Кыргызстандын Саламаттык Сактоо
Zdravoohraneniye Kyrgyzstana

ISSN 1694-8068 (Print)

ISSN 1694-805X (Online)

Балдардын кургак учугун оорусундагы патологиялык материалдын ар түрдүү үлгөлөрүнүн лабораториалык түрдө диагностикалоонун маалыматуулугу

Балдардын кургак учугун оорусундагы патологиялык материалдын ар түрдүү үлгөлөрүнүн лабораториалык түрдө диагностикалоонун маалыматуулугу
Полный текст Full text Толук текст  

Корутунду

Балдардын кургак учук оорусу өпкөдөн тышкаркы жайгашуусу, бактериялардын сейрек жана аз бөлүнүп чыгышы менен мүнөздөлөт. Бүткүл дүйнөлүк саламаттык сактоо уюму (ВОЗ) кургак учукту аныктоо натыйжалуулугун жогорулатуу үчүн болгон жеткиликтүү диагностикалык материалдарды лабораториялык ык- малардын бардык түрүн колдонуу менен текшерүүнү сунуштайт. Бул изилдөөнүн максаты балдардагы кургак учук микобактериясын аныктоодо диагностикалык материалдардын ар түрдүү үлгүлөрүнүн маалыматтык маз- мунун изилдөө болгон. Материалдар жана ыкмалар. 2017-2021-жылдар аралыгында 15 жашка чейинки 1676 баланы кургак учук микобактериясына Улуттук фтизиатрия борборунун Республикалык референттик лабора то- риясы тарабынан жүргүзүлгөн микробиологиялык изилдөөлөрдүн ретроспективдик талдоолорунун жыйынтыгы болгон. Натыйжалар. Маалыматтулугу боюнча эщ жогору болгон үлгүлөр биопсиялар/кесиндилер, жара те- шикчеден чыккан ириң, бронхиалдык жуулмалар жана жүлүн суюктугу болгон. Салыштырмалуу Кургак учукту културалдык(MGIT, LJ) жана микроскопиялык жолдор менен аныктоого караганда тез аныктоо молекулярдык диагностикалык ыкмаларынын (Xpert MTB/RIF, GenoTypeMDRTB plus) сезгичтиги жогору болгон. Жыйынтык тар. Балдар кургак учугун лабораториялык түрдө аныктоодо диагностикалык материалдардын түрдүү үлгүлөрүнүн жалпы маалыматтык мазмуну 11,4% түздү. Алдынкы диагностикалык тест катары кургак учук ди- агнозун тактоо жана туура дарылоону баштоо үчүн тез молекулярдык методдор сунушталат.

Авторлор жөнүндө

Курманова Нурила Карыпбаевна, к.м.н., ассистент кафедры фтизиопульмонологии Кыргызского государственного института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Даниярова, Бишкек,
Кыргызская Республика
Калмамбетова Гульмира Исмаиловна, к.м.н., зав. национальной референс лаборатории Национального Центра Фтизиатрии Министерства здравоохранения, Бишкек, Кыргызская Республика
Матаева Гулшан Камиловна, координатор по лабораторной диагностике ТБ, Республиканская Референс Лаборатория, Национального Центра Фтизиатрии Министерства здравоохранения, Бишкек,
Кыргызская Республика
Азыкова Айнура Бариевна, к.м.н., старший преподаватель кафедры дерматовенерологии и фтизиатрии Кыргызско - Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Бишкек, Кыргызская
Республика

Kurmanova Nurila Karypbaevna, Ph.D., Assistant, Department of Phthisiopulmonology, Kyrgyz State Institute for Retraining and Advanced Training named after S.B. Daniyarov Bishkek, Kyrgyz Republic
Kalmambetova Gulmira Ismailovna, Ph.D., Head of the National Reference Laboratory of the National Center for Phthisiology of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Mataeva Gulshan Kamilovna, Coordinator for TB Laboratory Diagnostics, Republican Reference Laboratory, National Center for Phthisiology of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Azykova Ainura Barievna, Ph.D., Senior Lecturer, Department of Dermatovenerology and Phthisiology, B.N. Yeltsin Russian Slavic University, Bishkek, Kyrgyz Republic

Курманова Нурила Карыпбаевна, к.м.и., С. Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу институтунун фтизиопульмонология кафедрасынын ассистенти , Бишкек, Кыргыз Республикасы

Калмамбетова Гульмира Исмаиловна, к.м. и., зав. саламаттык сактоо министрлигинин Улуттук фтизиатрия борборунун лабораториясынын улуттук референси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Матаева Гулшан Камиловна, кургак учукту лабораториялык диагностикалоо боюнча координатор, республикалык Референс лабораториясы, Саламаттык сактоо министрлигинин Улуттук фтизиатрия борбору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Азыкова Айнура Бариевна, к.м. и., Б. Н. Ельцин атындагы Кыргыз - Россия Славян университетинин дерматовенерология жана фтизиатрия кафедрасынын ага окутуучусу , Бишкек, Кыргыз Республикасы

Шилтемелер

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022.https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

Для цитирования

Курманова Н.К., Калманбетова Г.И., Матаева Г.К., Азыкова А.Б. Информативность различных образцов патологического материала при лабораторной диагностике туберкулеза у детей. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 2,с. 58-64. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

For citation

Kurmanova N. K., Kalmanbetova G.I., Mataeva G. K., Azykova A.B. The informativeness of various types of pathological material samples in the laboratory diagnosis of tuberculosis in children.Health care of Kyrgyzstan 2022, No.2, pp. 58-64.

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

Цитата үчүн

Курманова Н.К., Калманбетова Г.И., Матаева Г.К., Азыкова А.Б. Балдардын кургак учугун оорусундагы патологиялык материалдын ар түрдүү үлгөлөрүнүн лабораториалык түрдө диагностикалоонун
маалыматуулугу. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, no 2, б. 58-64.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

Авторлор Курманова Н.К., Калманбетова Г.И., Матаева Г.К., Азыкова А.Б.
Ссылка doi.org https://doi.org/10.51350/zdravkg202262758
Беттер 58-64
Негизги сөздөр Xpert MTB/RIF Ultra, GenoTypeMDRTB plus, M. tuberculosis, диагностика, балдар, үлгүлөр, патологиялык материал, маалыматтык
Орусча
Об авторах

Курманова Нурила Карыпбаевна, к.м.н., ассистент кафедры фтизиопульмонологии Кыргызского государственного института переподготовки и повышения квалификации им. С.Б. Даниярова, Бишкек,
Кыргызская Республика
Калмамбетова Гульмира Исмаиловна, к.м.н., зав. национальной референс лаборатории Национального Центра Фтизиатрии Министерства здравоохранения, Бишкек, Кыргызская Республика
Матаева Гулшан Камиловна, координатор по лабораторной диагностике ТБ, Республиканская Референс Лаборатория, Национального Центра Фтизиатрии Министерства здравоохранения, Бишкек,
Кыргызская Республика
Азыкова Айнура Бариевна, к.м.н., старший преподаватель кафедры дерматовенерологии и фтизиатрии Кыргызско - Российского Славянского университета им. Б.Н. Ельцина, Бишкек, Кыргызская
Республика

Полный текст

PDF (RUS)

Список литературы

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

Для цитирования

Курманова Н.К., Калманбетова Г.И., Матаева Г.К., Азыкова А.Б. Информативность различных образцов патологического материала при лабораторной диагностике туберкулеза у детей. Здравоохранение Кыргызстана 2022, № 2,с. 58-64. https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

Англисче
About authors

Kurmanova Nurila Karypbaevna, Ph.D., Assistant, Department of Phthisiopulmonology, Kyrgyz State Institute for Retraining and Advanced Training named after S.B. Daniyarov Bishkek, Kyrgyz Republic
Kalmambetova Gulmira Ismailovna, Ph.D., Head of the National Reference Laboratory of the National Center for Phthisiology of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Mataeva Gulshan Kamilovna, Coordinator for TB Laboratory Diagnostics, Republican Reference Laboratory, National Center for Phthisiology of the Ministry of Health, Bishkek, Kyrgyz Republic
Azykova Ainura Barievna, Ph.D., Senior Lecturer, Department of Dermatovenerology and Phthisiology, B.N. Yeltsin Russian Slavic University, Bishkek, Kyrgyz Republic

Full text

PDF (RUS)

References

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022.https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

For citation

Kurmanova N. K., Kalmanbetova G.I., Mataeva G. K., Azykova A.B. The informativeness of various types of pathological material samples in the laboratory diagnosis of tuberculosis in children.Health care of Kyrgyzstan 2022, No.2, pp. 58-64.

https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

Кыргызча
Авторлор жөнүндө

Курманова Нурила Карыпбаевна, к.м.и., С. Б. Данияров атындагы Кыргыз мамлекеттик кайра даярдоо жана квалификациясын жогорулатуу институтунун фтизиопульмонология кафедрасынын ассистенти , Бишкек, Кыргыз Республикасы

Калмамбетова Гульмира Исмаиловна, к.м. и., зав. саламаттык сактоо министрлигинин Улуттук фтизиатрия борборунун лабораториясынын улуттук референси, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Матаева Гулшан Камиловна, кургак учукту лабораториялык диагностикалоо боюнча координатор, республикалык Референс лабораториясы, Саламаттык сактоо министрлигинин Улуттук фтизиатрия борбору, Бишкек, Кыргыз Республикасы

Азыкова Айнура Бариевна, к.м. и., Б. Н. Ельцин атындагы Кыргыз - Россия Славян университетинин дерматовенерология жана фтизиатрия кафедрасынын ага окутуучусу , Бишкек, Кыргыз Республикасы

Толук текст

PDF (RUS)

Шилтемелер

1. Multidrug-resistant tuberculosis in children and adolescents in the WHO European Region. Expert opinion. WHO; 2020. https://apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- eng.pdf [Multidrug-repugnans tuberculosis puerorum et adulescentium in QUI Europae Regio est. doctissimi opinionis. OMS; 2020. https: //apps.who. int/ iris/ bitstream/handle/10665/329395/9789289054447- lat.pdf]
2. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents (electronic version).WHO; 2022. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.[QUIS enchiridion operationis de tuberculosis.OMNIBUSV: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus (versio electronica). OMS; 2022. https://apps.who. int/iris/rest/bitstreams/1414333/retrieve.]
3. Management of children with drug-resistant TB: a practical guide. Boston, USA, Sentinel Project to Combat the Spread of Drug-Resistant TB in Children; November, 2018, 4th edition.http://ftiziatr.org.ua/ftiziatrorgua/docsis/santel-rukovodstvo-rus.pdf [Procuratio puerorum cum medicamento repugnant TB: dux practicus. Boston, USA, Vigil Project ad pugnandum ad propagationemmedi camentorum resistentium TB in Pueris; November, 2018, 4th edition.]
4. Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Childhood tuberculosis in the European Union/European Economic Area, 2000 to 2009. Euro Surveill. 2011;16(12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/ EE/ V16N12/art19825.pdf.[Sandgren A, Hollo V, Quinten C, Manissero D. Puerilis tuberculosis in Unione Europaea / Area Oeconomica Europaea, MM ad 2009. Euro Surveill. 2011; 16 (12): pii=19825. https://www.eurosurveillance.org/images/dynamic/EE/V16N12/art19825.pdf.]
5. Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Childhood multidrug-resistant tuberculosis in the European Union and European Economic Area:an analysis of tuberculosis surveillance data from 2007 to 2015.Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/. [Kodmon Csaba, van den Boom Martin, Zucs Phillip, van der Werf Marieke Johanna. Puerilia multidrug-repugnantia tuberculosis in Unione Europaea et Area Oeconomica Europaea: analysis custodiae tuberculosis data a 2007 ad 2015. Euro Surveill. 2017;22(47): pii=17-00103. https://doi.org/10.2807/1560-7917. ES.2017.22.47.17-00103/.]
6. WHO operational handbook on tuberculosis. Module 3: diagnosis - rapid diagnostics for tuberculosis detention, 2021.
https://apps.who.int/iris/rest/ bitstreams/1354706/retrieve [QUIS de tuberculosis enchiridion perficiendis. Module 3: diagnosis -celeri diagnostica ad tuberculosis detentionem, 2021. https://apps.who.int/iris/rest/bitstreams/1354706/ retrieve]
7. WHO consolidated guidelines on tuberculosis. Module 5: management of tuberculosis in children and adolescents. WHO; 2022. https:// apps. who. int/ iris/rest/ bit streams/1414329/retrieve [QUAE normas tuberculosis contexuerunt. OMNIBUS V: De administratione tuberculosis in pueris et adolescentibus. OMS; 2022. https://apps. OMS. int/iris/requie/bit riui/1414329/retrieve]
8. Cordova J, Shiloh R, Gilman RH, et al. Evaluation of molecular tools for detection and drug susceptibility testing of Mycobacterium tuberculosis in stool specimens from patients with pulmonary tuberculosis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820–1826. http://dx. doi.org/10.1128/JCM.01161-09 [Cordubae J, Silo R, Gilman RH, et al. Aestimatio instrumentorum hypotheticorum pro deprehensioneet medicamento susceptibilitate probationis Mycobacterii tuberculosis in speciminibus aegri ab aegris cum tuberculosis pulmonis. J Clin Microbiol 2010; 48: 1820-1826. http://dx.doi.org/10.1128/JCM.01161-09]
9. Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al.Xpert MTB/RIF on stool is useful for the rapid diagnosis of tuberculosis in young children with severe pulmonary disease. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837–843. https: //pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/[Walters E, van der Zalm MM, Palmer M, et al Xpert MTB/RIF in alvus utilis est celeri diagnosi tuberculosis infantum cum gravi morbo pulmonali. Pediatr Infect Dis J 2017; 36: 837-843. https: // pubmed. ncbi.nlm. nih. gov/ 28151842/]
10. Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Performance of Xpert MTB/RIF and alternative specimen collection methods for the diagnosis of tuberculosis in HIV-infected children. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168.CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26908804/[Marcy O, Ung V, Goyet S, et al. Effectus Xpert MTB/RIF et alternative methodi speciminis collectionis diagnosis tuberculosis in pueris HIV-infectis. Clin Infect Dis 2016; 62: 1161–1168. CrossRefPubMedGoogle Scholar. https://pubmed. ncbi.nlm.nih.gov/26908804/]

Цитата үчүн

Курманова Н.К., Калманбетова Г.И., Матаева Г.К., Азыкова А.Б. Балдардын кургак учугун оорусундагы патологиялык материалдын ар түрдүү үлгөлөрүнүн лабораториалык түрдө диагностикалоонун
маалыматуулугу. Кыргызстандын саламаттык сактоо 2022, no 2, б. 58-64.  https://dx.doi.org/10.51350/zdravkg202262758

Көрүүлөр: 3423
Copyright MAXXmarketing GmbH
JoomShopping Download & Support