Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Баш сөөк мээ жаракатынан жабыркаган бейтаптардын инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору

Баш сөөк мээ жаракатынан  жабыркаган бейтаптардын инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Баш-сөөк мээ жаракатынын маселелерин изилдөөнүн теоретикалык бүткөндүгүнө карабастан, дагы деле талаш жараткан жана толук чагылдырылбаган бир катар суроолор калып кедет. Реактивдүү асептикалык менингит менен бактериалдык ириңдүү менингиттердин эрте стадиясында так айырмалоо мүмкүнчүлүгү жок. Изилдөө максаты. Операциядан кийинки учурда баш сөөк мээ жаракатынын инфекциялык-сезгенүү кабылдоолорун дарылоонун жана алдын алуунун тактикасын жана патогенетикалык негизделген багытты иштеп чыгуу менен натыйжаларды жакшыртуу. Изилдөө материалы жана ыкмалары. Баш сөөк мээ жаракаты жана инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору бар 127 бейтапты (109 эркек, 18 аял) дарылоонун натыйжадарана жасалган сереп келтирилген. Изилдөөнүн натыйжалары. Алгачкы жолу баш сөөк мээ жаракатынын операциядан кийинки инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору өз алдынча изилдөө обьекти катары бөлүнүп каралган. Баш сөөк мээ жаракатынын нейрохирургиялык кийлигишүүлөрдөн кийинки инфекция лык-сезгенүү кабылдоолоруна комплекстүү баа жана мүнөздөмө берилген. Комплекстүү негизде операциядан кийинки инфекциялык-сезгенүү кабылдоолордун негизги өөрчүү мыйзам ченемдүүлүктөрү изилденген. Инфекциялык-сезгенүү кабылдоолордун өөрчүүсүнүн түзүмдүк өбөлгөлөрү жана алардын өөрчүүсүндө оперативдик кий лигишүүнүн ролу көрсөтүлгөн. Заманбап технологияларды пайдалануу менен инфекциялык-сезгенүү кабылдоолорун изилдөөнүн ыкмалары сунушталган. Жыйынтыгы. Хирургиялык кийлигишүү талаасындагы эң көп кездешүүчү инфекция болуп сөөк остеомиелити болду. Эң көп инфекция козгоочусу болуп коагулаза-терс стафилококтор (34,8%), андан соң Propionebacterium (26,1%) жана Staphylococcus aureus (21,7%) түрлөрү аныкталды.

Авторлор жөнүндө

Калыков Талант Суйоркулович, аспирант Кыргызской государственной медицинской академии им. И. К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Калыев Курсанбек Муктарович, кандидат медицинских наук, докторант Кыргызской государственной медицинской академии им. И. К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич, доктор медицинских наук, профессор, член-корр. НАН КР, проректор по учебной работе, профессор кафедры нейрохирургии Кыргызской Государственной Меди цинской Академии имени И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Kalykov Talant Suyorkulovich, postgraduate Kyrgyz State Medical Academy named after I. K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kalyev Kursanbek Muktarovich, Candidate of medical sciences doctorande Kyrgyz State Medical Academy named after I. K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Yrysov Keneshbek Bakirbaevich, Doctor of Medical Sciences, professor, corresponding member of the National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Vice-Rector for Academic Affairs, Professor of the Department of Neurosurgery of the I.K. Akhunbaev Kyrgyz State Medical Academy, Bishkek, Kyrgyz Republic

Калыков Талант Сүйөркулович, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын аспиранты, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Калыев Курсанбек Муктарович, медицина илимдеринин кандидаты, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын докторанты, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич - медицина илимдеринин доктору, профессор, мүчө-корреспондент КР УИА,  И.К. Ахунбаев атындагы КММА окутуу иши боюнча проректору, нейрохирургия кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

Для цитирования

Калыков Т.С., Калыев К. М., Ырысов К. Б. Инфекционно-воспалительные осложнения у больных с черепно-мозговой травмой.Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 3, с.39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

For citation

Kalykov T.S., Kalyev K.M.,Yrysov K.B. Infectious and in flammatory complications in patients with traumatic brain in jury. Health care of Kyrgyzstan 2023, No.3, pp.39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

Цитата үчүн

Калыков Т.С., Калыев К. М., Ырысов К. Б. Баш сөөк мээ жаракатынан жабыркаган бейтаптардын инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2023, № 3, б. 39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

Авторлор Калыков Т.С., Калыев К. М., Ырысов К.Б.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46
Беттер 39-46
Негизги сөздөр баш сөөк мээ жаракаты, инфекциялык кабылдоолор, баш сөөк ичиндеги ириңдөөлөр, баш мээнин абсцесси, менингит
Орусча
Об авторах

Калыков Талант Суйоркулович, аспирант Кыргызской государственной медицинской академии им. И. К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Калыев Курсанбек Муктарович, кандидат медицинских наук, докторант Кыргызской государственной медицинской академии им. И. К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич, доктор медицинских наук, профессор, член-корр. НАН КР, проректор по учебной работе, профессор кафедры нейрохирургии Кыргызской Государственной Меди цинской Академии имени И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

Для цитирования

Калыков Т.С., Калыев К. М., Ырысов К. Б. Инфекционно-воспалительные осложнения у больных с черепно-мозговой травмой.Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 3, с.39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

Англисче
About authors

Kalykov Talant Suyorkulovich, postgraduate Kyrgyz State Medical Academy named after I. K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kalyev Kursanbek Muktarovich, Candidate of medical sciences doctorande Kyrgyz State Medical Academy named after I. K. Akhunbaev, Bishkek, Kyrgyz Republic

Yrysov Keneshbek Bakirbaevich, Doctor of Medical Sciences, professor, corresponding member of the National Academy of Sciences of the Kyrgyz Republic, Vice-Rector for Academic Affairs, Professor of the Department of Neurosurgery of the I.K. Akhunbaev Kyrgyz State Medical Academy, Bishkek, Kyrgyz Republic

References

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

For citation

Kalykov T.S., Kalyev K.M.,Yrysov K.B. Infectious and in flammatory complications in patients with traumatic brain in jury. Health care of Kyrgyzstan 2023, No.3, pp.39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Калыков Талант Сүйөркулович, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын аспиранты, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Калыев Курсанбек Муктарович, медицина илимдеринин кандидаты, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын докторанты, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич - медицина илимдеринин доктору, профессор, мүчө-корреспондент КР УИА,  И.К. Ахунбаев атындагы КММА окутуу иши боюнча проректору, нейрохирургия кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Mamytov M.M. Factors of a differentiated approach in the treatment of severe focal brain injuries [Text] / M.M. Mamytov, K.
B.Yrysov, E.M. Mamytova // Likarska pravda, 2012. - No. 6. - pp. 68-73.
2. Потапов А.А. Современные подходы к изучению и лечению черепно-мозговой травмы [Текст] / A.A. Потапов, В.Н. Кор
ниенко, Л.Б. Лихтерман, А.Д. Кравчук // Анналы клинической и экспериментальной неврологии. -2010. - том 4. - №1- с.
4-12. [Potapov A.A. Modern approaches to the study and treatment of traumatic brain injury [Text] / A.A. Potapov, V.N. Kornie
nko, L.B. Likhterman, A.D. Kravchuk // Annals of Clinical and Experimental Neurology. -2010. - volume 4. - No. 1- p p. 4-12.]
3. Mamytov M.M., Yrysov K.B. Optimal Times of Carrying Out of Operative Treatment of Patients with Hypertensive Hemorrhagic
Stroke // Clinical Neurology and Neuroscience. - 2019. - Vol. 3. - No. 4. - P. 77-83.
4. Yrysov K., Kalyev K., Mamytov M., Yrysov B., Turganbaev B. Optimal timing of surgical intervention in acute subdural hema
toma // Biomedicine: 2023; 43(1) Supplementary issue:196-200. https://biomedicineonline.org/index.php/home/article/view/ 24
61/753.
5. Bullock M.R. Surgical management of acute subdural hematomas [Text] / M.R. Bullock, R. Chesnut, J. Ghajar // Neurosurgery,
2011. - Vol. 58, №3. – P. 16-24.
7. Ыдырысов И.Т. Осложнения в послеоперационном периоде при сочетанной черепно-мозговой травме [Текст] / И.Т.
Ыдырысов, К.Б. Ырысов // Синергия, 2017. - № 5. - С. 80-87. [Ydyrysov I.T. Complications in the postoperative period with
combined traumatic brain injury [Text] / I.T. Ydyrysov, K.B. Yrysov // Synergy, 2017. - No. 5. - P. 80-87.]
8. Игнатьева Н.С. Черепно-мозговая травма: фазы восстановления контакта с собой и миром и экзистенциально- ана
литическая работа [Текст] / Н.С. Игнатьева // Вопросы нейрохирургии. - №1, 2014. – С. 83-90. [Ignatieva N.S. Traumatic
braininjury: phases of restoring contact with oneself and the world, and existential-analytical work [Text] / N.S. Ignatieva // Is
sues of neurosurgery. - No.1, 2014. – P. 83-90.]
9. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Калыков Т.С., Машрапов Ш.Ж., Чожонов А.А. Частота и факторы риска развития инфек
ции в области хирургического вмешательства при нейрохирургических операциях // Научное обозрение. Медицинские
науки. – 2021. – № 3. – С. 40-44. [Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Kalykov T.S., Mashrapov Sh.Zh.,Chozhonov A.A. Frequency
and risk factors for the development of infection in the area of surgical intervention during neurosurgical operations // Scientific
review. Medical Sciences. – 2021. – No. 3. – P. 40-44.]
10. Jacobsson L.J. Demographics, injury characteristics and out come of traumatic brain injuries in northern Sweden [Text] / L.J.
Jacobsson, M. Westerberg, J. Lexell // Acta Neurol Scand., 2012. - Vol. 116, N 5. – P. 300-306.
11. Ырысов К.Б., Мамашарипов К.М., Ыдырысов И.Т., Туйбаев А.З., Машрапов Ш.Ж. Диагностика и лечение абсцессов го
ловного мозга (монография). – Ош: Кагаз ресурстары, 2021. – 112 с.  [Yrysov K.B., Mamasharipov K.M., Ydyrysov I.T., Tuibaev A.Z., Mashrapov Sh.Zh. Diagnosis and treatment of brain abscesses
(monograph). – Osh: Kagaz resourcestary, 2021. – 112 p.]
12. Корниенко В.Н. Нейрорадиология в начале XXI века. Достижения и перспективы развития [Текст] / В.Н. Корниенко, И.
Н. Пронин, Н.В. Арутюнов, Н.Е. Захарова // Журнал Лучевая диагностика и терапия. - 2012. - № 3 (3). - с.8-19. [Kornienko
V.N. Neuroradiology at the beginning of the 21st century. Achievements and development prospects [Text] / V.N. Kornienko, I.
N. Pronin, N.V. Arutyunov, N.E. Zakharova // Journal of Radiation Diagnostics and Therapy. - 2012. - No. 3 (3). - p.8-19.
13. Ырысов К.Б., Алибаева Г.Ж., Турганбаев Б.Ж. Результаты обработки ушибленных ран волосистой части головы: раз
личные техники // Вестник КРСУ. 2022. Т. 22. № 1. С. 100-106. [ Yrysov K.B., Alibaeva G.Zh., Turganbaev B.Zh. Results of
treatment of bruised wounds of the scalp: various techniques // Bulletin of KRSU. 2022. T. 22. No. 1. P. 100-106.
14. Lebedeva E.A. Variants of the course of traumatic disease with combined traumatic brain injury [Text] / E.A. Lebedeva, A.D.
Belyaevsky, A.A. Kurtasov // Bulletin of Siberian medicine, No. 6, 2012. – pp.145-148.
15. Abdymechinova A.K., Yrysov K.B., Idrisov A.B., Bakasov A.T., Bazarbayev M.K. Differentiated approach to the treatment of
intracranial traumatic hemorrhages // Bulletin of the I. K. Akhunbayev KSMU. – 2022. - No. 1. – pp. 26-36.
16. Corrigan J.D. The epidemiology of traumatic brain injury [Text] / J.D. Corrigan, A.W. Selassie, J.A. Orman // J Head Trauma
Rehabil. 2015;25(2):72–80. 

Цитата үчүн

Калыков Т.С., Калыев К. М., Ырысов К. Б. Баш сөөк мээ жаракатынан жабыркаган бейтаптардын инфекциялык-сезгенүү кабылдоолору. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2023, № 3, б. 39-46. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.3.9.5.39.46

Көрүүлөр: 602
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support