Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасынын региондорунда 14 жашка чейинки балдардын көк жөтөл менен оорушу, 2014–2024-жылдар

Кыргыз Республикасынын региондорунда 14 жашка чейинки балдардын көк жөтөл менен оорушу, 2014–2024-жылдар
Полный текст Full text  

Корутунду

Киришүү. Вакцинациялоо программалары ийгиликтүү жүргүзүлүп жатканына карабастан акыркы жылдары дүйнө жүзү боюнча балдардын арасында көк жөтөлдүн эпидемиялары байкалууда,. Кыргыз Республикасында акыркы үч жылда калктын арасында көк жөтөл менен ооругандардын саны өсүүдө. Өлкөдө балдардын эпидемиялык процесске катышуусун изилдөө чечими кабыл алынды. Изилдөөнүн максаты. Кыргыз Республикасынын аймактары боюнча 0–14 жаштагы балдардын 2014–2024-жылдар аралыгындагы көк жөтөл менен оорушун изилдөө. Материалдар жана ыкмалар. 100 000 калкка эсептелген оорулуулук көрсөткүчтөрүн эсептөө үчүн 2014–2024-жылдар аралыгындагы №1 мамлекеттик отчеттук форма — «Жугуштуу жана мите оорулар боюнча отчет» маалыматтары колдонулду. Кыргыз Республикасынын калкынын региондор боюнча саны жөнүндө маалыматтар Улуттук статистика комитетинин булактарынан алынды. Натыйжалар жана талкуулар. Кыргыз Республикасынын аймагын 2014–2024-жылдар аралыгында 0–14 жаштагы балдардын көк жөтөл менен оорушунун орточо көп жылдык деңгээли боюнча шарттуу түрдө үч түргө бөлүүгө болот: эпидемиологиялык жактан көйгөйлүү — Бишкек шаары (1560∕0000) жана Чүй облусу 650∕0000, орточо деңгээлдеги — Талас (11,70∕0000,), Ысык-Көл (8,00∕0000) жана Нарын (5,50∕0000) облустары, төмөн деңгээлдеги — Ош шаары (3,10∕0 000), Жалал-Абад (1,90∕0 000), Баткен (0,50∕0 000) жана Ош (0,30∕0 000) облустары. Акыркы он жылда бардык аймактарда үч ирет көтөрүлүү катталган — 2015 (14,80∕0 000), 2018 (29,60∕0 000) жана 2024 (143,50∕0 000) жылдары. Эң жогорку көрсөткүч 2024-жылы байкалган, бул, мүмкүн, эмделбеген балдардын үлүшүнүн өсүшү, эмдөөдөн кийинки иммунитеттин төмөндөшү жана башка факторлор менен байланыштуу. Жыйынтык. Жылдык орточо оорунун кеңири диапазону менен айкын эпидемиологиялык гетерогендүүлүк, эпидемиологиялык көзөмөл системасын, тобокелдик факторлорун жана башка эпидемиологиялык көрсөткүчтөрдү региондук деңгээлде андан ары изилдөө зарылдыгын көрсөтүп турат. 2022–2024-жылдар аралыгында көк жөтөл оорусунун өсүп жаткан деңгээли өлкө аймагында айланып жүргөн көк жөтөл козгогучунун вакциналык штаммдарга шайкештигин баалоо үчүн анын молекулярдык мүнөздөмөсүн жүргүзүүнү талап кылат. Балдардын көк жөтөлгө болгон жаш курактык сезимталдыкдыгы боюнча салыштырма анализ жүргүзүлүп, анын жыйынтыктары ушул басылманын уландысында «Кыргыз Республикасынын региондорунун кесилишинде балдардын көк жөтөлгө болгон жаш курактык сезимталдыкдыгы боюнча анализи, 2014–2024-жылдар» деген аталыш менен берилген

Авторлор жөнүндө

Уралиева Малика Касымбековна, врач эпидемиолог, Республиканского центра иммунопрофилактики Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика.
Ногойбаева Калыс Асанбековна, доктор медицинских наук, доцент, заведующая кафедрой менеджмента научных исследований Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика



Uralieva Malika Kasymbekovna, epidemiologist, Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic

Nogoybaeva Kalys Asanbekovna, Doctor of Medical Sciences, Associate Professor, Head of the Department of Scientific Research Management, Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Уралиева Малика Касымбековна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ногойбаева Калыс Асанбековна, медицина илимдеринин доктору, доцент, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын илимий изилдөөлөрдү башкаруу кафедрасынын башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

Для цитирования

Уралиева М.К., Ногойбаева К.А. Региональная заболеваемость коклюшем детей до 14 лет (Кыргызская Республика, 2014-2024 гг.). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 2, с. 54-61.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

For citation

Uralieva M.K., Nogoybaeva K.A. Regional Pertussis Incidence Among Children Under 14 Years of Age, Kyrgyz Repub
lic, 2014–2024. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No.1, p. 54-61.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

 

Цитата үчүн

Уралиева М.К., Ногойбаева К.А. Кыргыз Республикасынын региондорунда 14 жашка чейинки балдардын көк
жөтөл менен оорушу, 2014–2024-жылдар. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы
2025, № 2, б. 54-61. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

Авторлор Уралиева М.К., Ногойбаева К.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61
Беттер 54-61
Негизги сөздөр Кыргыз Республикасы, Кыргызстан, Балдар, Эпидемия, Оорулуулугу, Көк жөтөл, Облустар
Орусча
Об авторах

Уралиева Малика Касымбековна, врач эпидемиолог, Республиканского центра иммунопрофилактики Министерства здравоохранения Кыргызской Республики, Бишкек, Кыргызская Республика.
Ногойбаева Калыс Асанбековна, доктор медицинских наук, доцент, заведующая кафедрой менеджмента научных исследований Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика



Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

Для цитирования

Уралиева М.К., Ногойбаева К.А. Региональная заболеваемость коклюшем детей до 14 лет (Кыргызская Республика, 2014-2024 гг.). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 2, с. 54-61.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

Англисче
About authors

Uralieva Malika Kasymbekovna, epidemiologist, Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health of the Kyrgyz Republic, Bishkek, Kyrgyz Republic

Nogoybaeva Kalys Asanbekovna, Doctor of Medical Sciences, Associate Professor, Head of the Department of Scientific Research Management, Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Full text

PDF (RUS)

References

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

For citation

Uralieva M.K., Nogoybaeva K.A. Regional Pertussis Incidence Among Children Under 14 Years of Age, Kyrgyz Repub
lic, 2014–2024. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No.1, p. 54-61.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

 

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Уралиева Малика Касымбековна, Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ногойбаева Калыс Асанбековна, медицина илимдеринин доктору, доцент, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын илимий изилдөөлөрдү башкаруу кафедрасынын башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents and adults: a systematic review of epidemiology
and mortality in Europe. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 4, pp. 2071–2118. doi: 10.1007/s40121-021-00520-9.
2. US Centers for Disease Control and Prevention. Pertussis (Whooping Cough). Fast Facts. 2020. Available at:
https://www.cdc.gov/pertussis/fast-facts.html.
3. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Africa. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1097–1113. doi: 10.1007/s40121-021-00442-6.
4. Macina D., Evans K.E. Bordetella pertussis in school-age children, adolescents, and adults: a systematic review of epidemiology,
burden, and mortality in Asia. Infect. Dis. Ther., 2021, vol. 10, no. 3, pp. 1115–1140. doi: 10.1007/s40121-021-00439-1.
5. Абрамова А.Н. Эпидемиологический мониторинг заболевания коклюшем в России // Актуальные проблемы инфекцион
ной патологии и биотехнологии: материалы XVII Международной студенческой научной конференции, Ульяновск, 30
мая 2024 года. – Ульяновск: Ульяновский государственный аграрный университет им. П.А. Столыпина, 2025. – С. 118–
122. – EDN VUBFFE.
6. Саликов Т.Г., Құрал А.Е., Нуртазина А.Х. [и др.] Выявление причин заболеваемости коклюша у детей и роль вакцино
профилактики в поликлиниках Карагандинской области // Биология и интегративная медицина. 2025. – № 2(74). – С. 112–
123. – DOI: 10.24412/cl-34438-2025-112-123. – EDN GIMQDL.
7. Ниязалиева М.С., Исакова Ж.Т., Джумалиева Г.А. [и др.] Эпидемический процесс коклюша на современном этапе в КР
// Проблемы социальной гигиены, здравоохранения и истории медицины. – 2021. – Т. 29, № 3. – С. 542–546. – DOI: 10.
32687/0869-866X-2021-29-3-542-546. – EDN IEJKON.
8. Уралиева М.К., Ишенапысова Г.С., Ногойбаева К.А. Заболеваемость коклюшем в возрастном аспекте в разрезе регионов
Кыргызской Республики, 2014–2024 гг. Евразийский журнал здравоохранения, 2025, № 1, с. 263–271. https://doi.org/10.5
4890/1694-8882-2025-1-263
9. Центр электронного здравоохранения [Интернет]. Бишкек. Доступно по ссылке: https://cez.med.kg/
10. Национальный статистический комитет Кыргызской Республики [Интернет]. Бишкек. Доступно: https://www.stat.kg/ru/

11. World Health Organization. Global Immunization Data Portal – Country Profiles [Electronic resource] // WHO Immunization
Data Portal. Available at: https://immunizationdata.who.int/global?topic=&location= (accessed July 2024).

Цитата үчүн

Уралиева М.К., Ногойбаева К.А. Кыргыз Республикасынын региондорунда 14 жашка чейинки балдардын көк
жөтөл менен оорушу, 2014–2024-жылдар. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы
2025, № 2, б. 54-61. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.6.54.61

Көрүүлөр: 131
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support