Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Жеке лабораториянын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн мониторинг кылуунун жыйынтыктары

Жеке лабораториянын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн мониторинг кылуунун  жыйынтыктары
Полный текст Full text  

Корутунду

Киришүү. Акыркы жылдары медициналык лабораторияларда сапат маселеси барган сайын маанилүү болууда. Эл аралык ISO 15189:2023 "Медициналык лабораториялар. Сапатка жана компетенттүүлүккө талаптар" стандартына ылайык, лабораториялар сапат көрсөткүчтөрүн (СК) иштеп чыгып, жогорку кызмат көрсөтүү деңгээлин жана бейтаптардын коопсуздугун камсыз кылуу үчүн аларды көзөмөлдөп турушу керек. Бул макалада Кыргыз Республикасында иштеп жаткан жеке лабораториянын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн мониторинг кылуунун жыйынтыктары каралат. Изилдөөнүн максаты. Дүйнөлүк Саламаттыкты Сактоо Уюму тарабынан иштелип чыгып, С. Б. Данияров атындагы КММДИде ишке ашырылып жаткан Лабораториялык Лидерлердин Глобалдык Программасы нын (GLLP) алкагында жүргүзүлгөн бул изилдөөнүн максаты — клиникалык-диагностикалык лабораториялардын ишин жакшыртуу үчүн сапат көрсөткүчтөрүн изилдөө, жеке лабораториялардын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн аныктоого жана аларды баалоо критерийлерине бирдиктүү мамиле сунуштоо. Материалдар жана ыкмалар. Изилдөөнү пландаштырууда жеке лабораториянын преаналитикалык, аналитикалык жана постаналитикалык процесстеринин сапат көрсөткүчтөрү тандалып алынган. Лабораториялык маалыматтык системадан (ЛМС) 2022–2024-жылдарга тиешелүү маалыматтар жүктөлүп алынып, Excel-2020 программасы аркылуу таблицалар жана диаграммалар менен статистикалык анализ жүргүзүлгөн. Анализ үчүн лабораториянын 3 негизги сапат көрсөткүчү колдонулган: четке кагылган үлгүлөрдүн пайызы; сыноо мөөнөтү; кардарлардын канааттануусу. Натыйжалар жана талдоо. Лабораториянын аналитикалык процесстерин көзөмөлдөөнүн маанилүү этабы — эң маанилүү сапат көрсөт Жыйынтык. Кыргыз Республикасында сапат көрсөткүчтөрүн тандоого жана аларды баалоого бирдиктүү мамилени аныктаган документтер жана колдонмолор жок. Туберкулез жана ВИЧ инфекцияларын диагностикалоо боюнча лабораторияларда алардын өзгөчөлүктөрүн эске алган сапат көрсөткүчтөрү бар. Бирок ISO 15189 стандарты боюнча аккредитациядан өтүүнү каалаган клиникалык-диагностикалык лабораториялар үчүн кабыл алынган жыйынтык чектери менен аныкталган сапат көрсөткүчтөрү жок.

Авторлор жөнүндө

Акыбаева Жанара Шеркуловна, заведующая лабораторией ОсОО «Интермедикал», Бишкек, Кыргызская Республика

Сапарова Гулбарчын Нуралиевна, врач лаборант Республиканской референс лаборатории Национального центра фтизиатрии, Бишкек, Кыргызская Республика

Курманов Рустам Абдыкайыпович, доктор медицинских наук, профессор, ректор Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Данияро ва, Бишкек, Кыргызская Республика

Адылбаева Венера Абдыгуловна, кандидат медицинских наук, доцент Проректор по учебной и лечебной работе Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Даниярова, Бишкек, Кыргызская Республика

Akybaeva Zhanara Sherkulovna, Laboratory Director, Intermedical LLC, Bishkek, Kyrgyz Republic

Saparova Gulbarchin Nuralievna, Laboratory Assistant, Republican Reference Laboratory, National Center for Phthisiology, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kurmanov Rustam Abdykayipovich, MD, Professor, Rector, S.B. Daniyarov Kyrgyz State Medical Institute for Retraining and Advanced Training, Bishkek, Kyrgyz Republic

Adylbaeva Venera Abdygulovna, MD, Associate Professor, Vice-Rector for Academic and Clinical Affairs, S.B. Daniyarov Kyrgyz State Medical Institute for Retraining and Advanced Training, Bishkek, Kyrgyz Republic

Акыбаева Жанара Шеркуловна, «Интермедикал» ЖЧКсынын лабораториясынын директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Сапарова Гүлбарчын Нуралиевна, Республикалык референт лабораториясынын лаборанты, Улуттук фтизиатрия борборунун Бишкек ш., Кыргыз Республикасы

Курманов Рустам Абдыкайыпович, м.и.д., профессор, ректор, С.Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Адылбаева Венера Абдыгуловна, м.и.д., доцент, окуу жана клиникалык иштер боюнча проректор, С.Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

Для цитирования

Акыбаева Ж.Ш., Сапарова Г.Н., Курманов Р.А., Адылбаева В.А. Обзор результатов мониторинга индикаторов качества на примере частной лаборатории. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 3, с. 170-177. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

For citation

Akybaeva Zh.Sh., Saparova G.N., Kurmanov R.A., Adylbae va V.A.  Overview of monitoring quality indicators in a priva te laboratory. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No., 3 p. 170-177.

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

Цитата үчүн

Акыбаева Ж.Ш., Сапарова Г.Н., Курманов Р.А., Адылбаева В.А. Жеке лабораториянын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн мониторинг кылуунун жыйынтыктары. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 3, б. 170-177. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

Авторлор Акыбаева Ж.Ш., Сапарова Г.Н., Курманов Р.А., Адылбаева В.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.169.176
Беттер 169-176
Негизги сөздөр Клиникалык лабораториялык диагностик, Сапат көрсөткүчтөрү, Тесттин айлануу убактысы, Стандартизация, Стандарт, ISO 15189
Орусча
Об авторах

Акыбаева Жанара Шеркуловна, заведующая лабораторией ОсОО «Интермедикал», Бишкек, Кыргызская Республика

Сапарова Гулбарчын Нуралиевна, врач лаборант Республиканской референс лаборатории Национального центра фтизиатрии, Бишкек, Кыргызская Республика

Курманов Рустам Абдыкайыпович, доктор медицинских наук, профессор, ректор Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Данияро ва, Бишкек, Кыргызская Республика

Адылбаева Венера Абдыгуловна, кандидат медицинских наук, доцент Проректор по учебной и лечебной работе Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Даниярова, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

Для цитирования

Акыбаева Ж.Ш., Сапарова Г.Н., Курманов Р.А., Адылбаева В.А. Обзор результатов мониторинга индикаторов качества на примере частной лаборатории. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызста на» 2025, № 3, с. 170-177. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

Англисче
About authors

Akybaeva Zhanara Sherkulovna, Laboratory Director, Intermedical LLC, Bishkek, Kyrgyz Republic

Saparova Gulbarchin Nuralievna, Laboratory Assistant, Republican Reference Laboratory, National Center for Phthisiology, Bishkek, Kyrgyz Republic

Kurmanov Rustam Abdykayipovich, MD, Professor, Rector, S.B. Daniyarov Kyrgyz State Medical Institute for Retraining and Advanced Training, Bishkek, Kyrgyz Republic

Adylbaeva Venera Abdygulovna, MD, Associate Professor, Vice-Rector for Academic and Clinical Affairs, S.B. Daniyarov Kyrgyz State Medical Institute for Retraining and Advanced Training, Bishkek, Kyrgyz Republic

Full text

PDF (RUS)

References

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

For citation

Akybaeva Zh.Sh., Saparova G.N., Kurmanov R.A., Adylbae va V.A.  Overview of monitoring quality indicators in a priva te laboratory. Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan” 2025, No., 3 p. 170-177.

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Акыбаева Жанара Шеркуловна, «Интермедикал» ЖЧКсынын лабораториясынын директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Сапарова Гүлбарчын Нуралиевна, Республикалык референт лабораториясынын лаборанты, Улуттук фтизиатрия борборунун Бишкек ш., Кыргыз Республикасы

Курманов Рустам Абдыкайыпович, м.и.д., профессор, ректор, С.Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Адылбаева Венера Абдыгуловна, м.и.д., доцент, окуу жана клиникалык иштер боюнча проректор, С.Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институту, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Plebani M, Laposata M, Lundberg GD. The brain-to-brain loop concept for laboratory testing 40 years after its introduction. Am
J Clin Pathol. 2011; 136:829-833. https://doi.org/10.1309/ajcpr28hwhssdnon
2. Марио Плебани, Майкл Л. Астион, Джулиан Варт, Венксан Чен, Сезар А. Де Оливеира Галоро. «Гармонизация индика
торов качества в лабораторной медицине. Предварительный консенсус. Лабораторная служба». #7-2/2018; С.70-77.
https://doi.org/10.1515/cclm-2014-0142
3. Suvorova NV, Andreyeva EO, Koryakina LB. «Comparative assessment of the performance of quality indicators at the extralab
oratory preanalytical stage. Laboratory Service = Laboratornaya sluzhba». 2021;10(3):7–14. (In Russ.).
https://doi.org/10.17116/labs2021100317
4. КМС ISO 15189:2023 «Медицинские лаборатории. Требования к качеству и компетентности». 2022 С.8,14,44
5. Инструмент пошагового внедрения качества в лаборатории ВОЗ https://extranet.who.int/lqsi/ru/content
6. Plebani M. Laboratory errors: How to improve pre- and post-analytical phases? // Biochem Med. -2007; 17:5-9
7. М. Плебани (Mario Plebani) «Выявление и предотвращение ошибок в лабораторной медицине» обзорная статья в Annals
of Clinical Biochemistry #47/2010 C. 101-110.

Цитата үчүн

Акыбаева Ж.Ш., Сапарова Г.Н., Курманов Р.А., Адылбаева В.А. Жеке лабораториянын мисалында сапат көрсөткүчтөрүн мониторинг кылуунун жыйынтыктары. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2025, № 3, б. 170-177. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2025.3.9.17.170.177

Көрүүлөр: 104
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support