Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Медициналык калдыктарды башкаруунун заманбап ыкмалары: эл аралык тажрыйба, көйгөйлөр жана өнүгүү перспективалары

Медициналык калдыктарды башкаруунун заманбап ыкмалары: эл аралык  тажрыйба, көйгөйлөр жана өнүгүү перспективалары
Полный текст Full text  

Корутунду

Киришүү. Медициналык калдыктар (МК) — саламаттыкты сактоо системаларынын ажырагыс коштоочу элементи. Медициналык технологиялардын өнүгүшү жана COVID-19 пандемиясынын кесепеттеринен улам МК көлөмүнүн өсүшү аларды коопсуз жана натыйжалуу башкарууну коомдук саламаттыкты сактоо, экологиялык коопсуздук жана туруктуу өнүгүү үчүн стратегиялык маанилүү кылат. Максаты. К классификациясы, иштетүү жана утилизациялоо боюнча ыкмаларды системдүү талдоо, Кыргыз Республикасынын шартында бул технологиялардын колдонулушун баалоо жана негизги тоскоолдуктар менен өнүгүү перспективаларын аныктоо. Материалдар жана методдор. Илимий жана нормативдик адабияттарга аналитикалык обзор жүргүзүлдү. Анын ичинде ВОЗдун көрсөт мөлөрү, ЕБ директивалары, Базель конвенциясынын жоболору, Кыргыз Республикасы менен Россия Федерациясынын улуттук стандарттары камтылды. Беш технология төмөнкү төрт критерий боюнча бааланды: дезинфекциялоонун натыйжалуулугу, экологиялык коопсуздук, экономикалык максатка ылайыктуулук жана ресурстары чектелген шарттарда колдонмолулугу. МКнын 15%ке чейинки бөлүгү кооптуу деп эсептелет. Эң кеңири колдонулган технологиялар: автоклавдоо, инсенерация, микротолкун менен дезинфекциялоо, пиролиз жана механикалык-биологиялык ыкмалар. Кыргызстанда негизги чектөөлөр анык талган: медициналык уюмдардын болгону 23%ы сертификатталган жабдуулар менен камсыздалган, кызматкерлердин жарымынан азы УМО боюнча окутуудан өткөн, инфраструктура жана мекемелер аралык кызматташтык начар өнүккөн. Жыйынтык. МК менен иш алып баруу системасын өнүктүрүү үчүн санариптик чечимдерди (блокчейн, RFID), биоыдырагыч таңгактарды, көчмө жабдууларды, кайра иштетүү программаларын жана улуттук мониторинг борборун түзүү зарыл. Бул материалдар стратегиялык документтерди, билим берүү программаларын жана долбоордук демилге лерди иштеп чыгууга негиз боло алат.

Авторлор жөнүндө

Урбаева Жибек Турусбековна, врач эпидемиолог, руководитель Национального центра по контролю инфекций и управлению медицинскими отходами Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика


Urbayeva Zhibek Turusbekovna, Physician-Epidemiologist National Center for Infection Control and Medical Waste Management National Institute of Public Health Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Урбаева Жибек Турусбековна, Инфекцияны көзөмөлдөө жана медициналык калдыктарды башкаруу улуттук борборунун врач-эпидемиологу, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Улуттук институту, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

Для цитирования

Урбаева Ж.Т. Современные подходы к управлению медицинскими отходами: международный опыт, вызовы и перспективы. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2025, № 2, с. 123-130.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130

For citation

Urbayeva Zh. T. Modern Approaches to Medical Waste Management: International Experience, Challenges, and Prospects.Scientific practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No.2, p. 123-130. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130

Цитата үчүн

Урбаева Ж.Т. Медициналык калдыктарды башкаруунун заманбап ыкмалары: эл аралык тажрыйба, көйгөйлөр жана өнүгүү перспективалары. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 2, б. 123-130. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130  

Авторлор Урбаева Ж.Т.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130
Беттер 123-130
Негизги сөздөр Инфекциялык көзөмөл, Медициналык калдыктар, Туруктуу өнүгүү, Технологиялар, Калдыктарды башкаруу
Орусча
Об авторах

Урбаева Жибек Турусбековна, врач эпидемиолог, руководитель Национального центра по контролю инфекций и управлению медицинскими отходами Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика


Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

Для цитирования

Урбаева Ж.Т. Современные подходы к управлению медицинскими отходами: международный опыт, вызовы и перспективы. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2025, № 2, с. 123-130.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130

Англисче
About authors

Urbayeva Zhibek Turusbekovna, Physician-Epidemiologist National Center for Infection Control and Medical Waste Management National Institute of Public Health Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Full text

PDF (RUS)

References

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

For citation

Urbayeva Zh. T. Modern Approaches to Medical Waste Management: International Experience, Challenges, and Prospects.Scientific practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No.2, p. 123-130. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Урбаева Жибек Турусбековна, Инфекцияны көзөмөлдөө жана медициналык калдыктарды башкаруу улуттук борборунун врач-эпидемиологу, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Улуттук институту, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Всемирная организация здравоохранения. Safe management of wastes from health-care activities. 2-е изд. Женева: ВОЗ,
2014. 308 с.
2. Программа ООН по окружающей среде. Руководство по идентификации и количественной оценке выбросов диоксинов
и фуранов. Найроби: UNEP, 2013.
3. Базельская конвенция. Технические руководства по медицинским отходам. Женева: Секретариат БК, 2003.
4. Министерство здравоохранения Кыргызской Республики. Приказ №1016 от 23.08.2023 г.
5. Centers for Disease Control and Prevention. Guidelines for Environmental Infection Control in Health-Care Facilities. Atlanta:
CDC, 2003.
6. United Nations Development Programme. Assessment of medical waste treatment technologies. New York: UNDP, 2017.
7. Абдиразаков Н.А., Эсеналиева А.Д., Аманбеков Э.Б. Мониторинг и оценка профилактики инфекций и инфекционного
контроля в организациях здравоохранения города Бишкек и Чуйской области // Здравоохранение Кыргызстана. – 2024 – №1. – С. 47–53. – DOI: 10.51350/zdravkg2024.1.3.6.47.53.
8. International POPs Elimination Network. Toxic pollutants from medical waste incineration. Berkeley: IPEN, 2020.
9. Healthcare Without Harm. Green Hospital Toolkit. Reston: HCWH, 2012.
10. United States Environmental Protection Agency. Microwave disinfection technologies. Washington: EPA, 2020.
11. United Nations Environment Programme. Compendium of Technologies for Treatment/Destruction of Healthcare Waste.
Nairobi: UNEP, 2012.
12. PATH. Emerging health waste treatment options. Seattle: PATH, 2021.
13. UNIDO. Руководство по обучению по альтернативным технологиям обработки отходов. Вена: ЮНИДО, 2016.
14. Европейская комиссия. Наилучшие доступные технологии обращения с отходами. Брюссель: EC, 2018.
15. WHO. Alternative treatment technologies. Geneva: WHO, 2015.
16. ICRC. Manual for Medical Waste Management. Geneva: ICRC, 2011.
17. Ministry of Health Rwanda. National policy on health care waste management. Kigali: MoH Rwanda, 2018.
18. BMU Germany. Waste Management in Germany 2021. Berlin: BMU, 2021.
19. Singh J, Hazra A, Lockhart K. Biomedical waste management in India. J Clin Diagn Res. 2020;14(2):1-4.
20. Zorpas AA, Lasaridi K, Voukkali I. Medical waste management in Cyprus. Sustainable Chemistry and Pharmacy.
2022;25:100590.
21. Jameton A, Pierce J. Sustainable health care and emerging ethical responsibilities. CMAJ. 2001;164(3):365-369.
22. Al-Farsi A.M., Al-Farsi Y.M., et al. Barriers to effective healthcare waste management: A cross-sectional study in Saudi Arabia
// Journal of Infection and Public Health. — 2024. — Vol. 17, No. 2. — P. 146–153. DOI: 10.1016/j.jiph.2023.11.015
23. Sharma A., Patel R. Waste 4.0: Transforming medical waste management through digitalization and automated segregation //
International Journal of Environmental Science and Technology. — 2024. — Vol. 21, No. 1. — P. 217–229. DOI:
10.1007/s13762-023-04867-y
24. Zhang X., Lee C.Y., Ramachandran S. AI-based optimization of healthcare waste logistics: Current status and future directions
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2205.01042. URL: https://arxiv.org/abs/2205.01042
25. Nguyen M.H., Tran L.H. Development of eco-friendly packaging for healthcare waste: Challenges and sustainability opportu
nities // Environments. — 2022. — Vol. 9, No. 11. — P. 146. DOI: 10.3390/environments9110146
26. Wang J., Sun P. Circular economy approaches in medical waste recycling: From autoclaved plastic to secondary raw materials
// arXiv preprint. — 2023. — arXiv:2303.04720. URL: https://arxiv.org/abs/2303.04720

Цитата үчүн

Урбаева Ж.Т. Медициналык калдыктарды башкаруунун заманбап ыкмалары: эл аралык тажрыйба, көйгөйлөр жана өнүгүү перспективалары. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 2, б. 123-130. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.2.6.13.123.130  

Көрүүлөр: 107
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support