Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында вакцина менен башкарылуучу инфекцияларга инфекциялык контролдоо талаптарынын аткарылышын талдоо

Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында вакцина менен башкарылуучу инфекцияларга инфекциялык контролдоо талаптарынын  аткарылышын талдоо
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Макалада Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин саламаттыкты сактоо мекемелеринде вакцина менен башкаруучу ооруларга инфекциялык контролдоо талаптарын ишке ашыруу боюнча изилдөөнүн жыйынтыктары берилген. Бул изилдөөнүн максаты Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында аба-тамчыла аркылуу жугуучу вакцина менен башкарылуучу инфекциялар (ВБИ) боюнча инфекциялык контролдоо талаптарынын аткарылышын баалоо, ошондой эле көйгөйлөрдү аныктоо жана кырдаалды жакшыртуу боюнча сунуштарды иштеп чыгуу болуп саналат. Материалдар жана методдор. 8 саламаттыкты сактоо мекемелеринде вакцина менен алдын башкаруучу инфекцияларды МжБ үчүн атайын иштелип чыккан текшерүү баракчалары колдонулган. Кошумчалай кетсек, 802 медицина кызматкеринен онлайн сурамжылоо аркылуу маалымдуулукту баалоо жүргүзүлгөн. Натыйжалар.Чогултулган маалыматтарды колдонуу менен ИК боюнча иш-чараларды ишке ашыруудагы негизги кемчиликтер жана боштуктар аныкталды, анын ичинде ченемдик укуктук актылардын жетишсиздиги (%), административдик колдоонун начардыгы (%), персоналды эмдөөнүн жетишсиздиги (%) жана изоляция инфраструктура сынын начардыгы. (%) Мониторингдин натыйжалары боюнча саламаттык сактоо системасынын эпидемиологиялык туруктуулугун жогорулатууга багытталган ар бир саламаттыкты сактоо мекемеси боюнча конкреттүү сунуштар сунушталды. Жыйынтыктар. Изилдөөнүн натыйжалары Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында вакцина менен башкарылуучу инфекцияларга инфекциялык контролдоо талаптарын аткарууда олуттуу кемчиликтерди аныктады. Негизги системалык боштуктар аныкталды, анын ичинде ченемдик укуктук базанын жетишсиздиги, башкаруунун жетишсиз колдоосу, медицина кызматкерлеринин эмдөө менен камтылышынын аздыгы жана изоляциянын чектелген ресурстары. Иштелип чыккан сунуштар эпидемиологиялык туруктуулукту чыңдоого жана саламаттыкты сактоо уюмдарында аба аркылуу жугуучу жугуштуу оорулардын натыйжалуу алдын алууну камсыз кылууга жардам берет.

Авторлор жөнүндө

Каныметова Асель Каныметовна, соискатель, врач эпидемиолог Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Байызбекова Джайнагуль Алчинбековна, доктор медицинских наук, профессор, руководитель центра анализа и управления рисками общественного здоровья Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Абдиразаков Нурбек Алмазбекович, аспирант, врач эпидемиолог Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Kanymetova Asel Kanymetovna, applicant, epidemiologist, National Institute of Public Health, Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Baiyzbekova Dzhainagul Alchinbekovna, Doctor of Medical Sciences, Professor, Head of the Center for Analysis and Management of Public Health Risks National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Abdirazakov Nurbek Almazbekovich, postgraduate student, epidemiologist, National Institute of Public Health, Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Каныметова Асель Каныметовна, арыз ээси, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Улуттук саламаттык сактоо институтунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Байызбекова Джайнагүл Алчынбековна, медицина илимдеринин доктору, профессор, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Коомдук ден соолук тобокелдиктерин талдоо жана башкаруу борборунун жетекчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Абдиразаков Нурбек Алмазбекович, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттыкты сактоо улуттук институтунун аспиранты, эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

Для цитирования

Каныметова А.К., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А. Анализ исполнения требований инфекционного контроля при вакциноуправляемых инфекциях в организациях здравоохранения Кыргызской Республики. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2025, № 1, с. 39-45.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

For citation

Kanymetova A.K., Bayzbekova D.A., Abdirazakov N.A. Analysis of Compliance with Infection Control Requireme
nts for Vaccine-Preventable Infections in Healthcare Organizations of the Kyrgyz Republic. Scientific practical journal
“Health care of Kyrzstan” 2025, No.1, p. 39-45. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

Цитата үчүн

Каныметова А.К., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында вакцина менен башкарылуучу инфекцияларга инфекциялык контролдоо талаптарынын аткарылышын талдоо. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 1, б. 39-45. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

Авторлор Каныметова А.К. , Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45
Беттер 39-45
Негизги сөздөр Эпидемиология, Эмдөө, Кыргызстан, Инфекциялык көзөмөл, Вакцина менен алдын ала турган оорулар
Орусча
Об авторах

Каныметова Асель Каныметовна, соискатель, врач эпидемиолог Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Байызбекова Джайнагуль Алчинбековна, доктор медицинских наук, профессор, руководитель центра анализа и управления рисками общественного здоровья Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Абдиразаков Нурбек Алмазбекович, аспирант, врач эпидемиолог Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

Для цитирования

Каныметова А.К., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А. Анализ исполнения требований инфекционного контроля при вакциноуправляемых инфекциях в организациях здравоохранения Кыргызской Республики. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2025, № 1, с. 39-45.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

Англисче
About authors

Kanymetova Asel Kanymetovna, applicant, epidemiologist, National Institute of Public Health, Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Baiyzbekova Dzhainagul Alchinbekovna, Doctor of Medical Sciences, Professor, Head of the Center for Analysis and Management of Public Health Risks National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Abdirazakov Nurbek Almazbekovich, postgraduate student, epidemiologist, National Institute of Public Health, Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

References

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

For citation

Kanymetova A.K., Bayzbekova D.A., Abdirazakov N.A. Analysis of Compliance with Infection Control Requireme
nts for Vaccine-Preventable Infections in Healthcare Organizations of the Kyrgyz Republic. Scientific practical journal
“Health care of Kyrzstan” 2025, No.1, p. 39-45. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Каныметова Асель Каныметовна, арыз ээси, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Улуттук саламаттык сактоо институтунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Байызбекова Джайнагүл Алчынбековна, медицина илимдеринин доктору, профессор, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Коомдук ден соолук тобокелдиктерин талдоо жана башкаруу борборунун жетекчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Абдиразаков Нурбек Алмазбекович, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттыкты сактоо улуттук институтунун аспиранты, эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. WHO. Immunization coverage. Geneva: World Health Organization; 2023.
2. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Национальный календарь профилактических прививок: Приказ
№237. Бишкек; 2024.
3. UNICEF. Global Vaccine Action Plan 2011–2020. New York: United Nations Children’s Fund; 2013.
4. WHO. Global routine immunization strategies and practices (GRISP). Geneva: World Health Organization; 2016.
5. WHO. Guidelines on core components of infection prevention and control programmes. Geneva: World Health Organization;
2016.
6. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №927 от 2024 г. Бишкек; 2024.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024. –
№1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. Байызбекова Дж.А., Асыранова У.С., Жумалиева Ч.К., и др. Результаты мониторинга и оценки состояния инфекционного
контроля в организациях здравоохранения, оказывавших услуги по COVID-19 в период пандемии 2020-2021 гг. (анали
тический отчет). Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 4, с.35- 48. doi.10.51350/zdravkg2023.4.12.4.35.48
9. Allegranzi B., Gayet-Ageron A., Damani N. et al. Global implementation of WHO multimodal strategy for hand hygiene: a quasi-
experimental study // Lancet Infect Dis. – 2013. – Vol. 13, №10. – P. 843–851.
10. Allegranzi B., Bagheri Nejad S., Combescure C. et al. Burden of endemic health-care-associated infection in developing countries:
systematic review and meta-analysis // Lancet. – 2011. – Vol. 377, №9761. – P. 228–241.
11. CDC. Infection Control in Healthcare Settings. Atlanta: Centers for Disease Control and Prevention; 2023.
12. Rizzo L., Manaia C., Merlin C. et al. Urban wastewater treatment plants as hotspots for antibiotic resistant bacteria and genes
spread into the environment: a review // Sci Total Environ. – 2013. – Vol. 447. – P. 345–360

Цитата үчүн

Каныметова А.К., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А. Кыргыз Республикасынын саламаттык сактоо уюмдарында вакцина менен башкарылуучу инфекцияларга инфекциялык контролдоо талаптарынын аткарылышын талдоо. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 1, б. 39-45. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.1.3.5.39.45

Көрүүлөр: 60
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support