Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

21-кылымдагы коомдук саламаттыкты сактоонун көйгөйлөрү: курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо (Бишкек

21-кылымдагы коомдук саламаттыкты сактоонун көйгөйлөрү: курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо (Бишкек
Полный текст  

Корутунду

Киришүү. Курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо башка жугуштуу патологиялардын деңгээлинен ашып түшүү деңгээли жогору болгондугуна байланыштуу калктын ден соолугуна олуттуу глобалдык коркунуч бойдон калууда. Жыл сайын бардык өлкөлөрдө КРВИ жана сасык тумоонун сезондук эпидемиялары катталат. Инфекциялардын бул тобу мамлекеттик бюджетке олуттуу экономикалык зыян келтирет, анткени кызматкерлердин эмгекке жарамсыздык күндөрү көбөйөт, ошондой эле диагностикага, дарылоого жана оорунун кесепеттерин (өнөкөт өпкөнүн обструктивдүү оорулары, шишик, инсульт, жүрөктүн ишемиялык оорулары түрүндө) аныктоого багытталган материалдык чыгымдар көбөйөт. Жогоруда айтылгандарды эске алуу менен, республиканын калкы жыш жайгашкан жана эпидемиялык эң чоң коркунучтуу жараткан Бишкек шаарынын (Кыргызстан), КРВИ жана сасык тумоонун көрсөткүчтөрүн изилдөө жана талдоо абдан актуалдуу. Изилдөөнүн максаты - Бишкек шаарында КРВИ жана сасык тумоо менен ооругандардын көрсөткүчтөрүн талдоо, бул инфекциялардын алдын алуу жана инфекцияны көзөмөлдөө боюнча сунуштарды иштеп чыгуу. Материалдар жана методдор. Изилдөөнүн жүрүшүндө 2013-жылдан баштап 2023-жылга чейинки мезгилде официалдуу материалдар «Оорулардын мамлекеттик статистикалык каттоо» ретроспективдүү эпидемиологиялык талдоо жүргүзүлгөн. Төмөнкү маалымат булактары пайдаланылды: 1) №1 форма «Инфекциялык жана мите оорулары боюнча отчет»; 2) № 18 «Оорулардын алдын алуу жана мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борборунун иши жөнүндө отчет» жылдык формасы. Статистикалык маалыматтарды иштеп чыгуу жана талдоо үчүн Microsoft Excel пакети колдонулган. Натыйжалар. Оорулардын узак мөөнөттүү динамикасын талдоо акыркы жылдары ОРВИ жана сасык тумоо менен ооругандардын туруктуу өсүшүн көрсөттү. Тобокелдик тобуна 1 жаштан 14 жашка чейинки балдар, аялдар жана Бишкек шаарынын Биринчи Май районунун тургундары кирди. Оорунун көбөйүшү күз-кыш мезгилинде катталып, эң жогорку чеги декабрда катталган. Патогендердин этиологиялык түзүмүндө аденовирустар, риновирустар, респиратордук синцитиалдык вирустар, парагрипп вирустары, метапневмовирустар, ошондой эле A (H1N1)-09 (swin), А (H3N2) жана В гриппинин вирустары басым дуулук кылган. Аныкталган А жана В вирустары өтө вируленттүү жана калктын ден соолугуна олуттуу коркунуч туудурган эпидемияларды жаратууга жөндөмдүү. Жыйынтыктар. Бишкек шаарында курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо менен ооругандардын жогору болушун жана өсүү тенденцияларын анакталды, өзгөчө Бишкек шаарынын Биринчи Май районунун жашоочулардын арасында, балдар (1-14 жаштагы) жана аялдар арасында, инфекциялардын күз-кыш мезгилдү үлүгү, эпидемиялык коркунучту алып келген вирустардын басымдуулугу, жооптуу мамлекеттик органдарга бул оорулардын мониторингине, алдын алууна, эрте диагностикалоого жана аларга каршы күрөшүүгө багытталган комплекстүү чараларды иштеп чыгуу жана аларды ишке ашыруу сунушталат.

Авторлор жөнүндө

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Эркинбаева Каныкей Эрнистбековна, преподаватель, главный специалист кафедры “Общественное здравоохранение” Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Рыскулбекова Айнагул Байсаловна, заместитель главного врача Центра Государственного санитарно-эпидемиолгического надзора г. Бишкек, Бишкек, Кыргызская Республика


Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, Candidate of Medical Sciences, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Erkinbaeva Kanykei Ernistbekovna, Lecturer, Chief Specialist, Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz  Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Ryskulbekova Ainagul Baysalovna, Deputy Chief Physician, Center of State Sanitary and Epidemiological Surveillance of Bishkek, Bishkek, Kyrgyz Republic

 

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Эркинбаева Каныкей Эрнистбековна, окутуучу, Эл аралык медицина мектебинин Коомдук саламаттыкты сактоо бөлүмүнүн башкы адиси, Кыргызстан Эл аралык университети, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Рыскулбекова Айнагүл Байсаловна, Бишкек шаарынын Мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борборунун башкы дарыгеринин орун басары, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Грипп и ОРВИ: актуальная проблема современности. II Всероссийская научно-практическая конференция с  международным участием «Социально значимые и особо опасные инфекционные заболевания». «Эффективная фармакотерапия. Эпидемиология и инфекции". 2015. №1 (3). С. 6-13.
2. Информационный бюллетень Всемирной организации здравоохранения, выпуск № 211, март 2014 г.
3. Кареткина Г. Н. Грипп, ОРВИ, проблемы профилактики и лечения //Инфекционные болезни: новости, мнение,  
обучение. 2015. №4. С. 2-34.
4. Ларина В. Н., Захарова М. И., Беневская В. Ф., Головко М. Г., Соловьев С. С. Острые респираторные вирусные  
инфекции и грипп: этиология, диагностика и алгоритм лечения //Российский медицинский журнал. Медицинское обозрение. 2019. №3. 9(I). С.18-23.
5. Нурматов З. Ш. Дозорный эпидемиологический надзор за гриппом и острой респираторной вирусной инфекцией в  
Кыргызской Республике // Наука и новые технологии. 2013. №3. С. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Virological features and  
clinical manifestations associated with human metapneumovirus: a new paramyxovirus responsible for acute respiratory-tract  infections in all age groups. Journal of Infectious Diseases, 2002, Vol.186, №9, pp. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Global epidemiology of influenza: past and present. Annual Review of Medicine, 2000, Vol. 51,  
№ 1, pp. 407-421.
8. Greenberg, S. B. Rhinovirus and coronavirus infections. In Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine, 2016,
Vol. 37, №4, pp. 555-571.
9. Hall, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G. The burden of  
respiratory syncytial virus infection in young children. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, №6, pp. 588-598.
10. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Van den Hoogen, B. G., de Jong, J. C., Groen, J., Kuiken, T., de Groot, R., Fouchier, R. A., & Osterhaus, A. D. A newly discovered human pneumovirus isolated from young children with respiratory tract disease. Nature Medicine, 2001, Vol. 7, №6, pp. 719-724.

1. Influenza and acute respiratory viral infections: a pressing problem of our time. II All-Russian scientific and practical conference with international participation “Socially significant and especially dangerous infectious diseases”. “Effective pharmacotherapy. Epidemiology and Infections". 2015. No. 1 (3). P. 6-13.
2. Information Bulletin of the World Health Organization, issue No. 211, March 2014
3. Karetkina G. N. Influenza, ARVI, problems of prevention and treatment // Infectious diseases: news, opinion,  
training. 2015. No. 4. P. 2-34.
4. Larina V. N., Zakharova M. I., Benevskaya V. F., Golovko M. G., Soloviev S. S. Acute respiratory viral infections and influenza: etiology, diagnosis and treatment algorithm // Russian Medical Journal. Medical Review. 2019. No. 3. 9 (I). P. 18-23.
5. Nurmatov Z. Sh. Sentinel epidemiological surveillance of influenza and acute respiratory viral infection in the Kyrgyz Republic // Science and New Technologies. 2013. No. 3. P. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Virological features and clinical manifestations associated with human metapneumovirus: a new paramyxovirus responsible for acute respiratory-tract infections in all age groups. Journal of Infectious Diseases, 2002, Vol. 186, No. 9, pp. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Global epidemiology of influenza: past and present. Annual Review of Medicine, 2000,  
Vol. 51, No. 1, pp. 407-421.
8. Greenberg, S. B. Rhinovirus and coronavirus infections. In Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine, 2016,  
Vol. 37, No. 4, pp. 555-571.
9. Hall, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G.  
The burden of res. piratory syncytial virus infection in young children. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, no. 6, pp. 588-598.
10. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities” and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Van den Hoogen, B. G., de Jong, J. C., Groen, J., Kuiken, T., de Groot, R., Fouchier, R. A., & Osterhaus, A. D.  
A newly discovered human pneumovirus isolated from young children with respiratory tract disease. Nature Medicine, 2001, Vol. 7, no. 6, pp. 719-724.

1. Сасык тумоо жана курч респиратордук вирустук инфекциялар: азыркы учурдун актуалдуу маселеси. Эл аралык II Бүткүл россиялык илимий-практикалык конференция катышуусу менен «Социалдык мааниге ээ жана өзгөчө коркунучтуу жугуштуу оорулар». «Натыйжалуу фармакотерапия. Эпидемиология жана инфекциялар». 2015. №1 (3). 6-13-б.
2. Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун маалымат баракчасы, № 211, март, 2014-жыл.
3. Кареткина Г.Н. Сасык тумоо, курч респиратордук вирустук инфекциялар, алдын алуу жана дарылоо көйгөйлөрү // Жугуштуу оорулар: жаңылыктар, пикир, тренинг. 2015. № 4. С. 2-34.
4. Ларина В.Н., Захарова М.И., Беневская В.Ф., Головко М.Г., Соловьев С.С. Курч респиратордук вирустук  
инфекциялар жана грипп: этиологиясы, диагностикасы жана дарылоо алгоритми // Russian Medical Journal. Медициналык кароо. 2019. №3. 9(I). С.18-23.
5. Нурматов З.Ш. Кыргыз Республикасында сасык тумоого жана курч респиратордук вирустук инфекцияга эпидемиологиялык көзөмөл. Кыргыз Республикасы // Илим жана жаңы технологиялар. 2013. № 3. С. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Адамдын метапневмовирусуна байланыштуу вирусологиялык өзгөчөлүктөрү жана клиникалык көрүнүштөрү: бардык курактык топтордогу курч респиратордук инфекциялар үчүн жооптуу жаңы парамиксовирус. Жугуштуу оорулар журналы, 2002, Т.186, №9, стр. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Грипптин глобалдык эпидемиологиясы: өткөн жана азыркы. Медицинанын жылдык баяндамасы, 2000, Т. 51, №1, б.б. 407-421.
8. Гринберг, С.Б. Риновирус жана коронавирустук инфекциялар. Дем алуу органдарынын жана критикалык жардам медицинасынын семинарларында, 2016, Т. 37, №4, б. 555-571.
9. Холл, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G.  
The burden of res жаш балдардын пиратордук синцитиалдык вирус инфекциясы. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, №6, стр. 588-598.
10. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Ван ден Хооген, Б.Г., де Йонг, Дж.С., Гроен, Дж., Куйкен, Т., де Грот, Р., Фучье, Р.А., & Остерхаус, А.Д. Дем алуу жолдорунун оорулары бар жаш балдардан бөлүнүп алынган жаңы ачылган адамдын пневмовирусу. . Nature Medicine, 2001, Vol. 7, №6, стр. 719-724.

Для цитирования

Садырбеков К.К., Эркинбаева К.Э. Дуйшенов Д.А., Рыскулбекова А.Б. Проблемы общественного здравоохранения в 21 веке: острые респираторные вирусные инфекции и грипп (Бишкек). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана»2024, № 4, с. 97-104. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104 

For citation

Sadyrbekov K.K., Erkinbaeva K.E., Duishenov D.A.,Ryskulbekova A.B. Public Health Challenges in the 21st century:
Acute respiratory viral infections and Influenza (Bishkek). Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan”
2024, No. 4,p. 97-104.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104

Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Эркинбаева К.Э. Дуйшенов Д.А., Рыскулбекова А.Б. 21-кылымдагы коомдук саламаттыкты сактоонун көйгөйлөрү: курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо (Бишкек). "Кыргызстандын саламаттык сактоо" илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 97-104.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104 

Авторлор Садырбеков К.К., Эркинбаева К.Э., Дуйшенов Д.А., Рыскулбекова А.Б.
Ссылка doi.org https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104
Беттер 97-104
Негизги сөздөр Мезгилдүүлүк, Оору, КРВИ, Эпидемия, Коомдук саламаттыкты сактоо, Курч респиратордук вирустук инфекциялар, Сасык тумоо
Орусча
Об авторах

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, кандидат медицинских наук, и.о. доцента, заведующий кафедрой «Общественное здравоохранение» Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Эркинбаева Каныкей Эрнистбековна, преподаватель, главный специалист кафедры “Общественное здравоохранение” Международной школы медицины, Международного университета Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, преподаватель кафедры “Фундаментальных дисциплин” Международная школа медицины, Международный университет Кыргызстана, Бишкек, Кыргызская Республика
Рыскулбекова Айнагул Байсаловна, заместитель главного врача Центра Государственного санитарно-эпидемиолгического надзора г. Бишкек, Бишкек, Кыргызская Республика


Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Грипп и ОРВИ: актуальная проблема современности. II Всероссийская научно-практическая конференция с  международным участием «Социально значимые и особо опасные инфекционные заболевания». «Эффективная фармакотерапия. Эпидемиология и инфекции". 2015. №1 (3). С. 6-13.
2. Информационный бюллетень Всемирной организации здравоохранения, выпуск № 211, март 2014 г.
3. Кареткина Г. Н. Грипп, ОРВИ, проблемы профилактики и лечения //Инфекционные болезни: новости, мнение,  
обучение. 2015. №4. С. 2-34.
4. Ларина В. Н., Захарова М. И., Беневская В. Ф., Головко М. Г., Соловьев С. С. Острые респираторные вирусные  
инфекции и грипп: этиология, диагностика и алгоритм лечения //Российский медицинский журнал. Медицинское обозрение. 2019. №3. 9(I). С.18-23.
5. Нурматов З. Ш. Дозорный эпидемиологический надзор за гриппом и острой респираторной вирусной инфекцией в  
Кыргызской Республике // Наука и новые технологии. 2013. №3. С. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Virological features and  
clinical manifestations associated with human metapneumovirus: a new paramyxovirus responsible for acute respiratory-tract  infections in all age groups. Journal of Infectious Diseases, 2002, Vol.186, №9, pp. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Global epidemiology of influenza: past and present. Annual Review of Medicine, 2000, Vol. 51,  
№ 1, pp. 407-421.
8. Greenberg, S. B. Rhinovirus and coronavirus infections. In Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine, 2016,
Vol. 37, №4, pp. 555-571.
9. Hall, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G. The burden of  
respiratory syncytial virus infection in young children. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, №6, pp. 588-598.
10. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, № 01014, 7 p. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Van den Hoogen, B. G., de Jong, J. C., Groen, J., Kuiken, T., de Groot, R., Fouchier, R. A., & Osterhaus, A. D. A newly discovered human pneumovirus isolated from young children with respiratory tract disease. Nature Medicine, 2001, Vol. 7, №6, pp. 719-724.

Для цитирования

Садырбеков К.К., Эркинбаева К.Э. Дуйшенов Д.А., Рыскулбекова А.Б. Проблемы общественного здравоохранения в 21 веке: острые респираторные вирусные инфекции и грипп (Бишкек). Научно-практический журнал «Здравоохранение Кыргызстана»2024, № 4, с. 97-104. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104 

Англисче
About authors

Sadyrbekov Kubatbek Kanybekovich, Candidate of Medical Sciences, Acting Associate Professor, Head of the Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Erkinbaeva Kanykei Ernistbekovna, Lecturer, Chief Specialist, Department of Public Health, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz  Republic
Duishenov Damir Arypbekovich, Lecturer, Department of Fundamental Disciplines, International School of Medicine, International University of Kyrgyzstan, Bishkek, Kyrgyz Republic
Ryskulbekova Ainagul Baysalovna, Deputy Chief Physician, Center of State Sanitary and Epidemiological Surveillance of Bishkek, Bishkek, Kyrgyz Republic

 

References

1. Influenza and acute respiratory viral infections: a pressing problem of our time. II All-Russian scientific and practical conference with international participation “Socially significant and especially dangerous infectious diseases”. “Effective pharmacotherapy. Epidemiology and Infections". 2015. No. 1 (3). P. 6-13.
2. Information Bulletin of the World Health Organization, issue No. 211, March 2014
3. Karetkina G. N. Influenza, ARVI, problems of prevention and treatment // Infectious diseases: news, opinion,  
training. 2015. No. 4. P. 2-34.
4. Larina V. N., Zakharova M. I., Benevskaya V. F., Golovko M. G., Soloviev S. S. Acute respiratory viral infections and influenza: etiology, diagnosis and treatment algorithm // Russian Medical Journal. Medical Review. 2019. No. 3. 9 (I). P. 18-23.
5. Nurmatov Z. Sh. Sentinel epidemiological surveillance of influenza and acute respiratory viral infection in the Kyrgyz Republic // Science and New Technologies. 2013. No. 3. P. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Virological features and clinical manifestations associated with human metapneumovirus: a new paramyxovirus responsible for acute respiratory-tract infections in all age groups. Journal of Infectious Diseases, 2002, Vol. 186, No. 9, pp. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Global epidemiology of influenza: past and present. Annual Review of Medicine, 2000,  
Vol. 51, No. 1, pp. 407-421.
8. Greenberg, S. B. Rhinovirus and coronavirus infections. In Seminars in Respiratory and Critical Care Medicine, 2016,  
Vol. 37, No. 4, pp. 555-571.
9. Hall, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G.  
The burden of res. piratory syncytial virus infection in young children. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, no. 6, pp. 588-598.
10. Kubatbek K. Sadyrbekov, Primary health care as a key component of the Global Public Health architecture. BIO Web Conf:  
XIII International Scientific and Practical Conference “Medico-biological and Pedagogical Foundations of Adaptation, Sports  Activities” and a Healthy Lifestyle” (MBFA 2024). 2024.Vol.120, No. 01014, 7 p. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Van den Hoogen, B. G., de Jong, J. C., Groen, J., Kuiken, T., de Groot, R., Fouchier, R. A., & Osterhaus, A. D.  
A newly discovered human pneumovirus isolated from young children with respiratory tract disease. Nature Medicine, 2001, Vol. 7, no. 6, pp. 719-724.

For citation

Sadyrbekov K.K., Erkinbaeva K.E., Duishenov D.A.,Ryskulbekova A.B. Public Health Challenges in the 21st century:
Acute respiratory viral infections and Influenza (Bishkek). Scientific and practical journal “Health care of Kyrgyzstan”
2024, No. 4,p. 97-104.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Садырбеков Кубатбек Каныбекович, медицина илимдеринин кандидаты, м.а Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин коомдук саламаттыкты сактоо кафедрасынын доценти, башчысы, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Эркинбаева Каныкей Эрнистбековна, окутуучу, Эл аралык медицина мектебинин Коомдук саламаттыкты сактоо бөлүмүнүн башкы адиси, Кыргызстан Эл аралык университети, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Дуйшенов Дамир Арыпбекович, Кыргызстан Эл аралык университетинин Эл аралык медицина мектебинин фундаменталдык дисциплиналар кафедрасынын окутуучусу, Бишкек, Кыргыз Республикасы
Рыскулбекова Айнагүл Байсаловна, Бишкек шаарынын Мамлекеттик санитардык-эпидемиологиялык көзөмөл борборунун башкы дарыгеринин орун басары, Бишкек шаары, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Сасык тумоо жана курч респиратордук вирустук инфекциялар: азыркы учурдун актуалдуу маселеси. Эл аралык II Бүткүл россиялык илимий-практикалык конференция катышуусу менен «Социалдык мааниге ээ жана өзгөчө коркунучтуу жугуштуу оорулар». «Натыйжалуу фармакотерапия. Эпидемиология жана инфекциялар». 2015. №1 (3). 6-13-б.
2. Бүткүл дүйнөлүк саламаттыкты сактоо уюмунун маалымат баракчасы, № 211, март, 2014-жыл.
3. Кареткина Г.Н. Сасык тумоо, курч респиратордук вирустук инфекциялар, алдын алуу жана дарылоо көйгөйлөрү // Жугуштуу оорулар: жаңылыктар, пикир, тренинг. 2015. № 4. С. 2-34.
4. Ларина В.Н., Захарова М.И., Беневская В.Ф., Головко М.Г., Соловьев С.С. Курч респиратордук вирустук  
инфекциялар жана грипп: этиологиясы, диагностикасы жана дарылоо алгоритми // Russian Medical Journal. Медициналык кароо. 2019. №3. 9(I). С.18-23.
5. Нурматов З.Ш. Кыргыз Республикасында сасык тумоого жана курч респиратордук вирустук инфекцияга эпидемиологиялык көзөмөл. Кыргыз Республикасы // Илим жана жаңы технологиялар. 2013. № 3. С. 85-89.
6. Boivin, G., Abed, Y., Pelletier, G., Ruel, L., Moisan, D., Côté, S., ... & Vazquez, M. Адамдын метапневмовирусуна байланыштуу вирусологиялык өзгөчөлүктөрү жана клиникалык көрүнүштөрү: бардык курактык топтордогу курч респиратордук инфекциялар үчүн жооптуу жаңы парамиксовирус. Жугуштуу оорулар журналы, 2002, Т.186, №9, стр. 1330-1334.
7. Cox, N. J., & Subbarao, K. Грипптин глобалдык эпидемиологиясы: өткөн жана азыркы. Медицинанын жылдык баяндамасы, 2000, Т. 51, №1, б.б. 407-421.
8. Гринберг, С.Б. Риновирус жана коронавирустук инфекциялар. Дем алуу органдарынын жана критикалык жардам медицинасынын семинарларында, 2016, Т. 37, №4, б. 555-571.
9. Холл, C. B., Weinberg, G. A., Iwane, M. K., Blumkin, A. K., Edwards, K. M., Staat, M. A., ... & Szilagyi, P. G.  
The burden of res жаш балдардын пиратордук синцитиалдык вирус инфекциясы. The New England Journal of Medicine, 2009, Vol. 360, №6, стр. 588-598.
10. Кубатбек К.Садырбеков, Глобалдык саламаттыкты сактоо архитектурасынын негизги компоненти катары баштапкы медициналык жардам. BIO Web Conf: XIII Эл аралык илимий-практикалык конференция «Адаптациянын, спорттук ишмердүүлүктүн медико-биологиялык жана педагогикалык негиздери. жана сергек жашоо образы» (MBFA 2024). 2024.Т.120, № 01014, 7 б. https://doi.org/10.1051/bioconf/202412001014
11. Ван ден Хооген, Б.Г., де Йонг, Дж.С., Гроен, Дж., Куйкен, Т., де Грот, Р., Фучье, Р.А., & Остерхаус, А.Д. Дем алуу жолдорунун оорулары бар жаш балдардан бөлүнүп алынган жаңы ачылган адамдын пневмовирусу. . Nature Medicine, 2001, Vol. 7, №6, стр. 719-724.

Цитата үчүн

Садырбеков К.К., Эркинбаева К.Э. Дуйшенов Д.А., Рыскулбекова А.Б. 21-кылымдагы коомдук саламаттыкты сактоонун көйгөйлөрү: курч респиратордук вирустук инфекциялар жана сасык тумоо (Бишкек). "Кыргызстандын саламаттык сактоо" илимий-практикалык журналы 2024, № 4, б. 97-104.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg2024.4.12.13.97.104 

Көрүүлөр: 252
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support