of heart rate variability: physiological basis and basic methods / R.M. Baevsky, A.G. Chernikova // Cardiometry.
– 2017. – No. 10. – P.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66 ]
19. Китаев М. И., Собуров К. А. Регионарный нормы показателей иммунитета и иммунологические маркеры у горного на
селения Кыргызстана. – Б.:2009. -148с. [ Kitaev M.I., Soburov K.A. Regional norms of immunity indicators and immunological
markers in the mountain population of Kyrgyzstan. – B.: 2009. -p 148 ]
20. Лапач, С.Н. Статистические методы в медико-биологических исследованиях с использованием Excel / С.Н. Лапач, А.В.
Чубенко, П.Н.Бабич. – Киев: МОРИОН, 2000. – 320с. [Lapach, S.N. Statistical methods in biomedical research using Excel /
S.N. Lapach, A.V. Chubenko, P.N. Babich. – Kyiv: MORION, 2000. – 320p ]
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990-2019: a systematic
analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2022 Update: A Report from the American Heart
Association. Circulation 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Models of infection before and after stroke: investigating new targets // Infect Disord Drug Targets. – 2010.
– Vol. 10(2). – P.98-104.
24. Sarrafzadeh A., Schlenk F., Meisel A. et al. Immunodepression after aneurysmal subarachnoid hemorrhage // Stroke. – 2011. –
Vol. 42(1). – P.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Immunological consequences of ischemic stroke // Acta Neurol Scand. – 2014. – Vol.
129(1). – P.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Autoantibodies in Organ Specific Autoimmune Diseases: A Diagnostic Reference/
PABST, Dresden – 2011.

1. Klochikhina O.A., Stakhovskaya L.V., Polunina E.A., Strakhov O.A., Klochikhina M.M. Epidemiology and forecast of morbidity and mortality from stroke in different age groups according to the territorial population register. Journal of Neurology and Psychiatry named after. S.S. Korsakov. Special issues. 2019;119(8‑2):5‑12
2. Suslina Z.A., Varakin Yu.Ya. Epidemiological aspects of the study of stroke. Time to take stock. Annals of Clinical and Experimental Neurology. - 2007 - vol. 1, no. 2. - p. 22–28.
3. Piradov, M. A. Stroke: step-by-step instructions: a guide for doctors / M.A. Piradov, M. Yu. Maksimova, M. M. Tanashyan. – M.: GEOTAR-Media, 2019. – 267 pp.: fig.
4. Fadeev, P.A. Stroke / P.A. Fadeev. - M.: Peace and Education, 2020. - 727 p.
5. Yrysova, M. B. Epidemiological analysis of the level of prevalence and morbidity of the population with cerebrovascular diseases in the Kyrgyz Republic / M. B. Yrysova, O. T. Kasymov //Bulletin of Avicenna. – 2019. – T. 21. – No. 3. – P. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Mirrakhimov M.M. Essays on the influence of the mountain climate of Central Asia on the body - Kyrgyzstan: 1964. - 212 p.

7. Lupinskaya Z.A. Endothelium. function and dysfunction / Z.A. Lupinskaya, A.G. Zarifyan, T.Ts Gurovich, S.G. Shleifer. – B.: KRSU, 2008. – 373 p. 
8. Kulov, B.B. Primary and secondary prevention of strokes / B. B. Kulov, E. A. Kozlova// Medicine of Kyrgyzstan. – 2009. – No. 5. – P. 42-45. – EDN YIRZS 
9. Musabekova, T. O. Diagnosis and treatment of acute disorders of cerebral circulation (hospital stage, acute and acute periods) [Text]: educational methodological manual / T. O. Musabekova; edited by A. M. Murzalieva. – Bishkek: [b.i.], 2015. –75 p.
10. Kozlov V.A. Clinical immunology/ V.A. Kozlov, A.A. Savchenko, I.V. Kudryavtsev, I.G. Kozlov, D.A. Kudlay, A.P. Prodeus, A.G. Borisov. - Krasnoyarsk: Polikor, 2020. - 386 p. ISBN 978-5-6044565-6-9
11.  Yarets Yu.I. Interpretation of immunogram results / Yu.I. Yarets, - Gomel: State Institution "RSPC RMiECH", 2020. - 38 p.
12. Shleifer S.G. et al. Cytotoxic effect of lymphocytes with cardiolipin in patients with acute and chronic cerebral ischemia // Central Asian Medical Journal, 2004- No.10, P18-135-137.

13. Bebinov E. M. Dynamics of respiratory arrest and its resumption during acute hypobaric hypoxia at different periods of mountain adaptation and readaptation / E. M. Bebinov, L. V. Shcherbak, V. A. Veyberov [et al.] // Agadzhanyanovskie
Readings: Materials of the II All-Russian Scientific and Practical Conference. Moscow: Peoples' Friendship University of Russia
(RUDN), 2018. – pp. 51-52.
14. Andrianova E.V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [et al.] The nature of correlations between indicators of systemic hemodynamics and cardio intervalography in patients with atherosclerotic dyscirculatory encephalopathy / E. V. Andrianova, S. G. Shleifer, Z. A. Lupinskaya [etc.] // Science and new technologies. – 2011. – No. 6. – P. 82-84.
15. Kandyba, D.V. Stroke / D.V. Kandyba // Russian family doctor. – 2016. – T. 20, No. 3. – P. 5–15.
16.  Makarov, A.Yu. Clinical neurology. Favorites / Makarov Andrey Yurievich. - M.: Foliant, 2017. - 667 p.
17. Gusev E. I., Skvortsova V. I. Cerebral ischemia. M.: Medicine, 2001. 328 p. 
18. Baevsky R.M. Analysis of heart rate variability: physiological basis and basic methods / R.M. Baevsky, A.G. Chernikova // Cardiometry. – 2017. – No. 10. – P.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66 
19. Kitaev M.I., Soburov K.A. Regional norms of immunity indicators and immunological markers in the mountain population of Kyrgyzstan. – B.: 2009. -p 148.
20. Lapach, S.N. Statistical methods in biomedical research using Excel / S.N. Lapach, A.V. Chubenko, P.N. Babich. – Kyiv: MORION, 2000. – 320p.
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990-2019: a systematic
analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2022 Update: A Report from the American Heart
Association. Circulation 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Models of infection before and after stroke: investigating new targets // Infect Disord Drug Targets. – 2010.
– Vol. 10(2). – P.98-104.
24. Sarrafzadeh A., Schlenk F., Meisel A. et al. Immunodepression after aneurysmal subarachnoid hemorrhage // Stroke. – 2011. –
Vol. 42(1). – P.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Immunological consequences of ischemic stroke // Acta Neurol Scand. – 2014. – Vol.
129(1). – P.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Autoantibodies in Organ Specific Autoimmune Diseases: A Diagnostic Reference/
PABST, Dresden – 2011.

1. Клочихина О.А., Стаховская Л.В., Полунина Е.А., Страхов О.А., Клочихина М.М. Калктын аймактык реестрине ылайык ар кандай курактык топтордогу инсульттан оорунун жана өлүмдүн эпидемиологиясы жана болжолу. атындагы неврология жана психиатрия журналы. С.С.Корсаков. Атайын маселелер. 2019;119(8‑2):5‑12
2. Суслина З.А., Варакин Ю.Я. Инсультту изилдөөнүн эпидемиологиялык аспектилери. Эсептөө убактысы. Клиникалык жана эксперименталдык неврологиянын жылнаамалары. - 2007 - т. 1, жок. 2. - б. 22–28.
3. Пирадов, М.А. Инсульт: кадамдык нускамалар: дарыгерлер үчүн колдонмо / М.А. Пирадов, М. Ю. Максимова, М.М.Танашян. – М.: ГЕОТАР-Медиа, 2019. – 267 б.: с.
4. Фадеев, П.А. Инсульт / П.А. Фадеев. – М.: Тынчтык жана билим, 2020. – 727 б.
5. Ырысова, М.Б. Кыргыз Республикасындагы калктын цереброваскулярдык оорулар менен ооруу жана таралуу деңгээлинин эпидемиологиялык анализи / М.Б. Ырысова, О.Т.Касымов //Вестник Авиценна. – 2019. – Т. 21. – № 3. – Б. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Миррахимов М.М. Орто Азиянын тоо климатынын организмге тийгизген таасири жөнүндө очерктер – Кыргызстан: 1964. – 212 б.

7. Лупинская З.А. Эндотелий. функция жана дисфункция / З.А. Лупинская, А.Г.Зарифян, Т.Ц Гурович, С.Г.Шлейфер. – Б.: КРСУ, 2008. – 373 б.
8. Кулов, Б.Б. Инсульттун биринчилик жана экинчилик профилактикасы / Б.Б. Кулов, Э.А. Козлова// Кыргызстан медицинасы. – 2009. – № 5. – Б. 42-45. – EDN YIRZS
9. Мусабекова, Т.О. Мээнин кан айлануусунун курч бузулууларынын диагностикасы жана дарылоосу (оорукана стадиясы, курч жана курч мезгилдер) [Текст]: окуу-усулдук колдонмо / Т.О. Мусабекова; А. М. Мурзалиева тарабынан редакцияланган. – Бишкек: [б.и.], 2015. –75 б.
10. Козлов В.А. Клиникалык иммунология/ В.А. Козлов, А.А. Савченко, И.В. Кудрявцев, И.Г. Козлов, Д.А. Кудлай, А.П.Продей, А.Г.Борисов. - Красноярск: Поликор, 2020. - 386 б. ISBN 978-5-6044565-6-9
11.  Ярец Ю.И. Иммунограмманын жыйынтыгын интерпретациялоо / Ю.И. Ярец, - Гомель: "RSPC RMiECH" мамлекеттик мекемеси, 2020. - 38 б.
12. Shleifer S.G. et al. Курч жана өнөкөт мээ ишемиялары менен ооруган бейтаптарда кардиолипин менен лимфоциттердин цитотоксикалык таасири // Борбордук Азия медициналык журналы, 2004- №10, P18-135-137.

13. Бебинов Е.М. Тоо адаптациясынын жана реадаптациясынын ар кандай мезгилдеринде курч гипобарикалык гипоксиянын учурунда дем алуунун токтошунун динамикасы жана анын кайра башталышы / Е.М.Бебинов, Л.В.Щербак, В.А.Вейберов [ж.б.] // Агаджановские Окуулар: II Бүткүл россиялык илимий-практикалык конференциянын материалдары. Москва: Россиянын Элдердин достугу университети (РУДН), 2018. – 51-52-б.
14. Andrianova E.V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [ж.б.] Атеросклеротикалык дисциркулятордук энцефалопатия менен ооруган пациенттерде системалык гемодинамика жана кардио интервалография көрсөткүчтөрүнүн ортосундагы корреляциянын табияты / E. V. Andrianova, S. G. Lupinskaya, Science A. A. жаңы технологиялар. – 2011. – № 6. – Б. 82-84.
15. Кандыба, Д.В. Инсульт / D.V. Кандыба // Орус үй-бүлөлүк дарыгер. – 2016. – Т. 20, № 3. – Б. 5–15.
16.  Макаров, А.Ю. Клиникалык неврология. Сүйүктүүлөр / Макаров Андрей Юрьевич. – М.: Фолиант, 2017. – 667 б.
17. Гусев Е.И., Скворцова В.И. Мээнин ишемиясы. М.: Медицина, 2001. 328 б.
18. Баевский Р.М. Жүрөктүн кагышынын өзгөрмөлүүлүгүн талдоо: физиологиялык негиздери жана негизги методдору / Р.М. Баевский, А.Г.Черникова // Кардиометрия. – 2017. – № 10. – Б.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66
19. Китаев М.И., Собуров К.А. Кыргызстандын тоолуу популяциясындагы иммунитеттин көрсөткүчтөрүнүн жана иммунологиялык маркерлеринин аймактык ченемдери. – Б.: 2009. -148-б.
20. Лапач, С.Н. Excel/S.N. колдонуу менен биомедициналык изилдөөлөрдүн статистикалык ыкмалары. Лапач, А.В. Чубенко, П.Н. Бабич. – Киев: МОРИОН, 2000. – 320б.
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Инсульттун глобалдык, аймактык жана улуттук жүгү жана анын тобокелдик факторлору, 1990-2019: системалуу Оорулардын глобалдык жүгүн изилдөө 2019 үчүн анализ. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Жүрөк оорулары жана инсульт статистикасы-2022 Жаңыртуу: Американын жүрөгүнөн алынган отчет Ассоциация. Тираж 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Инсультка чейин жана андан кийин инфекциянын моделдери: жаңы максаттарды иликтөө // Disord Drug Targets Infect. – 2010.– Т. 10(2). – С.98-104.
24. Саррафзаде А., Шленк Ф., Мейсел А. жана башкалар. Аневризмалуу субарахноиддик кан куюлуудан кийинки иммунодепрессия // Инсульт. – 2011. –Т. 42(1). – С.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Ишемиялык инсульттун иммунологиялык кесепеттери // Acta Neurol Scand. – 2014. – Т.129(1). – С.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Аутоантителолор органдын өзгөчө аутоиммундук оорулары: диагностикалык маалымдама/PABST, Дрезден – 2011.

Негизги сөздөр
Иммунограмма , Ишемиялык инсульт , Кардиоинтервалография
Для цитирования

Чекеева Н.Т., Шлейфер С.Г, Кулов Б.Б, Андрианова Е.В. Иммунно-вегетативные характеристики ишемического инсульта. Научно- практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024,№ 3, с.130 140. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140 
For citation

Chekeeva N.T., Shleifer S.G., Kulov B.B., Andrianova E.V. Immune-vegetative characteristics of ischemic stroke. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.3, p. 130-140.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Цитата үчүн

Чекеева Н.Т., Шлейфер С.Г, Кулов Б.Б, Андрианова Е.В. Ишемиялык инсулттун иммун жана вегетативдуу мүнөздөмөлөруу. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 3, б. 130-140. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Авторлор Чекеева Н.Т., Шлейфер С.Г., Кулов Б.Б., Андрианова Е.В.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Беттер 130-140
Негизги сөздөр Иммунограмма, Ишемиялык инсульт, Кардиоинтервалография
Орусча
Об авторах

Чекеева Наргиза Токтогуловна, Врач невролог Национального Госпиталя при Министерстве Здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика
Шлейфер Светлана Григорьевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики Кыргызско-Российского Славянского Университета им.Б.Н.Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика

Кулов Болот Бейшеналиевич, доктор медицинских наук, профессор, кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики, Кыргызско-Российского Славянского Университета им. Б.Н. Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика
Андрианова Елена Владимирована, кандидат медицинских наук, доцент кафедры неврологии, нейрохирургии и медицинской генетики Кыргызско-Российского Славянского Университета им.Б.Н.Ельцина, Бишкек, Кыргызская Республика
Полный текст

PDF (RUS)
Список литературы

1. Клочихина О.А., Стаховская Л.В., Полунина Е.А., Страхов О.А., Клочихина М.М. Эпидемиология и прогноз уровня за
болеваемости и смертности от инсульта в разных возрастных группах по данным территориально-популяционного реги
стра. Журнал неврологии и психиатрии им. С.С. Корсакова. Спецвыпуски. 2019;119(8‑2):5‑12. [Klochikhina O.A., Stakho
vskaya L.V., Polunina E.A., Strakhov O.A., Klochikhina M.M. Epidemiology and forecast of morbidity and mortality from stro
ke in different age groups according to the territorial population register. Journal of Neurology and Psychiatry named after. S.S.
Korsakov. Special issues. 2019;119(8‑2):5‑12 ]
2. Суслина З.А., Варакин Ю.Я. Эпидемиологические аспекты изучения инсульта. Время подводить итоги. Анналы клини
ческой и экспериментальной неврологии. — 2007 — т. 1, № 2. — с. 22–28. . [ Suslina Z.A., Varakin Yu.Ya. Epidemiological
aspects of the study of stroke. Time to take stock. Annals of Clinical and Experimental Neurology. - 2007 - vol. 1, no. 2. - p. 22–
28. ]
3. Пирадов, М. А. Инсульт: пошаговая инструкция: руководство для врачей / М. А. Пирадов, М. Ю. Максимова, М. М. Та
нашян. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2019. – 267 с.: рис . [Piradov, M. A. Stroke: step-by-step instructions: a guide for doctors / M.
A. Piradov, M. Yu. Maksimova, M. M. Tanashyan. – M.: GEOTAR-Media, 2019. – 267 pp.: fig.]
4. Фадеев, П.А. Инсульт / П.А. Фадеев. - М.: Мир и Образование, 2020. - 727 c. [ Fadeev, P.A. Stroke / P.A. Fadeev. - M.:
Peace and Education, 2020. - 727 p.]
5. Ырысова, М. Б. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости населения цереброваскуляр
ными болезнями в Кыргызской Республике / М. Б. Ырысова, О. Т. Касымов // Вестник Авиценны. – 2019. – Т. 21. – № 3.
– С. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479. [ Yrysova, M. B. Epidemiological analysis of the level of preva
lence and morbidity of the population with cerebrovascular diseases in the Kyrgyz Republic / M. B. Yrysova, O. T. Kasymov //
Bulletin of Avicenna. – 2019. – T. 21. – No. 3. – P. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Миррахимов М.М. Очерки о влиянии горного климата Средней Азии на организм – Кыргызстан: 1964. – 212с. [Mirrak
himov M.M. Essays on the influence of the mountain climate of Central Asia on the body - Kyrgyzstan: 1964. - 212 p. ]

7. Лупинская З.А. Эндотелий. функция и дисфункция / З.А. Лупинская, А.Г. Зарифьян, Т.Ц Гурович, С.Г. Шлейфер. – Б.:
КРСУ, 2008. – 373 c. [ Lupinskaya Z.A. Endothelium. function and dysfunction / Z.A. Lupinskaya, A.G. Zarifyan, T.Ts Gurovich,
S.G. Shleifer. – B.: KRSU, 2008. – 373 p. ]
8. Кулов, Б.Б. Первичная и вторичная профилактика инсультов / Б. Б. Кулов, Э. А. Козлова // Медицина Кыргызстана. – 20
09. – № 5. – С. 42-45. – EDN YIRZSR. [ Kulov, B.B. Primary and secondary prevention of strokes / B. B. Kulov, E. A. Kozlova
// Medicine of Kyrgyzstan. – 2009. – No. 5. – P. 42-45. – EDN YIRZS ]
9. Мусабекова, Т. О. Диагностика и лечение острых нарушений мозгового кровообращения (госпитальный этап, острейший
и острый периоды) [Текст]: учеб.-метод.пособие / Т. О. Мусабекова; под ред. А. М. Мурзалиева. – Бишкек: [б.и.], 2015.
– 75 с. [ Musabekova, T. O. Diagnosis and treatment of acute disorders of cerebral circulation (hospital stage, acute and acute
periods) [Text]: educational methodological manual / T. O. Musabekova; edited by A. M. Murzalieva. – Bishkek: [b.i.], 2015. –
75 p ]
10. Козлов В.А. Клиническая иммунология / В.А. Козлов, А.А. Савченко, И.В. Кудрявцев, И.Г. Козлов, Д.А. Кудлай, А.П.
Продеус, А.Г. Борисов. - Красноярск: Поликор, 2020. - 386 с. ISBN 978-5-6044565-6-9 [Kozlov V.A. Clinical immunology
/ V.A. Kozlov, A.A. Savchenko, I.V. Kudryavtsev, I.G. Kozlov, D.A. Kudlay, A.P. Prodeus, A.G. Borisov. - Krasnoyarsk: Polikor,
2020. - 386 p. ISBN 978-5-6044565-6-9 ]
11. Ярец Ю.И. Интерпретация результатов иммунограммы / Ю.И. Ярец, – Гомель: ГУ «РНПЦ РМиЭЧ», 2020. – 38 с [ Yarets
Yu.I. Interpretation of immunogram results / Yu.I. Yarets, - Gomel: State Institution "RSPC RMiECH", 2020. - 38 p ]
12. Шлейфер С.Г. и соавт. Цитотоксический эффект лимфоцитов с кардиолипином у больных с острой и хронической ише
мией мозга // Центрально-Азиатский медицинский журнал, 2004- №10, П18-135-137 [Shleifer S.G. et al. Cytotoxic effect
of lymphocytes with cardiolipin in patients with acute and chronic cerebral ischemia // Central Asian Medical Journal, 2004- No.
10, P18-135-137]

13. Бебинов Е. М. Динамика остановки дыхания и его возобновления при острой гипобарической гипоксии в разные сроки
горной адаптации и реадаптации / Е. М. Бебинов, Л. В. Щербак, В. А. Вейберов [и др.] // Агаджаняновские чтения: Ма
териалы II Всероссийской научно-практической конференции. Москва: Российский университет дружбы народов (РУДН),
2018. – С. 51-52. [ Bebinov E. M. Dynamics of respiratory arrest and its resumption during acute hypobaric hypoxia at different
periods of mountain adaptation and readaptation / E. M. Bebinov, L. V. Shcherbak, V. A. Veyberov [et al.] // Agadzhanyanovskie
Readings: Materials of the II All-Russian Scientific and Practical Conference. Moscow: Peoples' Friendship University of Russia
(RUDN), 2018. – pp. 51-52. ]
14. Андрианова Е. В., Шлейфер С. Г., Лупинская З. А. [и др.] Характер корреляционных связей показателей системной ге
модинамики и кардиоинтервалографии у больных атеросклеротической дисциркуляторной энцефалопатией / Е. В. Анд
рианова, С. Г. Шлейфер, З. А. Лупинская [и др.] // Наука и новые технологии. – 2011. – № 6. – С. 82-84. [ Andrianova E.
V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [et al.] The nature of correlations between indicators of systemic hemodynamics and cardio
intervalography in patients with atherosclerotic dyscirculatory encephalopathy / E. V. Andrianova, S. G. Shleifer, Z. A. Lupinskaya
[etc.] // Science and new technologies. – 2011. – No. 6. – P. 82-84. ]
15. Кандыба, Д. В. Инсульт / Д. В. Кандыба // Российский семейный врач. – 2016. – Т. 20, № 3. – С. 5–15 [ Kandyba, D.V.
Stroke / D.V. Kandyba // Russian family doctor. – 2016. – T. 20, No. 3. – P. 5–15 ]
16. Макаров, А.Ю. Клиническая неврология. Избранное / Макаров Андрей Юрьевич. - М.: Фолиант, 2017. - 667 c. [Makarov,
A.Yu. Clinical neurology. Favorites / Makarov Andrey Yurievich. - M.: Foliant, 2017. - 667 p. ]
17. Гусев Е. И., Скворцова В. И. Ишемия головного мозга. М.: Медицина, 2001. 328 с. [ Gusev E. I., Skvortsova V. I. Cerebral
ischemia. M.: Medicine, 2001. 328 p. ]
18. Баевский Р.М. Анализ вариабельности сердечного ритма: физиологические основы и основные методы проведения / Р.
М. Баевский, А.Г. Черникова // Cardiometry. – 2017. – № 10. – C.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.6676. [ Baevsky
R.M. Analysis of heart rate variability: physiological basis and basic methods / R.M. Baevsky, A.G. Chernikova // Cardiometry.
– 2017. – No. 10. – P.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66 ]
19. Китаев М. И., Собуров К. А. Регионарный нормы показателей иммунитета и иммунологические маркеры у горного на
селения Кыргызстана. – Б.:2009. -148с. [ Kitaev M.I., Soburov K.A. Regional norms of immunity indicators and immunological
markers in the mountain population of Kyrgyzstan. – B.: 2009. -p 148 ]
20. Лапач, С.Н. Статистические методы в медико-биологических исследованиях с использованием Excel / С.Н. Лапач, А.В.
Чубенко, П.Н.Бабич. – Киев: МОРИОН, 2000. – 320с. [Lapach, S.N. Statistical methods in biomedical research using Excel /
S.N. Lapach, A.V. Chubenko, P.N. Babich. – Kyiv: MORION, 2000. – 320p ]
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990-2019: a systematic
analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2022 Update: A Report from the American Heart
Association. Circulation 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Models of infection before and after stroke: investigating new targets // Infect Disord Drug Targets. – 2010.
– Vol. 10(2). – P.98-104.
24. Sarrafzadeh A., Schlenk F., Meisel A. et al. Immunodepression after aneurysmal subarachnoid hemorrhage // Stroke. – 2011. –
Vol. 42(1). – P.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Immunological consequences of ischemic stroke // Acta Neurol Scand. – 2014. – Vol.
129(1). – P.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Autoantibodies in Organ Specific Autoimmune Diseases: A Diagnostic Reference/
PABST, Dresden – 2011.
Для цитирования

Чекеева Н.Т., Шлейфер С.Г, Кулов Б.Б, Андрианова Е.В. Иммунно-вегетативные характеристики ишемического инсульта. Научно- практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024,№ 3, с.130 140. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140 
Англисче
About authors

Chekeyeva Nargiza Toktogulovna, Neurologist, National Hospital under the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic
Shleyfer Svatlana Grigorevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics of the Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kulov Bolot Beishenalievich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics, Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic
Andriyanova elena Vladimirovna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of Neurology, Neurosurgery and Medical Genetics of the Kyrgyz-Russian Slavic University named after B.N. Yeltsin, Bishkek, Kyrgyz Republic
References

1. Klochikhina O.A., Stakhovskaya L.V., Polunina E.A., Strakhov O.A., Klochikhina M.M. Epidemiology and forecast of morbidity and mortality from stroke in different age groups according to the territorial population register. Journal of Neurology and Psychiatry named after. S.S. Korsakov. Special issues. 2019;119(8‑2):5‑12
2. Suslina Z.A., Varakin Yu.Ya. Epidemiological aspects of the study of stroke. Time to take stock. Annals of Clinical and Experimental Neurology. - 2007 - vol. 1, no. 2. - p. 22–28.
3. Piradov, M. A. Stroke: step-by-step instructions: a guide for doctors / M.A. Piradov, M. Yu. Maksimova, M. M. Tanashyan. – M.: GEOTAR-Media, 2019. – 267 pp.: fig.
4. Fadeev, P.A. Stroke / P.A. Fadeev. - M.: Peace and Education, 2020. - 727 p.
5. Yrysova, M. B. Epidemiological analysis of the level of prevalence and morbidity of the population with cerebrovascular diseases in the Kyrgyz Republic / M. B. Yrysova, O. T. Kasymov //Bulletin of Avicenna. – 2019. – T. 21. – No. 3. – P. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Mirrakhimov M.M. Essays on the influence of the mountain climate of Central Asia on the body - Kyrgyzstan: 1964. - 212 p.

7. Lupinskaya Z.A. Endothelium. function and dysfunction / Z.A. Lupinskaya, A.G. Zarifyan, T.Ts Gurovich, S.G. Shleifer. – B.: KRSU, 2008. – 373 p. 
8. Kulov, B.B. Primary and secondary prevention of strokes / B. B. Kulov, E. A. Kozlova// Medicine of Kyrgyzstan. – 2009. – No. 5. – P. 42-45. – EDN YIRZS 
9. Musabekova, T. O. Diagnosis and treatment of acute disorders of cerebral circulation (hospital stage, acute and acute periods) [Text]: educational methodological manual / T. O. Musabekova; edited by A. M. Murzalieva. – Bishkek: [b.i.], 2015. –75 p.
10. Kozlov V.A. Clinical immunology/ V.A. Kozlov, A.A. Savchenko, I.V. Kudryavtsev, I.G. Kozlov, D.A. Kudlay, A.P. Prodeus, A.G. Borisov. - Krasnoyarsk: Polikor, 2020. - 386 p. ISBN 978-5-6044565-6-9
11.  Yarets Yu.I. Interpretation of immunogram results / Yu.I. Yarets, - Gomel: State Institution "RSPC RMiECH", 2020. - 38 p.
12. Shleifer S.G. et al. Cytotoxic effect of lymphocytes with cardiolipin in patients with acute and chronic cerebral ischemia // Central Asian Medical Journal, 2004- No.10, P18-135-137.

13. Bebinov E. M. Dynamics of respiratory arrest and its resumption during acute hypobaric hypoxia at different periods of mountain adaptation and readaptation / E. M. Bebinov, L. V. Shcherbak, V. A. Veyberov [et al.] // Agadzhanyanovskie
Readings: Materials of the II All-Russian Scientific and Practical Conference. Moscow: Peoples' Friendship University of Russia
(RUDN), 2018. – pp. 51-52.
14. Andrianova E.V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [et al.] The nature of correlations between indicators of systemic hemodynamics and cardio intervalography in patients with atherosclerotic dyscirculatory encephalopathy / E. V. Andrianova, S. G. Shleifer, Z. A. Lupinskaya [etc.] // Science and new technologies. – 2011. – No. 6. – P. 82-84.
15. Kandyba, D.V. Stroke / D.V. Kandyba // Russian family doctor. – 2016. – T. 20, No. 3. – P. 5–15.
16.  Makarov, A.Yu. Clinical neurology. Favorites / Makarov Andrey Yurievich. - M.: Foliant, 2017. - 667 p.
17. Gusev E. I., Skvortsova V. I. Cerebral ischemia. M.: Medicine, 2001. 328 p. 
18. Baevsky R.M. Analysis of heart rate variability: physiological basis and basic methods / R.M. Baevsky, A.G. Chernikova // Cardiometry. – 2017. – No. 10. – P.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66 
19. Kitaev M.I., Soburov K.A. Regional norms of immunity indicators and immunological markers in the mountain population of Kyrgyzstan. – B.: 2009. -p 148.
20. Lapach, S.N. Statistical methods in biomedical research using Excel / S.N. Lapach, A.V. Chubenko, P.N. Babich. – Kyiv: MORION, 2000. – 320p.
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Global, regional, and national burden of stroke and its risk factors, 1990-2019: a systematic
analysis for the Global Burden of Disease Study 2019. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Heart Disease and Stroke Statistics-2022 Update: A Report from the American Heart
Association. Circulation 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Models of infection before and after stroke: investigating new targets // Infect Disord Drug Targets. – 2010.
– Vol. 10(2). – P.98-104.
24. Sarrafzadeh A., Schlenk F., Meisel A. et al. Immunodepression after aneurysmal subarachnoid hemorrhage // Stroke. – 2011. –
Vol. 42(1). – P.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Immunological consequences of ischemic stroke // Acta Neurol Scand. – 2014. – Vol.
129(1). – P.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Autoantibodies in Organ Specific Autoimmune Diseases: A Diagnostic Reference/
PABST, Dresden – 2011.
For citation

Chekeeva N.T., Shleifer S.G., Kulov B.B., Andrianova E.V. Immune-vegetative characteristics of ischemic stroke. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.3, p. 130-140.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Чекеева Наргиза Токтогуловна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигине караштуу Улуттук госпиталдын невропатологу, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шлейфер Светлана Григорьевна, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Россия Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасынын доценти, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Кулов Болот Бейшеналиевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Россия Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Андрианова Елена Владимирована, медицина илимдеринин кандидаты, Б.Н.Ельцин атындагы Кыргыз-Орус Славян университетинин неврология, нейрохирургия жана медициналык генетика кафедрасынын доценти, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Шилтемелер

1. Клочихина О.А., Стаховская Л.В., Полунина Е.А., Страхов О.А., Клочихина М.М. Калктын аймактык реестрине ылайык ар кандай курактык топтордогу инсульттан оорунун жана өлүмдүн эпидемиологиясы жана болжолу. атындагы неврология жана психиатрия журналы. С.С.Корсаков. Атайын маселелер. 2019;119(8‑2):5‑12
2. Суслина З.А., Варакин Ю.Я. Инсультту изилдөөнүн эпидемиологиялык аспектилери. Эсептөө убактысы. Клиникалык жана эксперименталдык неврологиянын жылнаамалары. - 2007 - т. 1, жок. 2. - б. 22–28.
3. Пирадов, М.А. Инсульт: кадамдык нускамалар: дарыгерлер үчүн колдонмо / М.А. Пирадов, М. Ю. Максимова, М.М.Танашян. – М.: ГЕОТАР-Медиа, 2019. – 267 б.: с.
4. Фадеев, П.А. Инсульт / П.А. Фадеев. – М.: Тынчтык жана билим, 2020. – 727 б.
5. Ырысова, М.Б. Кыргыз Республикасындагы калктын цереброваскулярдык оорулар менен ооруу жана таралуу деңгээлинин эпидемиологиялык анализи / М.Б. Ырысова, О.Т.Касымов //Вестник Авиценна. – 2019. – Т. 21. – № 3. – Б. 472-479. – DOI 10.25005/2074-0581-2019-21-3-472-479]
6. Миррахимов М.М. Орто Азиянын тоо климатынын организмге тийгизген таасири жөнүндө очерктер – Кыргызстан: 1964. – 212 б.

7. Лупинская З.А. Эндотелий. функция жана дисфункция / З.А. Лупинская, А.Г.Зарифян, Т.Ц Гурович, С.Г.Шлейфер. – Б.: КРСУ, 2008. – 373 б.
8. Кулов, Б.Б. Инсульттун биринчилик жана экинчилик профилактикасы / Б.Б. Кулов, Э.А. Козлова// Кыргызстан медицинасы. – 2009. – № 5. – Б. 42-45. – EDN YIRZS
9. Мусабекова, Т.О. Мээнин кан айлануусунун курч бузулууларынын диагностикасы жана дарылоосу (оорукана стадиясы, курч жана курч мезгилдер) [Текст]: окуу-усулдук колдонмо / Т.О. Мусабекова; А. М. Мурзалиева тарабынан редакцияланган. – Бишкек: [б.и.], 2015. –75 б.
10. Козлов В.А. Клиникалык иммунология/ В.А. Козлов, А.А. Савченко, И.В. Кудрявцев, И.Г. Козлов, Д.А. Кудлай, А.П.Продей, А.Г.Борисов. - Красноярск: Поликор, 2020. - 386 б. ISBN 978-5-6044565-6-9
11.  Ярец Ю.И. Иммунограмманын жыйынтыгын интерпретациялоо / Ю.И. Ярец, - Гомель: "RSPC RMiECH" мамлекеттик мекемеси, 2020. - 38 б.
12. Shleifer S.G. et al. Курч жана өнөкөт мээ ишемиялары менен ооруган бейтаптарда кардиолипин менен лимфоциттердин цитотоксикалык таасири // Борбордук Азия медициналык журналы, 2004- №10, P18-135-137.

13. Бебинов Е.М. Тоо адаптациясынын жана реадаптациясынын ар кандай мезгилдеринде курч гипобарикалык гипоксиянын учурунда дем алуунун токтошунун динамикасы жана анын кайра башталышы / Е.М.Бебинов, Л.В.Щербак, В.А.Вейберов [ж.б.] // Агаджановские Окуулар: II Бүткүл россиялык илимий-практикалык конференциянын материалдары. Москва: Россиянын Элдердин достугу университети (РУДН), 2018. – 51-52-б.
14. Andrianova E.V., Shleifer S. G., Lupinskaya Z. A. [ж.б.] Атеросклеротикалык дисциркулятордук энцефалопатия менен ооруган пациенттерде системалык гемодинамика жана кардио интервалография көрсөткүчтөрүнүн ортосундагы корреляциянын табияты / E. V. Andrianova, S. G. Lupinskaya, Science A. A. жаңы технологиялар. – 2011. – № 6. – Б. 82-84.
15. Кандыба, Д.В. Инсульт / D.V. Кандыба // Орус үй-бүлөлүк дарыгер. – 2016. – Т. 20, № 3. – Б. 5–15.
16.  Макаров, А.Ю. Клиникалык неврология. Сүйүктүүлөр / Макаров Андрей Юрьевич. – М.: Фолиант, 2017. – 667 б.
17. Гусев Е.И., Скворцова В.И. Мээнин ишемиясы. М.: Медицина, 2001. 328 б.
18. Баевский Р.М. Жүрөктүн кагышынын өзгөрмөлүүлүгүн талдоо: физиологиялык негиздери жана негизги методдору / Р.М. Баевский, А.Г.Черникова // Кардиометрия. – 2017. – № 10. – Б.66-76. DOI: 10.12710/cardiometry.2017.66
19. Китаев М.И., Собуров К.А. Кыргызстандын тоолуу популяциясындагы иммунитеттин көрсөткүчтөрүнүн жана иммунологиялык маркерлеринин аймактык ченемдери. – Б.: 2009. -148-б.
20. Лапач, С.Н. Excel/S.N. колдонуу менен биомедициналык изилдөөлөрдүн статистикалык ыкмалары. Лапач, А.В. Чубенко, П.Н. Бабич. – Киев: МОРИОН, 2000. – 320б.
21. GBD 2019 Stroke Collaborators. Инсульттун глобалдык, аймактык жана улуттук жүгү жана анын тобокелдик факторлору, 1990-2019: системалуу Оорулардын глобалдык жүгүн изилдөө 2019 үчүн анализ. Lancet Neurol 2021; 20:795.

22. Tsao CW, Aday AW, Almarzooq ZI, et al. Жүрөк оорулары жана инсульт статистикасы-2022 Жаңыртуу: Американын жүрөгүнөн алынган отчет Ассоциация. Тираж 2022; 145: e153.
23. Engel O., Meisel A. Инсультка чейин жана андан кийин инфекциянын моделдери: жаңы максаттарды иликтөө // Disord Drug Targets Infect. – 2010.– Т. 10(2). – С.98-104.
24. Саррафзаде А., Шленк Ф., Мейсел А. жана башкалар. Аневризмалуу субарахноиддик кан куюлуудан кийинки иммунодепрессия // Инсульт. – 2011. –Т. 42(1). – С.53-8.
25. Vogelgesang A., Becker K.J., Dressel A. Ишемиялык инсульттун иммунологиялык кесепеттери // Acta Neurol Scand. – 2014. – Т.129(1). – С.1-12.
26. Conrad K, Schlosler W., Hiepe F., Fitzler M.J. Аутоантителолор органдын өзгөчө аутоиммундук оорулары: диагностикалык маалымдама/PABST, Дрезден – 2011.
Цитата үчүн

Чекеева Н.Т., Шлейфер С.Г, Кулов Б.Б, Андрианова Е.В. Ишемиялык инсулттун иммун жана вегетативдуу мүнөздөмөлөруу. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 3, б. 130-140. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.19.130.140
Көрүүлөр: 305
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support