Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасында полиомиелитке жана курч шал оорусуна эпидкөзөмөлдүн натыйжалуулугун баалоо

Кыргыз Республикасында полиомиелитке жана курч шал оорусуна эпидкөзөмөлдүн натыйжалуулугун баалоо
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Кыргыз Республикасындагы курч шал оорусуна мониторинг жүргүзүү полиомиелиттин шектүү учурларын аныктоого жана полио- миелиттин айлануусу мүмкүн болгон аймактарды аныктоого багытта- лган. 2021-жылы коңшу өлкөдө 2-типтеги полиовирустун чыгышы Кыргызстан үчүн да коркунуч туудурат, бул системанын күчтүү жана алсыз жактарын аныктоо үчүн иликтөөнү, эпидемиологиялык көзөмөл системасын баалоону талап кылат. Изилдөө методдору жана максаты- Курч шал жана полиомиелитти көзөмөлдөө тутумун баалоонун максаты-тутумдун маанилүүлүгүн аныктоо, күчтүү жана алсыз жактарын аныктоо жана тутумду өркүндөтүү боюнча сунуштарды иштеп чыгуу. Баалоо 2011-жылдан 2022-жылга чейин курч шал оорусунун учурларынын каттоо журнал- дарындагы жана маалыматтар базасындагы маалыматтарды колдонуу менен жетекчилик боюнча сүрөттөөчү-кросс-секциялык методдун жар- дамы менен жүр гүзүлдү. Натыйжалар. Курч шал оорусунун эпидкөзөмөл системасы 1997- жылы киргизилген жана курч шал оорусунун учурларына мониторинг жүргүзүү, эмдөө менен алектенет. Коңшу республикада 2020-2021- жылдардагы өзгөчө кырдаал учурунда система полиовирустун жугуу белгилерин аныктоо үчүн жогорку даярдыктагы абалга келтирилген, мында курч шал оорусун аныктоо индикатору 15 жашка чейинки 1000 00 балдар арасында 1 учурдан тартып 2 учурга чейин көтөрүлгөн. Си- стема өлкөнүн бардык аймактарында иштейт, улуттук деңгээлде орто эсеп менен 15 жашка чейинки 100 000 балага 1,4 төн 4,5ке чейин курч шал оорусунун учурларын аныктайт. Бирок 2021-2022-жылдарга суб- регионалдык деңгээлде 5/9 жана 2/9 региондордо курч шал оорусун аныктоо көрсөткүчтөрү талап кылынган индикаторлордон төмөн бол- гон. Мындан тышкары, 2021-2022-жылдары нөлдүк аныктоо ме нен "унчукпаган аймактар" бар. 2022-жылы курч шал оорусунун учурларын өз убагында аныктоо 69% ды түздү, үлгүлөрдү өз убагында алуу 77% га барабар. Жыйынтыгы. Кыргыз Республикасында курч шал оорусуна эпидкө зөмөлдөө системасы жөнөкөй, ийкемдүү, бирок өз убагында эмес бо луп саналат. Системада курч шал оорусун табуу индикаторуна жети шүү үчүн активдүү айкындоону күчөтүү зарыл. Курч шал оорусунун симптомдору пайда болгон учурда медициналык уюмдарга эрте кай- рылуу үчүн калк арасында санитардык агартуу ишин активдештирүү керек.

Авторлор жөнүндө

Даданова Гулзада Сапарбековна, врач эпидемиолог Республиканский центр иммунопрофилактики Министерства здравоох ранения, Бишкек, Кыргызская Республика
Кубатова Айсулуу Кубатовна, аспирант Национального института общественного здоровья, Бишкек, Кыргызская Республика

Набирова Диляра Азизовна, доктор медицинских наук, Старший советник по прикладной эпидемиологии, Программы обучения эпидемиологии в Центральной Азии в Центре по контролю и профилактике заболеваний США, Алмата, Республика Казахстан

Хорт Роберта, Резидент-советник по полевой эпидемиологии Программа обучения полевой эпидемиологии в Центральной Азии Региональное отделение Центра по контролю и профилактике заболеваний США в Центральной Азии, Алматы, Республика Казахстан

Ишенапысова Гульбара Сатыгуловна, директор Республиканского центра иммунопрофилактики Министерства здравоохранения, Бишкек, Кыргызская Республика

Оторбаева Динагул Сатаровна, начальник Управления профилактики инфекционных паразитарных заболеваний и эпидемиологического надзора, Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора, Бишкек, Кыргызская Республика

Dadanova Gulzada Saparbekovna, epidemiologist, Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Kubatova Aisulu Kubatovna, graduate student of the National Institute of Public Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Nabirova Dilyara Azizovna, Doctor of Medical Sciences,Senior Advisor for Applied Epidemiology,Central Asia Epidemiology Training Programs at the USA Centers for Disease Control and Prevention, Almaty, Republic of Kazakhstan
Roberta Horth, Resident Advisor for Field Epidemiology Central Asia Field Epidemiology Training Program USA Centers for Disease Control and Prevention Central Asia Regional Office, Almaty, Republic of Kazakhstan
Ishenapysova Gulbara Satygulovna, Director of the Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Otorbaeva Dinagul Satarovna,  Head of the Department of Prevention of Infectious Parasitic Diseases and Epidemiological Surveillance, Department of Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveillance, Bishkek, Kyrgyz Republic

Даданова Гүлзада Сапарбековна, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Кубатова Айсулу Кубатовна, Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун аспиранты, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Набирова Диляра Азизовна, медицина илимдеринин доктору, АКШнын Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы эпидемиологиялык окуу программалары боюнча прикладдык эпидемиология боюнча улук кеңешчиси, Алматы, Казакстан Республикасы
Роберта Хорт, Талаа эпидемиологиясынын Борбордук Азиядагы Талаа эпидемиологиясын окутуу программасы боюнча резидент кеңешчиси, АКШ Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы аймактык кеңсеси, Алматы, Казакстан Республикасы
Ишенапысова Гүлбара Сатыгуловна, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Оторбаева Динагүл Сатаровна, Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин Жугуштуу мите ооруларды алдын алуу жана эпидемиологиялык көзөмөлдөө бөлүмүнүн башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].

8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].
8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].
8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

Для цитирования

Даданова Г.С., Кубатова А.К., Набирова Д.А., Хорт Р., Ишепасова Г.С., Оторбаева Д.С.Оценка эффективности эпиднадзора за полиомиелитом и острыми вялыми параличами в Кыргызской Республике. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 2, с. 173-182.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

For citation

Dadanova G.S., Kubatova A.K., Nabirova D.A., Hort R., G.S. Ishenapisova, D.S.Otorbaeva. Assessment of the effectiveness of poliomyelitis and acute flaccid paralysis surveillance in the Kyrgyz Republic. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.2, p. 173-182. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

Цитата үчүн

Даданова Г.С., Кубатова А.К., Набирова Д.А., Хорт Р., Ишепасова Г.С., Оторбаева Д.С. Кыргыз Республикасында полиомиелитке жана курч шал оорусуна эпидкөзөмөлдүн натыйжалуулугун баалоо. "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 2, б. 173-182.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

Авторлор Даданова Г.С., Кубатова А.К., Набирова Д.А., Хорт Р., Ишенапысова Г.С., Оторбаева Д.С.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182
Беттер 173-182
Негизги сөздөр Эмдөө, Курч шал оорусу, Полиомиелит, Полиомиелит инфекциясы, Байкоо
Орусча
Об авторах

Даданова Гулзада Сапарбековна, врач эпидемиолог Республиканский центр иммунопрофилактики Министерства здравоох ранения, Бишкек, Кыргызская Республика
Кубатова Айсулуу Кубатовна, аспирант Национального института общественного здоровья, Бишкек, Кыргызская Республика

Набирова Диляра Азизовна, доктор медицинских наук, Старший советник по прикладной эпидемиологии, Программы обучения эпидемиологии в Центральной Азии в Центре по контролю и профилактике заболеваний США, Алмата, Республика Казахстан

Хорт Роберта, Резидент-советник по полевой эпидемиологии Программа обучения полевой эпидемиологии в Центральной Азии Региональное отделение Центра по контролю и профилактике заболеваний США в Центральной Азии, Алматы, Республика Казахстан

Ишенапысова Гульбара Сатыгуловна, директор Республиканского центра иммунопрофилактики Министерства здравоохранения, Бишкек, Кыргызская Республика

Оторбаева Динагул Сатаровна, начальник Управления профилактики инфекционных паразитарных заболеваний и эпидемиологического надзора, Департамента профилактики заболеваний и государственного санитарно-эпидемиологического надзора, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS) 

Список литературы

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].

8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

Для цитирования

Даданова Г.С., Кубатова А.К., Набирова Д.А., Хорт Р., Ишепасова Г.С., Оторбаева Д.С.Оценка эффективности эпиднадзора за полиомиелитом и острыми вялыми параличами в Кыргызской Республике. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 2, с. 173-182.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

Англисче
About authors

Dadanova Gulzada Saparbekovna, epidemiologist, Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Kubatova Aisulu Kubatovna, graduate student of the National Institute of Public Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Nabirova Dilyara Azizovna, Doctor of Medical Sciences,Senior Advisor for Applied Epidemiology,Central Asia Epidemiology Training Programs at the USA Centers for Disease Control and Prevention, Almaty, Republic of Kazakhstan
Roberta Horth, Resident Advisor for Field Epidemiology Central Asia Field Epidemiology Training Program USA Centers for Disease Control and Prevention Central Asia Regional Office, Almaty, Republic of Kazakhstan
Ishenapysova Gulbara Satygulovna, Director of the Republican Center for Immunoprophylaxis of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Otorbaeva Dinagul Satarovna,  Head of the Department of Prevention of Infectious Parasitic Diseases and Epidemiological Surveillance, Department of Disease Prevention and State Sanitary and Epidemiological Surveillance, Bishkek, Kyrgyz Republic

References

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].
8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

For citation

Dadanova G.S., Kubatova A.K., Nabirova D.A., Hort R., G.S. Ishenapisova, D.S.Otorbaeva. Assessment of the effectiveness of poliomyelitis and acute flaccid paralysis surveillance in the Kyrgyz Republic. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.2, p. 173-182. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Даданова Гүлзада Сапарбековна, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун эпидемиологу, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Кубатова Айсулу Кубатовна, Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун аспиранты, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Набирова Диляра Азизовна, медицина илимдеринин доктору, АКШнын Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы эпидемиологиялык окуу программалары боюнча прикладдык эпидемиология боюнча улук кеңешчиси, Алматы, Казакстан Республикасы
Роберта Хорт, Талаа эпидемиологиясынын Борбордук Азиядагы Талаа эпидемиологиясын окутуу программасы боюнча резидент кеңешчиси, АКШ Ооруларды көзөмөлдөө жана алдын алуу борборлорунун Борбордук Азиядагы аймактык кеңсеси, Алматы, Казакстан Республикасы
Ишенапысова Гүлбара Сатыгуловна, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Республикалык иммунопрофилактика борборунун директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Оторбаева Динагүл Сатаровна, Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаментинин Жугуштуу мите ооруларды алдын алуу жана эпидемиологиялык көзөмөлдөө бөлүмүнүн башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Н. И. Брико и В. И. Покровский Эпидемиология, Учебник. [Online]. Available: www.geotar-med.ru [Н. I. Briko
and V. I. Pokrovsky Epidemiology, Textbook.]
2. Стратегия по завершению ликвидации полиомиелита на 2019-2023гг. Ликвидация, интеграция, сертификация
и контейнмент. [Polio eradication completion strategy for 2019-2023. Eradication, Integration, Certification and Con
tainment]
3. Стандарты эпиднадзора за управляемыми инфекциями, ВОЗ, 2018 год. [Surveillance Standards for Managed Infections, WHO, 2018]
4. Принятие комплексных мер реагирования на вспышку позволило остановить распространение полиомиелита
в Таджикистане. Accessed: Feb. 24, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/europe/ru/news/item/28-04-2022-
comprehensive-outbreak-response-successfully-stops-spread -of-polio-in-tajikistan [A comprehensive response to the
outbreak halted the spread of polio in Tajikistan.]
5. Updated Guidelines for Evaluating Public Health Surveillance Systems. Accessed: Jan. 22, 2024. [Online]. Available:
https://www.cdc.gov/mmwr/preview/mmwrhtml/rr5013a1.htm
6. Приказ МЗ КР от 06.04.2021г, об активизации системы эпидемиологического надзора за острыми вялыми пара
личами/полиомиелитом в условиях чрезвычайной ситуации 2-го уровня сложности в области общественного
здравоохранения имеющей международное значение, и проведении кампании наверстывающей иммунизации в
Кыргызской Республике. [Order of the MoH of KR dated 06.04.2021, on activation of the system of epidemiological
surveillance of acute flaccid paralysis/polio in the conditions of the emergency of the 2nd level of complexity in the field
of public health of international importance, and implemen tation of catch-up immunization campaign in the Kyrgyz Re
public.]
7. И. К. Бессергенева, А. В. Слободенюк, В. И. Чирков, и В.К. Слободенюк, Актуальные вопросы частной эпидемиологии. Полиомиелит и энтеровирусные инфекции: тактика эпидемиологического надзора в пост сертификационный период. Эпидемический процесс энтеровирусных инфекций при смене этиологически значимых типов энтеровирусов, номер 2, 1–2, 2012. [I.K. Bessergeneva, A. V. Slobodenyuk, V. I. Chirkov, and V.K. Slobodenyuk, Actual questions of private epidemiology. Poliomyelitis and enterovirus infections: tactics of epidemiologic surveillance in the post-certification period epidemic process of enterovirus infections in change of etiologically significant enterovirus types, no. 2, 1-2, 2012.].
8. Приказ МЗ №1103 от 13.08.21г. Об утверждении эпидкарт для расследование случаев инфекционных и пара
зитарных заболеваний по республике. [Order of the Ministry of Health No. 1103 of 13.08.21. On approval of epid
cards for investigation of cases of infectious and parasitic diseases in the republic]
9. A. A. Edukugho et al., Innovative strategies developed tomitigate the impact of COVID-19 pandemic on polio surveil
lance in Nigeria, 2020, Pan Afr Med J, vol. 45, no. Suppl 2, 2023, doi: 10.11604/PAMJ.SUPP.2023.45.2.38261.
10. Результаты нового обследования показывают, что системы здравоохранения начинают восстанавливаться после пандемии. Accessed: Feb. 26, 2024. [Online]. Available: https://www.who.int/ru/news/item/02-05-2023-new-surveyresults-show-health-systems-starting-to-recover-from-pandemic [New survey shows health systems beginning to recover from pandemic. Accessed: Feb. 26, 2024.]
11. P. Tushabe et al., Environmental surveillance detects circulating vaccine-derived poliovirus type 2 that was undetectedby acute flaccid paralysis surveillance in 2021 in Uganda, Arch Virol, vol. 168, no. 5, May 2023, doi: 10.1007/S00705-023-05759-W.

Цитата үчүн

Даданова Г.С., Кубатова А.К., Набирова Д.А., Хорт Р., Ишепасова Г.С., Оторбаева Д.С. Кыргыз Республикасында полиомиелитке жана курч шал оорусуна эпидкөзөмөлдүн натыйжалуулугун баалоо. "Кыргызстандын саламаттык сактоо"  илимий-практикалык журналы 2024, № 2, б. 173-182.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.2.6.24.173.182 

Көрүүлөр: 867
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support