Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Кыргыз Республикасынын Республикалык кан борборундагы донорлордо бруцеллезду аныктоонун ар кандай ыкмаларынын натыйжалуулугун салыштырып баалоо

Кыргыз Республикасынын Республикалык кан борборундагы донорлордо бруцеллезду аныктоонун ар кандай ыкмаларынын натыйжалуулугун салыштырып баалоо
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Бул макалада Бруцеллезго текшерилген 23 788 донордук кандын үлгүсүнө ретроспективдүү талдоо жүргүздүлдү жана донордук кандан бруцеллезду аныктоонун натыйжалуу диагностикалык ыкмасы сунушталды. Иштин максаты донордук кандын үлгүсүн бруцеллезго текшерүүнүн натыйжалуу ыкмасын иштеп чыгуу жана практикага киргизүү болуп саналат. Материалдар жана ыкмасы. Изилдөөнүн материалдары Бишкек шаарындагы Республикалык кан борборунун клиникалык-иммунологиялык лабораториясы тарабынан 23788 донордук кан сывороткасынын үлгүсүн бруцеллезго изилденген маалымат базасы болгон. Документте изилдөөнүн натыйжаларына ретроспективдүү талдоо берилген. Бруцеллезду аныктоонун эки ыкмасы колдонулган: биринчиси – Хеддельсон реакциясы, экинчиси – Бруцелла гель-тест Кумбс карталары. Натыйжалар жана талкуулоо. Донордук кан үлгүлөрүнүн сывороткалары эки ыкма менен изилденген: 1 -ыкма - Хеддельсон пластинка реакциясы, анда, Алмата чумага каршы институту чыгарган агглютинация реакциясы үчүн суюк бруцеллез диагностикуму колдонулган; - 2-ыкма – бруцеллезду аныктоо үчүн «Бруцелла Кумбс гель-тест» гелдик карталары колдонулган. 2023-жылдын 1-жарым жылдыгында Хедделсон реакциясы менен 11577 донордук сыворотканын үлгүлөрү изилденди, анын ичинен 302 оң жыйынтык болду, бул 3%ды түздү, ал эми 2024-жылдын 1-жарым жылдыгында 12211 донордук сыворотканын үлгүлөрү Бруцелла гелинин жардамы менен изилденди, анын ичинен 256 оң жэыйынтык берди, же 2% түздү. Хеддельсон реакциясы бруцеллездун тез диагностикалык ыкмасы болуп саналат. Аны аткаруу абдан жөнөкөй, көп убакытты талап кылбайт жана өзгөчө шарттарды да талап кылбайт. Оорунун алгачкы күндөрүнөн баштап колдонсо болот. Бул ыкманын кемчилиги "жалган оң" натыйжалардын пайызынын көп болушу. Бирок, техниканын жөнөкөйлүгү жана ылдамдыгы "жалган оң" жыйынтыкты көп берип, бул адамдарды кылдат текшерүү үчүн дагы кайрадан текшерилүүгө муктаж кылат. Изилдөөнүн максималдуу узактыгы - 8 мүнөт. «Бруцелла Кумбс» гелдик тест картасы адамдын кан сыворотусунда бруцеллага каршы антителолорду тез жана так аныктоого мүмкүндүк берет. Ал Кумбс сыноо ыкмасы менен айкалышкан гелдин молекулярдык элегинин принцибине негизделген. Бул ыкма изилдөөнүн жөнөкөйлүгү, ишке ашыруу ылдамдыгы, ошондой эле стандартташтыруу мүмкүнчүлүгү менен мүнөздөлөт. Изилдөөнүн натыйжасы 30 мүнөттөн кийин эле чыгат, ал салттуу методдорго (18-24 саатка чейин инкубацияны талап кылган) караганда бир топ жакшыраак. Аныктоону өткөрүп жибербөө үчүн аз потенциалдуу антителолорду аныктоого жөндөмдүү. Бир эле учурда IgM/IgG/ IgA аныктоо курч/өнөкөт инфекцияны аныктоого мүмкүндүк берет. Натыйжаларды кийинчерээк колдонуу үчүн сактап койсо болот. Жыйынтыгы. Ошентип, бруцеллезге донордук канды изилдөөнү «Бруцелла Кумбс» гелдик тесттик картасы менен жүргүзүү сунушталат, анткени сезгичтиги 98,6%, өзгөчөлүгү 98% түзөт. Жыйынтыкты окуганга да жөнөкөй, визуалдык түрдө да бааласа болот. Бул изилдөө адам факторунан улам ката кетирүү коркунучун жок кылат.

Авторлор жөнүндө

Карабаев Бакыт Байсалбекович, кандидат медицинских наук, директор Республиканского центра крови, Бишкек, Кыргызская Республика

Боржиев Урматбек Арстанбекович, кандидат медицинских наук, директор Жалал-Абадского областного центра крови, Жалал-Абад, Кыргызская Республика
Акматова Бегайым Акбагышевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедра профессорского цикла по ВИЧ инфекции Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации имени С. Б. Даниярова, Бишкек, Кыргызская Республика

Karabaev Bakyt Baysalbekovich, Candidate of Medical Sciences,director Republican Blood Center, Bishkek, Kyrgyz Republic

Borjiev Urmatbek Arstanbekovich, Candidate of Medical Sciences, director Jalal-Abad Regional Blood Center, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic

Akmatova Begayim Akbagyshevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, Department of the Professorial Cycle on HIV Infection, Kyrgyz State Medical Institute of Retraining and Advanced Training named after S. B. Daniyarov, Bishkek, Kyrgyz Republic

 

Карабаев Бакыт Байсалбекович, медицина илимдеринин кандидаты, Республикалык кан борборунун директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Боржиев Урматбек Арстанбекович, медицина илимдеринин кандидаты, Жалал-Абад областтык кан борборунун директору, Кыргыз Республикасы, Жалал-Абад шаары
Акматова Бегайым Акбагышевна, медицина илимдеринин кандидаты, С.Б.Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институтунун ВИЧ инфекциясы боюнча профессордук цикл кафедрасынын доценти, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Цирельсон Л.Е. Бруцеллез в России: профессиональные заболевания и трудовой прогноз / Л.Е. Цирельсон, М.М. Же
лудков // Эпид. инф. бол. – 2011. - № 5. С. 43-47.
2. Лямкин Г.И., Пономаренко Д.Г., Худолеев А.А., Вилинская С.В. и др. Эпидемическая ситуация по бруцеллезу в Рос
сийской Федерации и государствах - участниках Содружества Независимых Государств // Инфекционные болезни: но
вости, мнения, обучение. 2016. № 1. С. 68-74.
3. Желудков М.М. Бруцеллёз в России: современная эпидемиология и лабораторная диагностика: Автореф. дис. … докт.
мед. наук. – М., 2009. – 50 с.
4. Лабораторная диагностика опасных инфекционных болезней. Практическое руководство / под ред. В.В. Кутырева. –
Изд. 2-е, перераб. и доп. – М.: Шико, 2013. – 560 с
5. Методические указания «Профилактика и лабораторная диагностика бруцеллеза людей» (МУ 3.1.7.1189-03).
6. Методические указания «Порядок организации и проведения лабораторной диагностики бруцеллеза для лабораторий
территориального, регионального и федерального уровней» (МУК 4.2.3010-12).
7. Методические указания «Определение чувствительности возбудителей опасных бактериальных инфекций (чумы, си
бирской язвы, холеры, туляремии, бруцеллеза, сапа и мелиоидоза) к антибактериальным препаратам» (МУК 4.2.2495-
09).
8. «Руководство по вакцинопрофилактике особо опасных инфекций» (раздел «Вакцинопрофилактика бруцеллеза»)/ Под
ред. профессора И.В. Борисевича, профессора И.В. Дармова. – Киров:ООО «Кировская областная типография», 2011 г.
9. «Лабораторная диагностика опасных инфекционных болезней. Практическое руководство» / Под редакцией академика
РАМН Г.Г. Онищенко, академика РАМН В.В. Кутырева. – Издание 2-е, переработанное и дополненное. – 2013. – М.:
Шико. – 560 с.

 

1. Tsirelson L.E. Brucellosis in Russia: occupational diseases and labor prognosis / L.E. Tsirelson, M.M. Zheludkov // Epid. inf. bol. - 2011. - No. 5. P. 43-47.
2. Lyamkin G.I., Ponomarenko D.G., Khudoleev A.A., Vilinskaya S.V. et al. Epidemiological situation for brucellosis in the Russian Federation and the member states of the Commonwealth of Independent States // Infectious diseases: news, opinions, training. 2016. No. 1. P. 68-74.
3. Zheludkov M.M. Brucellosis in Russia: modern epidemiology and laboratory diagnostics: Abstract of a PhD thesis. – M., 2009. – 50 p.
4. Laboratory diagnostics of dangerous infectious diseases. Practical guide / edited by V.V. Kutyrev. –
2nd edition, revised and enlarged. – M.: Shiko, 2013. – 560 p.
5. Methodical instructions “Prevention and laboratory diagnostics of brucellosis in humans” (MU 3.1.7.1189-03).
6. Methodical instructions “Procedure for organizing and conducting laboratory diagnostics of brucellosis for laboratories at the territorial, regional and federal levels” (MUK 4.2.3010-12).
7. Guidelines for Determining the Sensitivity of Pathogens of Dangerous Bacterial Infections (Plague, Anthrax, Cholera, Tularemia, Brucellosis, Glanders, and Melioidosis) to Antibacterial Drugs (MUK 4.2.2495-09).
8. Guidelines for Vaccination Prevention of Particularly Dangerous Infections (Section Vaccination Prevention of Brucellosis) / Edited by Professor I.V. Borisevich, Professor I.V. Darmov. - Kirov: OOO Kirovskaya Oblastnaya Typographiya, 2011.
9. Laboratory Diagnostics of Dangerous Infectious Diseases. A Practical Guide / Edited by Academician of the Russian Academy of Medical Sciences G.G. Onishchenko, Academician of the Russian Academy of Medical Sciences V.V. Kutyrev. - 2nd edition, revised and supplemented. – 2013. – M.: Shiko. – 560 p.

1. Цирельсон Л.Е. Россияда бруцеллез: кесиптик оорулар жана эмгек прогноз / L.E. Цирельсон, М.М. Ошол эле
Людков // Эпид. inf. бол. – 2011. - № 5. С. 43-47.
2. Лямкин Г.И., Пономаренко Д.Г., Худолеев А.А., Вилинская С.В. Россиядагы бруцеллездун эпидемиялык абалы
Россия Федерациясы жана Көз карандысыз Мамлекеттер Шериктештигине мүчө мамлекеттер // Жугуштуу оорулар: бирок
жаңылыктар, пикирлер, тренинг. 2016. № 1. С. 68-74.
3. Желудков М.М. Россиядагы бруцеллез: заманбап эпидемиология жана лабораториялык диагностика: Автореферат. дис. ... док.бал. Sci. – М., 2009. – 50 б.
4. Коркунучтуу жугуштуу оорулардын лабораториялык диагностикасы. Практикалык колдонмо / ред. В.В. Кутырева. –
Эд. 2, кайра каралган жана кошумча – М.: Шико, 2013. – 560 с.
5. «Адамдарда бруцеллездун алдын алуу жана лабораториялык диагностикасы» (МУ 3.1.7.1189-03).
6. «Лабораториялар үчүн бруцеллездун лабораториялык диагностикасын уюштуруунун жана жүргүзүүнүн тартиби
аймактык, аймактык жана федералдык деңгээлдер» (MUK 4.2.3010-12).
7. «Кооптуу бактериялык инфекциялардын (чума, си) козгогучтарынын сезгичтигин аныктоо.
бир жарасы, холера, туляремия, бруцеллез, бездер жана мелиоидоз) антибактериалдык дарыларга" (MUK 4.2.2495-
09).
8. «Өзгөчө коркунучтуу инфекциялардын вакциналык профилактикасы боюнча колдонмо» («Бруцеллезге каршы вакциналык профилактика» бөлүмү) / Төмөндө ред. Профессор И.В. Борисевич, профессор И.В. Дармова. – Киров: Киров райондук басмаканасы ЖЧКсы, 2011-ж.
9. «Кооптуу жугуштуу оорулардын лабораториялык диагностикасы. Практикалык колдонмо» / Академик RAMS G.G. Онищенко, Россиянын медицина илимдер академиясынын академиги В.В. Кутырева. – 2-басылышы, кайра каралган жана кеңейтилген. – 2013. – М.:Чико. – 560 с.

Для цитирования

Карабаев Б.Б., Боржиев У.А., Акматова Б.А. Сравнительная оценка эффективности различных методов диагностики бруцеллеза у доноров крови в Республиканском Центре крови Кыргызской Республики. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 3, с.62-67.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

For citation

Karabaev B.B., Borzhiev U.A., Akmatova B.A. Comparativeas sessment of the effectiveness of various methods for
diag nosing brucellosis in blood donors at the Republican Blood Center of the Kyrgyz Republic. Scientific and practi
cal journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.3, p.62-67. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

Цитата үчүн

Карабаев Б.Б., Боржиев У.А., Акматова Б.А. Кыргыз Республикасынын Республикалык кан борборундагы донорлордо бруцеллезду аныктоонун ар кандай ыкмаларынын натыйжалуулугун салыштырып баалоо. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 3, б. 62-67 https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

Авторлор Карабаев Б.Б. , Боржиев У.А., Акматова Б.А.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67
Беттер 62-67
Негизги сөздөр Инфекция, Диагностика, Бруцеллёз, Баалоо, Донор, Бруцелла, Кумбс гель-тести, Лаборатория, Серологиялык, Сезгичтик
Орусча
Об авторах

Карабаев Бакыт Байсалбекович, кандидат медицинских наук, директор Республиканского центра крови, Бишкек, Кыргызская Республика

Боржиев Урматбек Арстанбекович, кандидат медицинских наук, директор Жалал-Абадского областного центра крови, Жалал-Абад, Кыргызская Республика
Акматова Бегайым Акбагышевна, кандидат медицинских наук, доцент кафедра профессорского цикла по ВИЧ инфекции Кыргызского государственного медицинского института переподготовки и повышения квалификации имени С. Б. Даниярова, Бишкек, Кыргызская Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Цирельсон Л.Е. Бруцеллез в России: профессиональные заболевания и трудовой прогноз / Л.Е. Цирельсон, М.М. Же
лудков // Эпид. инф. бол. – 2011. - № 5. С. 43-47.
2. Лямкин Г.И., Пономаренко Д.Г., Худолеев А.А., Вилинская С.В. и др. Эпидемическая ситуация по бруцеллезу в Рос
сийской Федерации и государствах - участниках Содружества Независимых Государств // Инфекционные болезни: но
вости, мнения, обучение. 2016. № 1. С. 68-74.
3. Желудков М.М. Бруцеллёз в России: современная эпидемиология и лабораторная диагностика: Автореф. дис. … докт.
мед. наук. – М., 2009. – 50 с.
4. Лабораторная диагностика опасных инфекционных болезней. Практическое руководство / под ред. В.В. Кутырева. –
Изд. 2-е, перераб. и доп. – М.: Шико, 2013. – 560 с
5. Методические указания «Профилактика и лабораторная диагностика бруцеллеза людей» (МУ 3.1.7.1189-03).
6. Методические указания «Порядок организации и проведения лабораторной диагностики бруцеллеза для лабораторий
территориального, регионального и федерального уровней» (МУК 4.2.3010-12).
7. Методические указания «Определение чувствительности возбудителей опасных бактериальных инфекций (чумы, си
бирской язвы, холеры, туляремии, бруцеллеза, сапа и мелиоидоза) к антибактериальным препаратам» (МУК 4.2.2495-
09).
8. «Руководство по вакцинопрофилактике особо опасных инфекций» (раздел «Вакцинопрофилактика бруцеллеза»)/ Под
ред. профессора И.В. Борисевича, профессора И.В. Дармова. – Киров:ООО «Кировская областная типография», 2011 г.
9. «Лабораторная диагностика опасных инфекционных болезней. Практическое руководство» / Под редакцией академика
РАМН Г.Г. Онищенко, академика РАМН В.В. Кутырева. – Издание 2-е, переработанное и дополненное. – 2013. – М.:
Шико. – 560 с.

 

Для цитирования

Карабаев Б.Б., Боржиев У.А., Акматова Б.А. Сравнительная оценка эффективности различных методов диагностики бруцеллеза у доноров крови в Республиканском Центре крови Кыргызской Республики. Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана» 2024, № 3, с.62-67.https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

Англисче
About authors

Karabaev Bakyt Baysalbekovich, Candidate of Medical Sciences,director Republican Blood Center, Bishkek, Kyrgyz Republic

Borjiev Urmatbek Arstanbekovich, Candidate of Medical Sciences, director Jalal-Abad Regional Blood Center, Jalal-Abad, Kyrgyz Republic

Akmatova Begayim Akbagyshevna, Candidate of Medical Sciences, Associate Professor, Department of the Professorial Cycle on HIV Infection, Kyrgyz State Medical Institute of Retraining and Advanced Training named after S. B. Daniyarov, Bishkek, Kyrgyz Republic

 

References

1. Tsirelson L.E. Brucellosis in Russia: occupational diseases and labor prognosis / L.E. Tsirelson, M.M. Zheludkov // Epid. inf. bol. - 2011. - No. 5. P. 43-47.
2. Lyamkin G.I., Ponomarenko D.G., Khudoleev A.A., Vilinskaya S.V. et al. Epidemiological situation for brucellosis in the Russian Federation and the member states of the Commonwealth of Independent States // Infectious diseases: news, opinions, training. 2016. No. 1. P. 68-74.
3. Zheludkov M.M. Brucellosis in Russia: modern epidemiology and laboratory diagnostics: Abstract of a PhD thesis. – M., 2009. – 50 p.
4. Laboratory diagnostics of dangerous infectious diseases. Practical guide / edited by V.V. Kutyrev. –
2nd edition, revised and enlarged. – M.: Shiko, 2013. – 560 p.
5. Methodical instructions “Prevention and laboratory diagnostics of brucellosis in humans” (MU 3.1.7.1189-03).
6. Methodical instructions “Procedure for organizing and conducting laboratory diagnostics of brucellosis for laboratories at the territorial, regional and federal levels” (MUK 4.2.3010-12).
7. Guidelines for Determining the Sensitivity of Pathogens of Dangerous Bacterial Infections (Plague, Anthrax, Cholera, Tularemia, Brucellosis, Glanders, and Melioidosis) to Antibacterial Drugs (MUK 4.2.2495-09).
8. Guidelines for Vaccination Prevention of Particularly Dangerous Infections (Section Vaccination Prevention of Brucellosis) / Edited by Professor I.V. Borisevich, Professor I.V. Darmov. - Kirov: OOO Kirovskaya Oblastnaya Typographiya, 2011.
9. Laboratory Diagnostics of Dangerous Infectious Diseases. A Practical Guide / Edited by Academician of the Russian Academy of Medical Sciences G.G. Onishchenko, Academician of the Russian Academy of Medical Sciences V.V. Kutyrev. - 2nd edition, revised and supplemented. – 2013. – M.: Shiko. – 560 p.

For citation

Karabaev B.B., Borzhiev U.A., Akmatova B.A. Comparativeas sessment of the effectiveness of various methods for
diag nosing brucellosis in blood donors at the Republican Blood Center of the Kyrgyz Republic. Scientific and practi
cal journal “Health care of Kyrgyzstan” 2024, No.3, p.62-67. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Карабаев Бакыт Байсалбекович, медицина илимдеринин кандидаты, Республикалык кан борборунун директору, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Боржиев Урматбек Арстанбекович, медицина илимдеринин кандидаты, Жалал-Абад областтык кан борборунун директору, Кыргыз Республикасы, Жалал-Абад шаары
Акматова Бегайым Акбагышевна, медицина илимдеринин кандидаты, С.Б.Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу медициналык институтунун ВИЧ инфекциясы боюнча профессордук цикл кафедрасынын доценти, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Цирельсон Л.Е. Россияда бруцеллез: кесиптик оорулар жана эмгек прогноз / L.E. Цирельсон, М.М. Ошол эле
Людков // Эпид. inf. бол. – 2011. - № 5. С. 43-47.
2. Лямкин Г.И., Пономаренко Д.Г., Худолеев А.А., Вилинская С.В. Россиядагы бруцеллездун эпидемиялык абалы
Россия Федерациясы жана Көз карандысыз Мамлекеттер Шериктештигине мүчө мамлекеттер // Жугуштуу оорулар: бирок
жаңылыктар, пикирлер, тренинг. 2016. № 1. С. 68-74.
3. Желудков М.М. Россиядагы бруцеллез: заманбап эпидемиология жана лабораториялык диагностика: Автореферат. дис. ... док.бал. Sci. – М., 2009. – 50 б.
4. Коркунучтуу жугуштуу оорулардын лабораториялык диагностикасы. Практикалык колдонмо / ред. В.В. Кутырева. –
Эд. 2, кайра каралган жана кошумча – М.: Шико, 2013. – 560 с.
5. «Адамдарда бруцеллездун алдын алуу жана лабораториялык диагностикасы» (МУ 3.1.7.1189-03).
6. «Лабораториялар үчүн бруцеллездун лабораториялык диагностикасын уюштуруунун жана жүргүзүүнүн тартиби
аймактык, аймактык жана федералдык деңгээлдер» (MUK 4.2.3010-12).
7. «Кооптуу бактериялык инфекциялардын (чума, си) козгогучтарынын сезгичтигин аныктоо.
бир жарасы, холера, туляремия, бруцеллез, бездер жана мелиоидоз) антибактериалдык дарыларга" (MUK 4.2.2495-
09).
8. «Өзгөчө коркунучтуу инфекциялардын вакциналык профилактикасы боюнча колдонмо» («Бруцеллезге каршы вакциналык профилактика» бөлүмү) / Төмөндө ред. Профессор И.В. Борисевич, профессор И.В. Дармова. – Киров: Киров райондук басмаканасы ЖЧКсы, 2011-ж.
9. «Кооптуу жугуштуу оорулардын лабораториялык диагностикасы. Практикалык колдонмо» / Академик RAMS G.G. Онищенко, Россиянын медицина илимдер академиясынын академиги В.В. Кутырева. – 2-басылышы, кайра каралган жана кеңейтилген. – 2013. – М.:Чико. – 560 с.

Цитата үчүн

Карабаев Б.Б., Боржиев У.А., Акматова Б.А. Кыргыз Республикасынын Республикалык кан борборундагы донорлордо бруцеллезду аныктоонун ар кандай ыкмаларынын натыйжалуулугун салыштырып баалоо. Кыргызстандын саламаттык сактоо илимий-практикалык журналы 2024, № 3, б. 62-67 https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.3.9.8.62.67

Көрүүлөр: 307
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support