Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

COVID-19 пандемиясынын аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна тийгизген таасири

COVID-19 пандемиясынын аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна тийгизген таасири
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Учурда COVID-19 пандемиясы дүйнө жүзү боюнча саламаттыкты сактоо системалары үчүн негизги көйгөйлөрдүн бири болуп саналат. Пандемия учурунда сактык чаралары катары социалдык алыстоо, үйдөн обочолонуу жана амбулатордук кайрылуулардын кыскарышы сексуалдык жана репродуктивдүү ден соолук (СРД) кызматтарынын үзгүлтүккө учурашына алып келди. Тарыхый тажрыйба көрсөткөндөй, пандемия калктын репродуктивдүү ден соолугуна, өзгөчө аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна олуттуу таасирин тийгизиши мүмкүн. Материалдар жана ыкмалар. COVID-19 менен күрөшүү боюнча иш-чаралардын аткарылышы аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна кандай таасир этиши мүмкүн экендигин баалоо үчүн биз ар кандай булактардан алынган маалыматтарды чогулттук: Улуттук статистикалык комитет (Кыргыз Республикасынын Улуттук статистика комитети), Электрондук ден соолук борбору (ЭДБ) Саламаттыкты сактоо министрлигине караштуу Кыргыз Республикасынын Саламаттык сактоо министрлигинин оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл департаменти (ОААжМСЭКД) жана башка ачык маалымат булактары. Ошондой эле Кыргызстанда жана дүйнө жүзү боюнча COVID-19 пандемиясынын аялдардын репродук тивдүү ден соолугуна тийгизген таасирине байланыштуу илимий изилдөөлөргө жана маалыматтарга сереп салынды.Изилдөөлөр Pub Med, Google Scholar жана Кыргызстандын Улуттук медициналык китепканасынын маалымат базалары аркылуу аныкталган. Жыйынтыктары жана талкуулоо. Колдо болгон маалыматтарды талдоонун натыйжасында COVID-19 пандемиясы Кыргызстандагы аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна олуттуу таасирин тийгизгени белгилүү болду. Пандемия маалында медициналык жардамдын жеткиликтүүлүгү аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна да таасирин тийгизген. Көптөгөн аялдар контрацепция жана медициналык жардам сыяктуу керектүү медициналык жардам алууда кыйынчылыктарга туш болушкан. Улуттук статистикалык комитеттин маалыматы бою нча, энелердин өлүмүнүн деңгээлинде Кыргызстан боюнча да, анын айрым аймактарында да олуттуу өзгөрүүлө болгон. Корутунду. Колдо болгон маалыматтардын анализи COVID-19 аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна түз жана кыйыр таасирин тийгизенин тастыктады. Кош бойлуу аялдардын COVID-19дан өлүмү өлкөдөгү энелердин өлүмүнүн жалпы көрсөткүчүн статистикалык жактан олуттуу өзгөрттү. Пандемия ошондой эле контрацепция боюнча кеңеш берүү, каалабаган кош бойлуулукту коопсуз токтотуу, кош бойлуулуктун кыйынчылыктарын диагностикалоо жана дарылоо сыяктуу медициналык кызматтардын жеткиликтүүлүгүнүн кыскарышына да таасирин тийгизди.

Авторлор жөнүндө

Камчыбекова Тахмина Камчыбековна, аспирант, научный сотрудник Республиканского научно-практического центра Инфекционного контроля Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика
Байызбекова Джайнагуль Алчинбековна, доктор медицинских наук, профессор, руководитель Республиканского научно-практического центра Инфекционного контроля Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Kamchybekova Takhmina Kamchybekovna, postgraduate student, researcher at the Republican Scientific and Practical Center for Infection Control of the National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Baiyzbekova Dzhainagul Alchinbekovna, Doctor of Medical Sciences., Professor, Head of the Republican Scientific and Practical Center for Infection Control of the National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

Камчыбекова Тахмина Камчыбековна, аспиранты, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Республикалык инфекциялык контролдоо илимий-практикалык борборунун илимий кызматкери, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Байызбекова Джайнагүл Алчинбековна, медицина илимдеринин доктору, профессор, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Республикалык инфекциялык контролдоо илимий-практикалык борборунун жетекчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
Для цитирования

Камчыбекова Т.К., Байызбекова Д.А. Влияние пандемии COVID-19 на репродуктивное здоровье женщин. Здравоохранение Кыргызстана научно-практический журнал 2024, № 1, с.79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84

For citation
Kamchybekova T.K.,Baiyzbekova D.A.Impact of the COVID -19 pandemic on women's reproductive health. Health care of Kyrgyzstan scientific  and practical journal 2024,No.1,  pp.79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84
Цитата үчүн

Камчыбекова Т.К., Байызбекова Д.А. COVID-19 пандемиясынын аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна тийгизген таасири. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 1, б. 79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84

Авторлор Камчыбекова Т. К., Байызбекова Д.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84
Беттер 79-84
Негизги сөздөр Энелердин өлүмү, СOVID-19 пандемиясы, Репродуктивдүү ден соолук
Орусча
Об авторах

Камчыбекова Тахмина Камчыбековна, аспирант, научный сотрудник Республиканского научно-практического центра Инфекционного контроля Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика
Байызбекова Джайнагуль Алчинбековна, доктор медицинских наук, профессор, руководитель Республиканского научно-практического центра Инфекционного контроля Национального института Общественного здоровья МЗ, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы
  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
Для цитирования

Камчыбекова Т.К., Байызбекова Д.А. Влияние пандемии COVID-19 на репродуктивное здоровье женщин. Здравоохранение Кыргызстана научно-практический журнал 2024, № 1, с.79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84

Англисче
About authors

Kamchybekova Takhmina Kamchybekovna, postgraduate student, researcher at the Republican Scientific and Practical Center for Infection Control of the National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Baiyzbekova Dzhainagul Alchinbekovna, Doctor of Medical Sciences., Professor, Head of the Republican Scientific and Practical Center for Infection Control of the National Institute of Public Health of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic

References
  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
For citation
Kamchybekova T.K.,Baiyzbekova D.A.Impact of the COVID -19 pandemic on women's reproductive health. Health care of Kyrgyzstan scientific  and practical journal 2024,No.1,  pp.79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84
Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Камчыбекова Тахмина Камчыбековна, аспиранты, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Республикалык инфекциялык контролдоо илимий-практикалык борборунун илимий кызматкери, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы
Байызбекова Джайнагүл Алчинбековна, медицина илимдеринин доктору, профессор, Саламаттыкты сактоо министрлигинин Коомдук саламаттык сактоо улуттук институтунун Республикалык инфекциялык контролдоо илимий-практикалык борборунун жетекчиси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер
  1. Атамбаева Р.М., Мингазова Э.Н. Организация охраны репродуктивного здоровья девочек и девушек в Кыргызской Республике на разных этапах ее развития. // Фундаментальные исследования. – 2015. – № 1-7. – С. 1317-1320; URL: https://fundamental-research.ru/ru/article/view?id=37960 (дата обращения: 23.02.2024). Фундаментальные исследования (научный журнал) (fundamental-research.ru)
  2. Всемирная организация здравоохранения «Хронология действий ВОЗ по борьбе с COVID-19.» [World Health Organization "Chronology of WHO's Action against COVID-19]. https://www.who.int/ru/news-room/detail/29-06-2020-covidtimeline
  3. Международное исследование сексуального и репродуктивного здоровья (I-SHARE-1): многострановой анализ взрослых из 30 стран до и во время начальной волны COVID-19. [International Study of Sexual and Reproductive Health (I-SHARE-1): a multi-country analysis of adults from 30 countries before and during the initial COVID-19 wave]. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/34704103/; https://academic.oup.com/cid/article/75/1/e991/6523817?login=false
  4. Отчет по результатам исследования Влияние COVID-19 на положение женщин и мужчин в Кыргызской Республике Оперативный гендерный анализ.- - 67 с. (Otchet-OGA-posledstviya-COVID-19-Kyrgyzstan-15-maya.docx (live.com))
  5. Влияние пандемии COVID-19 на сексуально репродуктивное здоровье женщин Кыргызской Республики. [Impact of the COVID-19 pandemic on the sexual reproductive health of women in the Kyrgyz Republic]. -Кыргызстан 2021. -29 с. https://kyrgyzstan.unfpa.org/sites/default/files/pubpdf/vliyanie_pandemii_russ.pdf
  6. Аманбеков Э.Б., Байызбекова Д.А., Абдиразаков Н.А., Камчыбекова Т. К. Влияние COVID-19 на предоставление акушерско-гинекологических услуг женщинам. Здравоохранение Кыргызстана 2023, № 1, с. 35 -42. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2023.1.2.4.35.42
Цитата үчүн

Камчыбекова Т.К., Байызбекова Д.А. COVID-19 пандемиясынын аялдардын репродуктивдүү ден соолугуна тийгизген таасири. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 1, б. 79-84. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.1.3.11.79.84

Көрүүлөр: 116
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support