Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасында мээ инсультуна чалдыгуунун жана өлүмдүн динамикасын баалоо

Кыргыз Республикасында мээ инсультуна чалдыгуунун жана өлүмдүн динамикасын баалоо
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Мээ инсультунун (МИ) кесепетинен жыл сайын болжол менен 5,5 миллион адам каза табат, ошондой эле ал дүйнө жүзү боюнча өлүмгө дуушар болуунун экинчи негизги себеби болуп эсептелет. Ин- сульттун коомдук саламаттык сактоосуна келтирген оорчулугу оору- нун, өлүмдүн жана майыптыктын жогорку деңгээлине байланыштуу (инсульттан кийин 50% жакын бейтаптар майып болуп калышат). Изилдөөнүн максаты-Кыргыз Республикасында МИ оорусунун жана өлүмгө учуроонун маалыматтарын ретроспективдүү талдоо жүргүзүү менен инсульт боюнча эпидемиологиялык кырдаалды баалоо болуп са- налат. Материалдар жана ыкмалар. КР Саламаттык сактоо министрлигинин электрондук борборунан алынган расмий статистикалык маалыматтар боюнча 2005-2022-жылдары биринчи жолу катталган оорулардын жана өлүмдөрдүн динамикасын баалоо үчүн интенсивдүү, экстенсивдүү, темптин жогорулоосу/төмөндөөсү сыяктуу статистикалык көрсөткүч төр эсептелген. Натыйжалар. Жеткиликтүү болгон статистикалык маалыматтарды талдоо көрсөткөндөй, 2005-жылдан 2022-жылга чейин бүтүндөй рес- публика боюнча калктын МИ оорусуна чалдыгуу (инцидент) жана өлүмгө учуроо деңгээли төмөндөөнүн оң тенденциясына ээ. Жүз миң калкка эсептелген статистикалык маалыматтарды салыштырмалуу тал- дап көрсөк, МИден өлгөндөрдүн көрсөткүчтөрү ар кайсы жылдарда оорулуулардын көрсөткүчтөрүнөн бир кыйла жогору (1,3 төн 2,4 эсеге чейин). Постморталдык диагноздордун структурасында "Кан агуу же инфаркт катары такталбаган инсульттар"диагнозу башка инсульттарга салыштырмалуу чоң салмакка ээ. Жыйынтыгы. Инсульттун оору көрсөткүчтөрүнө караганда өлүм көр сөткүчтөрүнүн алда канча жогору болушу баштапкы медициналык до- кументтерди терең талдоонун жана КРда мээ кан тамыр ооруларына карата медициналык статистиканы коррекциялоонун негизинде амбу- латориялык шартта өлгөн адамдарда "инсульт" диагнозун верификациялоону талап кылат. Постморталдык такталбаган инсульттун чоң пайызы "инсульт"диагнозун коюуда күмөн саноолор болгонун тастыктайт.

Авторлор жөнүндө

Ырысова Миргуль Бакирбаевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедры общей и клинической эпидемиологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек,Кыргызская Республика

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич, доктор медицинских наук, профессор, член-корр. НАН КР, проректор по учебной работе, профессор кафедры нейрохирургии Кыргызской Государственной Медицинской Академии имени И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Тойчибаева Рахат Исмаиловна, ассистент кафедры общей и клиническойэпидемиологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика
Аблабекова Мунара Муратбековна, ассистент кафедры неврологии и клинической генетики им. А.М.Мурзалиева Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Yrysova Mirgul Bakirbaevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of General and Clinical Epidemiology at the Kyrgyz State Medical Academy named after. I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Yrysov Keneshbek Bakirbaevich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Corresponding Member. NAS KR, Vice-Rector for Academic Affairs, Professor of the Department of Neurosurgery of the Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Toychibaeva Rakhat Ismailovna, assistant at the Department of General and Clinical Epidemiology, Kyrgyz State Medical Academy named after  I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Ablabekova Munara Muratbekovna, assistant of the Department of Neurology and Clinical Genetics named after. A.M.Murzaliev Kyrgyz State Medical Academy named after. I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Ырысова Миргүл Бакирбаевна, медицина илимдеринин кандидаты, Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын жалпы жана клиникалык эпидемиология кафедрасынын доценти. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ырысов Кеңешбек Бакирбаевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, мүчө-корреспонденти КР УИАнын окуу иштери боюнча проректору, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын нейрохирургия кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Тойчибаева Рахат Исмаиловна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын жалпы жана клиникалык эпидемиология кафедрасынын ассистенти, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Аблабекова Мунара Муратбековна, А.М.Мурзалиев атындагы неврология жана клиникалык генетика кафедрасынын ассистент,  И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.
8. Савилов Е.Д., Колесников С.И., Анганова Е.В., Астафьев В.А. Интегральная оценка заболеваемости по основ
ным статистическим критериям. Гигиена и санитария.
2018; 97(3): 274-278. DOI: http://dx.doi.org/10.18821/0016-9900-2018-97-3-274-278
9. Neves G, Cole T, Lee J, Bueso T, Shaw C, Montalvan V, Demographic and institutional predictors of stroke hospitaliza
tion mortality among adults in the United States, eNeurologicalSci,Volume 26,2022,100392, ISSN 2405-6502,https://
doi. org/10.1016/j.ensci.2022.100392
10. Pu L, Wang L, Zhang R, Zhao T, Jiang Y, Han L. Projected Global Trends in Ischec Stroke Incidence, Deaths and Dis
ability-Adjusted Life Years From 2020 to 2030.Stroke.2023 May;54(5):1330-1339.doi:10.1161/STROKEAHA.122.04
0073.
11. Ding Q, Liu S, Yao Y, Liu H, Cai T, Han L. Global, Regional, and National Burden of Ischec Stroke, 1990-2019. Neurology. 2022 Jan 18;98(3):e279-e290.doi:10.1212/WNL.0000000000013115.
12. Мачинский П. А., Плотникова Н. А., Ульянкин В. Е., Кемайкин С. П., Рыбаков А. Г. Сравнительная характерис
тика показателей смертности и летальности от ишемического и геморрагического инсультов в России. Известия высших учебных заведений. Поволжский регион.Медицинские науки. – 2019. – № 3 (51). – С. 101–118. –
DOI 10.21685/2072-3032-2019-3-10.
13. Ramalle-Gómara E, Palacios-Castaño , Martínez-Ochoa E,Quiñones-Rubio C, Julian-Villaverde FJ, Marzo-Sola ME.
Trends in stroke mortality in La Rioja (Spain) from 1999 to 2022. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2023 Nov;32(11):107334.
doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2023.107334.
14. Ananth CV, Brandt JS, Keyes KM, Graham HL, Kostis JB, Kostis WJ. Epideology and trends in stroke mortality in the
USA, 1975-2019. Int J Epideol. 2023 Jun 6;52(3):858-866. doi: 10.1093/ije/dyac210. PD: 36343092
15. Wu YY, Chen PY, Wu CC, Chen HJ, Liang CL, Lee YC, et al. Long-term mortality rates of young stroke in Taiwan: A
decade-long epideology population-based study. Eur Stroke J. 2022 Dec;7(4):447-455. doi: 10.1177/239698732211152
68.
16. Admin. (2024, January 29). Главная. События - Центр Анализа Политики Здравоохранения. http://hpac.kg/ru/category/%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B%D1%82%D0%B8%D1% 8F/
17. Stroke in Kyrgyzstan. See the total deaths and age adjusted death rate for Stroke Kyrgyzstan. https://www.worldlifeexpectancy.com/kyrgyzstan-stroke
18. Клочихина О.А., Шпрах В.В., Стаховская Л.В., Полунина Е.А. Анализ среднемноголетней заболеваемости и смертности от инсульта в регионах Российской Федерации, вошедших в федеральную программу реорганизации помощи пациентам с инсультом. Журнал неврологии и психиатрии им. С.С. Корсакова. 2020;120(1 2 вып. 2):37–
41. https://doi.org/10.17116/jnevro202012012237
19. Moraes MA, Jesus PAP, Muniz LS, Costa GA, Pereira LV, Nascimento LM, Teles CAS, Baccin CA, Mussi FC. Ischec
stroke mortality and time for hospital arrival: analysis of the first 90 days. Rev Esc Enferm USP. 2023 Apr14;57:e20220309. doi: 10.1590/1980-220X-REEUSP-2022-0309en. PD: 3705859320. Ilut S, Vesta SC, Vacaras M, Muresanu VA. Predictors of Short-Term Mortality in Patients with Ischec Stroke. Medicina (Kaunas). 2023 Jun 13;59 (6): 1142. doi: 10.3390/medicina59061142. PD: 37374346
21. Namale, G., Kamacooko, O., Makhoba, A. et al. Predictors of 30-day and 90-day mortality among hemorrhagic and ischec stroke patients in urban Uganda: a prospective hospital-based cohort study. BMC Cardiovasc Disord 20, 442
(2020). https://doi.org/10.1186/s12872-020-01724-6
22. Рамазанов Г.Р., Магомедов Т.А., Хамидова Л.Т., Рыбалко Н.В., Петриков С.С., Шамалов Н.А. Этиология криптогенного инсульта. Журнал им. Н.В. Склифосовского Неотложная медицинская помощь. 2019;8(3):302–314
https://doi.org/10.23934/2223-9022-2019-8-3-302-314.

Для цитирования

Ырысова М.Б., Ырысов К.Б.,Тойчибаева Р.И., Аблабекова М.М. Оценка динамики заболеваемости и смертности от мозговых инсультов в Кыргызской Республике. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 2, с.133-139. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

For citation

Yrysova M.B., Yrysov K.B., Toichibaeva R.I., Ablabekova M.M. Assessment of the dynamics of stroke morbidity and
mortality in the Kyrgyz Republic. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.2, p.133-139. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

Цитата үчүн

Ырысова М.Б., Ырысов К.Б.,Тойчибаева Р.И., Аблабекова М.М.Кыргыз Республикасында мээ инсультуна чалдыгуунун жана өлүмдүн динамикасын баалоо. "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 2, б. 133-139.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

Авторлор Ырысова М.Б., Ырысов К.Б., Тойчибаева Р.И., Аблабекова М.М.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139
Беттер 133-139
Негизги сөздөр Оору, Өлүм, Мээ инсульту, Мээ кан тамыр оорулары, Орто көп жылдык деңгээл, Мээ инфаркты, Мээге кан агуулар, Такталбаган инсульт
Орусча
Об авторах

Ырысова Миргуль Бакирбаевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедры общей и клинической эпидемиологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек,Кыргызская Республика

Ырысов Кенешбек Бакирбаевич, доктор медицинских наук, профессор, член-корр. НАН КР, проректор по учебной работе, профессор кафедры нейрохирургии Кыргызской Государственной Медицинской Академии имени И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Тойчибаева Рахат Исмаиловна, ассистент кафедры общей и клиническойэпидемиологии Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика
Аблабекова Мунара Муратбековна, ассистент кафедры неврологии и клинической генетики им. А.М.Мурзалиева Кыргызской государственной медицинской академии им. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.

Для цитирования

Ырысова М.Б., Ырысов К.Б.,Тойчибаева Р.И., Аблабекова М.М. Оценка динамики заболеваемости и смертности от мозговых инсультов в Кыргызской Республике. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 2, с.133-139. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

Англисче
About authors

Yrysova Mirgul Bakirbaevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor of the Department of General and Clinical Epidemiology at the Kyrgyz State Medical Academy named after. I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Yrysov Keneshbek Bakirbaevich, Doctor of Medical Sciences, Professor, Corresponding Member. NAS KR, Vice-Rector for Academic Affairs, Professor of the Department of Neurosurgery of the Kyrgyz State Medical Academy named after I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Toychibaeva Rakhat Ismailovna, assistant at the Department of General and Clinical Epidemiology, Kyrgyz State Medical Academy named after  I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

Ablabekova Munara Muratbekovna, assistant of the Department of Neurology and Clinical Genetics named after. A.M.Murzaliev Kyrgyz State Medical Academy named after. I.K. Akhunbaeva, Bishkek, Kyrgyz Republic

References

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.

For citation

Yrysova M.B., Yrysov K.B., Toichibaeva R.I., Ablabekova M.M. Assessment of the dynamics of stroke morbidity and
mortality in the Kyrgyz Republic. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.2, p.133-139. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Ырысова Миргүл Бакирбаевна, медицина илимдеринин кандидаты, Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын жалпы жана клиникалык эпидемиология кафедрасынын доценти. И.К. Ахунбаева, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Ырысов Кеңешбек Бакирбаевич, медицина илимдеринин доктору, профессор, мүчө-корреспонденти КР УИАнын окуу иштери боюнча проректору, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын нейрохирургия кафедрасынын профессору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Тойчибаева Рахат Исмаиловна, И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясынын жалпы жана клиникалык эпидемиология кафедрасынын ассистенти, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Аблабекова Мунара Муратбековна, А.М.Мурзалиев атындагы неврология жана клиникалык генетика кафедрасынын ассистент,  И.К. Ахунбаев атындагы Кыргыз мамлекеттик медициналык академиясы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Global Stroke Fact Sheet 2022 Index of /assets/downloads https://www.world-stroke. org/assets/downloads/ WSO_Global_Stroke_Fact_Sheet.pdf
2. Hwong WY, Ang SH, Bots ML, Sivasampu S, Selvarajah S, Law WC, et al. Trends of Stroke Incidence and 28-Day All-
Cause Mortality after a Stroke in Malaysia: A Linkage of National Data Sources. Glob Heart. 2021 May 26;16(1):39.
doi: 10.5334/gh.791.
3. Donkor ES. Stroke in the 21st Century: A Snapshot of the Burden, Epideology, and Quality of Life. Stroke Res Treat.
2018 Nov 27;2018:3238165. doi: 10.1155/2018/3238165.
4. Avan A, Digaleh H, Di Napoli M, Stranges S, Behrouz R, Shojaeianbabaei G, et al. Socioeconoc status and stroke in
cidence, prevalence, mortality, and worldwide burden: anecological analysis from the Global Burden of Disease Stu
dy 2017. BMC Med. 2019 Oct 24;17(1):191. doi: 10.1186/s12916-019-1397-3.
5. Teodoro J, Fernandes S, Castro C, Fernandes JB. Current Trends in Gait Rehabilitation for Stroke Survivors: A Scop
ing Review of Randozed Controlled Trials. J Clin Med. 2024 Feb 27;13(5):1358. doi: 10.3390/jcm13051358.
6. Mamytova EM, MaanaevT.I., Bakaeva D.I., Musaeva K.S. Stroke and in-hospital mortality. Heart, Vessels and Trans
plantation 2022; 6: doi: 10.24969/hvt.2022.323.
7. Ырысова М.Б, Касымов О.Т. Эпидемиологический анализ уровня распространённости и заболеваемости насе
ления цереброваскулярными болезнями в Кыргызской Республике. Вестник Авиценны. 2019;21(3):472-9. Avail
able from: https://doi.org/10.25005/2074-0581-2019-21- 3-472-479.
8. Савилов Е.Д., Колесников С.И., Анганова Е.В., Астафьев В.А. Интегральная оценка заболеваемости по основ
ным статистическим критериям. Гигиена и санитария.
2018; 97(3): 274-278. DOI: http://dx.doi.org/10.18821/0016-9900-2018-97-3-274-278
9. Neves G, Cole T, Lee J, Bueso T, Shaw C, Montalvan V, Demographic and institutional predictors of stroke hospitaliza
tion mortality among adults in the United States, eNeurologicalSci,Volume 26,2022,100392, ISSN 2405-6502,https://
doi. org/10.1016/j.ensci.2022.100392
10. Pu L, Wang L, Zhang R, Zhao T, Jiang Y, Han L. Projected Global Trends in Ischec Stroke Incidence, Deaths and Dis
ability-Adjusted Life Years From 2020 to 2030.Stroke.2023 May;54(5):1330-1339.doi:10.1161/STROKEAHA.122.04
0073.
11. Ding Q, Liu S, Yao Y, Liu H, Cai T, Han L. Global, Regional, and National Burden of Ischec Stroke, 1990-2019. Neurology. 2022 Jan 18;98(3):e279-e290.doi:10.1212/WNL.0000000000013115.
12. Мачинский П. А., Плотникова Н. А., Ульянкин В. Е., Кемайкин С. П., Рыбаков А. Г. Сравнительная характерис
тика показателей смертности и летальности от ишемического и геморрагического инсультов в России. Известия высших учебных заведений. Поволжский регион.Медицинские науки. – 2019. – № 3 (51). – С. 101–118. –
DOI 10.21685/2072-3032-2019-3-10.
13. Ramalle-Gómara E, Palacios-Castaño , Martínez-Ochoa E,Quiñones-Rubio C, Julian-Villaverde FJ, Marzo-Sola ME.
Trends in stroke mortality in La Rioja (Spain) from 1999 to 2022. J Stroke Cerebrovasc Dis. 2023 Nov;32(11):107334.
doi: 10.1016/j.jstrokecerebrovasdis.2023.107334.
14. Ananth CV, Brandt JS, Keyes KM, Graham HL, Kostis JB, Kostis WJ. Epideology and trends in stroke mortality in the
USA, 1975-2019. Int J Epideol. 2023 Jun 6;52(3):858-866. doi: 10.1093/ije/dyac210. PD: 36343092
15. Wu YY, Chen PY, Wu CC, Chen HJ, Liang CL, Lee YC, et al. Long-term mortality rates of young stroke in Taiwan: A
decade-long epideology population-based study. Eur Stroke J. 2022 Dec;7(4):447-455. doi: 10.1177/239698732211152
68.
16. Admin. (2024, January 29). Главная. События - Центр Анализа Политики Здравоохранения. http://hpac.kg/ru/category/%D1%81%D0%BE%D0%B1%D1%8B%D1%82%D0%B8%D1% 8F/
17. Stroke in Kyrgyzstan. See the total deaths and age adjusted death rate for Stroke Kyrgyzstan. https://www.worldlifeexpectancy.com/kyrgyzstan-stroke
18. Клочихина О.А., Шпрах В.В., Стаховская Л.В., Полунина Е.А. Анализ среднемноголетней заболеваемости и смертности от инсульта в регионах Российской Федерации, вошедших в федеральную программу реорганизации помощи пациентам с инсультом. Журнал неврологии и психиатрии им. С.С. Корсакова. 2020;120(1 2 вып. 2):37–
41. https://doi.org/10.17116/jnevro202012012237
19. Moraes MA, Jesus PAP, Muniz LS, Costa GA, Pereira LV, Nascimento LM, Teles CAS, Baccin CA, Mussi FC. Ischec
stroke mortality and time for hospital arrival: analysis of the first 90 days. Rev Esc Enferm USP. 2023 Apr14;57:e20220309. doi: 10.1590/1980-220X-REEUSP-2022-0309en. PD: 3705859320. Ilut S, Vesta SC, Vacaras M, Muresanu VA. Predictors of Short-Term Mortality in Patients with Ischec Stroke. Medicina (Kaunas). 2023 Jun 13;59 (6): 1142. doi: 10.3390/medicina59061142. PD: 37374346
21. Namale, G., Kamacooko, O., Makhoba, A. et al. Predictors of 30-day and 90-day mortality among hemorrhagic and ischec stroke patients in urban Uganda: a prospective hospital-based cohort study. BMC Cardiovasc Disord 20, 442
(2020). https://doi.org/10.1186/s12872-020-01724-6
22. Рамазанов Г.Р., Магомедов Т.А., Хамидова Л.Т., Рыбалко Н.В., Петриков С.С., Шамалов Н.А. Этиология криптогенного инсульта. Журнал им. Н.В. Склифосовского Неотложная медицинская помощь. 2019;8(3):302–314
https://doi.org/10.23934/2223-9022-2019-8-3-302-314.

Цитата үчүн

Ырысова М.Б., Ырысов К.Б.,Тойчибаева Р.И., Аблабекова М.М.Кыргыз Республикасында мээ инсультуна чалдыгуунун жана өлүмдүн динамикасын баалоо. "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 2, б. 133-139.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.19.133.139

Көрүүлөр: 938
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support